Metrobüs Çilesini Bitirecek Dev Proje

İstanbul trafiğine yeni bir soluk getiren Metrobüslerde yaşanan yoğunluğu, araç sıkıntısı var mı, metrobüslerin çalışma şeklini ve metrobüslerle ilgili bilinmeyenleri sizler için araştırdık. İşte İETT ve TÜBİTAK'ın metrobüs için yaptığı dev çalışma...

İstanbulluları çileden çıkaran trafik yoğunluğu bazen öyle bir hal alıyor ki; en kısa mesafe bile saatler sürebiliyor. İstanbul trafiğini bu anlamda rahatlatan bir proje olan Metrobüs bazen vatandaşların yoğun talebinden dolayı trafiğin dışında bir güzergahı olan metrobüste de bir trafiğin oluşmasına neden oluyor.

Metrobüs ile ilgili sorularmızı yanıtlayan İETT İşletmeleri Genel Müdürü Dr. Hayri Baraçlı, yoğunluğunun nedenini ve bilinmeyen detayları bizlere şöyle anlattı…

10 saniyede bir metrobüs

-Son günlerde yaşanan trafik yoğunluğu ve buna bağlı olarak metrobüsler de yaşanan yoğunluğunun nedeni nedir? Yoğunluğa nasıl müdahale ediyorsunuz?

-E5 karayolu güzergahını kullanmak zorunda olan otomobil, taksi, otobüs v.b. diğer ulaşım araçlarının uzun kuyruklar oluşturmasına rağmen, kendisine ait ayrılmış özel yolu ile Metrobüs, diğer toplu ulaşım araçlarına göre çok daha hızlı bir şekilde ulaşım hizmeti veriyor. Bu yüzden söz konusu güzergahı kullanacak olan yolcular artan trafik yoğunluğuna da bağlı olarak, gün geçtikçe diğer ulaşım araçları yerine Metrobüsü tercih ediyorlar. Metrobüsün yoğunluğuna etki eden bir diğer faktör ise son zamanlarda Sirkeci – Halkalı banliyö treni kullanılamamasıdır. Sirkeci – Halkalı banliyö tren hattını kullanan yolcuların bu hattı kullanması Metrobüse olan talebi artmıştır. Ayrıca, Marmaray’ın açılmasıyla beraber Marmaray’ı merak eden yolcular Metrobüsü de kullanarak yolculuk sayılarının artmasında etkili olmuştur. Metrobüs, diğer ulaşım araçlarına göre ciddi bir zaman tasarrufu sağladığından günden güne yoğunluğu artarak devam etmektedir. Bu nedenle Metrobüs hattında diğer hatlara nazaran her zaman yoğunluk olacaktır. İBB Başkanımızın bu hattın yer altına alınması ile ilgili açıklamaları vardır. Başkanımızın raylı sistem projesi hayata geçtiğinde yaşanan bu yoğunluğun yarı yarıya azalacağı kanaatindeyiz.

Metrobüste yaşanan yoğunluğa şöyle müdahale ediyoruz: Metrobüs hattında 44 istasyonda bulunan 211 kamera üzerinden 24 saat anlık olarak takip ediyoruz. Pik saatler dışında 30-45 saniye aralıklarla pik saatlerde 10-20 saniye aralıklarla Metrobüs seferleri yapıyoruz. Buna rağmen yolcuların yoğunlaştığı ve biriktiği durumlarda hattın içinde uygun bir alanda ya da garajda beklettiğimiz otobüslerimizi yoğunluk yaşanan durağa yönlendiriyoruz. Özellikle aktarma merkezlerinde yolcu yoğunluğu olduğu için yolcu birikmelerinde ilk önceliği buralara veriyoruz. Bu bölgedeki yoğunluk bitene kadar araçlar yolcuyu toplayıp seferlerine devam ediyorlar.

Metrobüslere bir komplo var mı?

