Colectivo C733 olarak bilinen bir grup tasarımcı, kuzey Meksika'da, gün ışığının içeri girmesine izin veren ve sıcak havadan koruyan tavan hacimleriyle donatılmış bir tuğla pazar yeri tasarladı.
Ülkenin geri kalmış bölgelerindeki yerel yönetim kurumlarına yönelik düzenlenen prototip yarışması için tasarlanan Matamoros Pazarı, adını bulunduğu şehirden, Tamaulipas’ın kuzeydoğusundaki bir yerleşim bölgesi olan Matamoros’tan alıyor.
Projeyi tasarlarken kentteki tarihi bir pazardan etkilenen Colectivo C733 tasarımcıları Gabriela Carrillo, Carlos Facio, Eric Valdez, Israel Espín ve José Amozurrutia, dayanıklı, esnek ve kısmen prefabrik olması amaçlanan bir tasarım yarattı.
“Bahçeli bir plaza şeklinde tasarlanan proje, Mexico City’nin 1688 yılında inşa edilen ve şu anda Zócalo meydanının olduğu eski çarşısı El Parián’ı hatırlatıyor.”
Dikdörtgen planlı Matamoros Çarşısı, merkezi avlu etrafında düzenlenmiş koridorlar ve banklardan oluşuyor.
Bina, bahçe ve açık hava toplanma alanına yol açmak için caddeden geriye doğru uzanıyor.
Çevre duvarı, iç mekanı güneş ısısı kazanımından korumaya yardımcı olan kırmızı tuğladan yapılmış – Matamoros’taki sıcaklıkların yazın 38 dereceyi geçebileceği göz önüne alındığında bu önemli bir husus.
“Bu tuğla kaplama, stantları ayıran ve projenin ana salonuna girişler oluşturan enine duvarlarla güçlendirildi.”
Binanın kendine özgü çatısı, tasarımcıların “şemsiyeler” olarak adlandırdıkları ters çevrilmiş, yamuk şekilli modüllerden oluşuyor.
9 x 9 metrelik modüllerin üst kısımları açık olup gün ışığının aşağıdaki pazara aktarılmasını sağlarken, aynı zamanda içerideki ısının dışarı çıkmasına da olanak sağlıyor.
Modüller iki malzemeden oluşuyor.
Dış cephesi yalıtım sağlayan tuğladan yapılmış, dışarı bakan iç katman ise yağmur suyu toplamak ve ısı yansıması için çok uygun bir malzeme olan açık tonlu, galvanizli sacla kaplanmış.
“Çatı eğimi, yük taşımayı azaltmak ve su ve kar için uygun akışa izin verecek şekilde hesaplandı.”
Çatı modüllerinin altında, aralıklı turuncu renkli direkler bulunuyor ve pazar içinde bir hipostil galerisi oluşturuyor.
Tüm sistem fırtına ve sellere dayanacak şekilde tasarlanmış.
Tesis içindeki koridorlar, komşu rekreasyon alanları ile bağlantı kuracak şekilde yönlendirilmiş. Pazarın merkezinde, yağmur suyuyla sulanan kurak bitki örtüsüne sahip bir açık hava bahçesi olan vaha yer alıyor.
“Doğal gölgelendirmeyi, termal kontrolü geliştirmek ve şehir içinde yeni bir sessiz alan sağlamak için zamanla daha kalın bitki örtüsünü büyütecek esnek bir verandaya sahip.”
Yarışma, C733’ün birkaç üyesinin ders verdiği Universidad Nacional Autónoma de México (UNAM) Mimarlık Fakültesi tarafından düzenlendi. Üç ay içinde tasarlanıp üç ay içinde inşa edilebilecek tesisler için çağrıda bulunuldu. Tasarımın farklı alanlarda da tekrarlanabilir olması gerekiyordu.
C733, tasarımının üç kapsamlı strateji tarafından yönlendirildiğini söylüyor; hafif, prefabrike elemanların kullanımı, malzeme değişkenliği becerisi sayesinde binanın farklı yerlere uyum sağlayabilirliği, mekânsal biçim açısından esnek oluşu.
“Belirli bir bina türü tasarlamaktan ziyade, toplum için sosyal bağları güçlendirebilen ve aidiyet duygusunu güçlendirebilen esnek bir sistem sunmanın gerekli olduğunu düşündük.”