Lebbeus Woods’tan Zaha Hadid’e Aşk Mektubu…

Lebbeus Woods blogunda Zaha Hadid Aquatic Center'ı eleştiren bir yazı yazdı.

Neden Londra’ya gidip Zaha Hadid’in Aquatic Center’ını eleştirdim dersiniz? Açıkçası bu “Beni artık sevmiyor musun?” diye başlayan bir aşk mektubu.

Kendimi terkedilmiş ve yoksun hissediyorum çünkü Zaha Hadid’in tasarım dehası insanlığı aydınlatana kadar benim zamanımın en yetenekli mimarları geleneksel programlarda dışavurumcu formları kullanmayı azaltmıştı. Ben iddialı ve aşırı talepkar davranıyor muyum? Tabii ki evet. Ama bu hayal kırıklığına uğramış aşıkların davranış şeklidir. Abartılı duygular, absürt tepkiler… Her şeyden fazlası öfke… Zaha Hadid beni bu sefer mahçup etti, daha da kötüsü bu durum O’nun umurunda değil.

Beni arayıp tasarımın nasıl olması gerektiğini sordu mu? Hayır. Eğer bana soracak olsaydı su yaşamını tekrar düşünmelerini, yarış havuzlarını tekrar yapılandırmalarını ya da en azından seyircilerin oturma yerleri arasındaki ilişkiyi tekrar kurgulamalarını önerirdim. Nasıl bir mimar katı spor kurallarına ve geleneklerine meydan okuyabiliyor? Nasıl bir mimar yıllardır aynı sokakta, şehirde yaşayan insanların nasıl ve nerede yaşayabileceğine karar veriyor? Sadece daha iyi bir fikre sahip olarak… Zaha bunu daha önce de yapmıştı.

Bana Merkez’in yol formunun “hareket halindeki suyun geometrisi” gibi olması konusunda danıştı mı? Hayır. Eğer danışsaydı ben de bunun çok basit ve açık bir şey olduğunu belirtirdim. Eğer bu forma ulaşmış olsaydı bile (ki bu burada akışkanların formsuz ve sınırlayıcısız olmasından ötürü olamaz) yarışmacıları ve seyircileri zorlayıcı bir durum ortaya çıkacaktı. Mesela en ilginç fotoğraflardan bir tanesi su altında çekilmiş olanıdır ki burada yarışmacıların el ve bacak koreografilerinin yakından takip edilmesinin kolay olmadığı apaçık ortadadır.*

Büyük bir yeteneğin her yeni çalışması başarının zirvesine ulaşmak zorunda mıdır? Tabii ki hayır. Ya da bir saniye, belki bunun için en azından bir amacı vardır. Dünya sahnesinde şu an çok konuşulan Aquatic Center’ında Zaha’nın statüsünü ve başarısını ölçmek için böyle bir tasarım yaptığına inanıyorum. Ancak biten final projesinde bu yönde bir girişim yok. Keyifsiz aşık böyle söylüyor.