-Metrobüslere de bir komplo söz konusu mu? (Marmaray örneğinde olduğu gibi)

-Metrobüse yönelik herhangi bir komplo olduğunu düşünmüyoruz. Metrobüste yaşanan başka bir sıkıntımız var. Yoğunluğun yaşandığı zamanlarda Beylikdüzü-Avcılar arasında bazı yolcuların metrobüs yoluna inerek metrobüs yolunu kapatmaları. Metrobüsün yoğun olduğu böyle durumlarda yolcular bu eylemi yaparak, aslında en çok kendilerine zarar veriyorlar. Çünkü bir anda yığılmadan dolayı yaşanan geçici sıkıntı, yolcuların yaptıkları eylem dolayısıyla sistemi daha da yavaşlatıyor. Böyle durumlarda yolcularımızdan beklentimiz 444 1871’i arayarak bizleri bilgilendirmeleri.

Araçlar yetersiz mi?

-Araçlar garajda mı tutuluyor? Sistem nasıl çalışıyor?

-Metrobüsler tam kapasite ile (465 araç) 7/24 esasına göre ulaşım hizmeti veriyor. Servis hizmetini tamamlayan metrobüsler, eğer bir arızası yoksa bir sonraki sefere hazırlanmak üzere günlük temizlik ve periyodik bakım işlemleri için garaja çekilir. Sefer saati geldiğinde tekrar hatta çıkar. Eğer bir arıza durumu söz konusuysa önce arızası giderilir, ardından diğer işlemler yapılır. Bunların dışında her garajda acil durumlar için bekletilen sınırlı sayıda araçlarımız da bulunuyor.

-Araç filosu genişletilecek mi?

-Metrobüs hattında mevcut 465 aracımız bulunuyor. Bu araçlarla maksimum seviyede hizmet veriyoruz. Yolcu yoğunluğunun maksimum seviyede olduğu saatlerde yani pik saatlerde fazladan (acil koduyla) depar seferler yapılarak yolcularımıza daha iyi bir ulaşım hizmeti vermeye çalışıyoruz. Bizim için araç filosunun genişletilmesinden ziyade metrobüs hattında kullanılabilecek araç kapasitesinin genişletilmesi işletmecilik anlamında çok daha önemli bir kriter. Mevcut durumda sadece gidiş – geliş olmak üzere E5 yolunda iki şerit kullanılmaktadır. Bu da kullanılacak olan araç sayısını kısıtlamaktadır. Bundan dolayı araç filosunun genişletilmesinden ziyade mevcut kapasitenin maksimum düzeyde kullanılması üzerinde çalışmalar yapıyoruz. Dolayısıyla Metrobüs hattında kullanmak üzere yüksek kapasiteli araç alma gibi planlarımız bulunuyor.

En çok şikayet edilen konulardan biri olan klimalar

-Metrobüste havalandırma sıkıntısı da yaşanıyor ara sıra. Bazı şoförler dikkat ederken bazıları da keyfi uygulama ile havalandırmaları kapatabiliyor. Bu konuda nasıl bir çözümünüz var?

-Önceki yıllarda bu konuyla ilgili daha sık şikayetler alıyorduk fakat artık bu konuda pek şikayet almıyoruz. Hatta birçok vatandaşımızdan klimalar ile ilgili teşekkür mailleri geliyor. Çünkü 2012 yılında araçlarımızda bulunan tüm klimaları yüksek kapasiteli klimalar ile değiştirdik. Periyodik olarak bakımlarını da yapıyoruz. Metrobüs hattındaki araçlarımıza yazın güneşi geçirmesin diye camlarına film uygulaması da yaptık. Yani teknik anlamda hiçbir eksiğimiz yok. Şoförlerimizin kötü niyetli olarak havalandırmayı kapatmaları da pek mümkün değil. Belki bir arıza durumu olabilir. Yoksa tüm şoförlerimiz klimaların tam kapasite kullanılması konusunda özellikle talimat aldılar.

Metrobüse dev proje

-Metrobüs çok güzel bir yatırım olmasına rağmen zaman zaman aksaklıklarda yaşanıyor. Bu aksaklıklar karşında vatandaşlar ne gibi tepkiler alıyorsunuz ve ne gibi çözümler üretiyorsunuz?

-Metrobüs çok yoğun bir hat olduğu için insanlar genelde gergin oluyor. Hatta sabah ve akşam saatlerinde yolcuların araçlara biniş şeklinden de bu anlaşılabilir. Kalabalıktan, arıza, kaza ya da bizim dışımızda gelişen güvenlik ile ilgili bir sorundan kaynaklanan bir bekleme yaşandığında vatandaşın normal hatlarda yaşanan benzer durumlara göre gösterdiği sabır ve tahammül Metrobüs hattında yaşanmıyor. Metrobüste beklenilen 5 dakika insanlara çok daha uzun gelebiliyor. Duraktaki kalabalık ve insanların gerginliği psikolojik olarak vatandaşları daha da gerginleştirebiliyor. O zaman bize yansıyan şikayetler de artıyor. Biz böyle durumlarda hemen o istasyonlara araç takviyesi de yaparak araçlarımızı gönderiyoruz. Yaptığımız anonslar ile yolcularımıza bilgilendirmelerde bulunuyoruz. Herhangi bir kaza olmuşsa 5 dakika içinde hattın içinde uygun alanlarda bekleyen acil müdahale araçlarımız ile olaya müdahale ediyoruz. Şuanda hem Metrobüs hem de tüm otobüs hatlarımızın verimliliğini artırmak ve gelecekte yaşanacak problemler karşısında önlemler almak için TÜBİTAK ile 24 ay sürecek bir protokol imzaladık. Başlattığımız bu proje ile metrobüs ve tüm otobüs hatlarımızı yeniden optimize edecek ve daha esnek bir hat yapısı oluşturacağız. Ayrıca yürüttüğümüz bu çalışma, tüm hatlarımızın metro, tramvay, tren, denizyolu vb. diğer sistemlerle entegrasyonunun sağlanması açısından da büyük önem taşıyor. Yolcularımızın duraklarda bekleme ve seyahat süresini azaltan örnek bir model olacağına inandığımız bu projenin nihai hedefine ulaşması halinde, İETT’nin sorumluluğunda olan tüm ulaşım sistemi, giderek artan yolculuk talebini karşılayacak nitelikte konforlu, hızlı, güvenilir, ve entegre hale gelmiş olacak.

İşte Tübitak’ın dev projesi

TÜBİTAK’ın İETT için gerçekleştireceği “Esnek Ulaşım Hattı Projesi” ile metrobüs ve otobüs hatlarında konfor, hız, etkinlik ve kapasite artırımıyla ilgili çalışmalar yapılacak.

İstanbul’da metrobüs ve otobüs hatlarında yaşanan sorunların araştırılması ve çözüm olacak yöntemlerin bulunması amacıyla TÜBİTAK ile İETT arasında “Esnek Ulaşım Hattı Projesi” protokolü imzalandı. İmzalanan anlaşma kapsamında İstanbul’da toplu ulaşımın röntgeni çekilerek çeşitli düzenlemeler yapılacak.

“Esnek Ulaşım Hattı Projesi” iki aşamadan oluşacak. Altı ay sürecek ilk aşamada metrobüs sisteminin kapasitesinin artırımına yönelik sistem analizi, modelleme ve simülasyon çalışması yapılacak. İkinci aşamada ise otobüs hatları durak, yolcu ve araçlar yönüyle incelenecek. Yolcuların daha etkin ve rahat bir şekilde taşınması amacını taşıyan proje 2 yıl sürecek ve yoğun bir iş paketinden oluşacak. Yapılacak çalışmanın hem metrobüs hem de otobüs hatlarında kapasite artırımını sağlayacak bir optimizasyon süreci olduğu vurgulandı.

Proje sonuçlarının uygulanması ile kapasitesi, etkinliği ve konforu artırılacak metrobüs ve otobüs sistemlerinin, kronikleşen trafik probleminin çözümüne de katkı sağlayacağı düşünülüyor.