Süperstar mimarların Miami Beach'teki savaşı onu bir resimmiş gibi şekillendirmelerinden kaynaklanıyor.
Her iki mimar da iyi tasarımlar yapmalarına rağmen projeye kendi sıkıcı damgalarını vurmak isteyen bürokratlara yeniliyor.
Aylardır dünyaca ünlü mimarlar Rem Koolhass ve Bjarke Ingels öncülüğünde tasarım ve geliştirme ekibi olarak ikiye ayrılan ekipler Miami Beach Kongre Merkezi’nin ve onu çevreleyen ve Miami Beach’in kalbindeki 52 dönümlük alanın yeniden şekillendirilmesi için rakip görüşler üretiyorlardı.
Tüm şehrin ilgiyle takip ettiği 1,1 milyar Dolarlık proje yarışmasının bu ayın sonunda zirveye çıkması planlanıyor.
Bunun yerine kent yöneticisi Jimmy Morales bu hafta şehrin tüm bu süreçten kurtulabileceğini duyurdu. Morales, proje için kongre merkezi ve otel projesi lehine olacak şekilde, radikal bir küçülme, konut ünitelerinin plandan çıkarılması ve satış alanlarının da azalmasını öneriyor.
Başka sözlerle Miami Beach en iyi geliştiricileri ve tasarımcıları şehre davet etti. Şimdi de onlardan Miami Beach’e Florida tarzı küçük kasabalar için yapılan şehir planlamasını yapmalarını isteyecekler. Bütün zekice konuşmaları ve süslü çizimleri takdir etmekle beraber en sonuda istediklerinin bu olmadığının farkına vardılar. Geliştirici ve tasarımcı ekiplere devam etmek isteyip istemediklerine dair karar vermeleri için bir tarih verildi.
Neden istesinler ki? İyi kentsel planlama, cesur fikirler, net talimatlar ve tecrübeli eller gerektiriyor. Miami Beach, aylarca süren planlama ve tartışmalardan sonra yukarda yazanlardan hiç biri olmadan temel kurallarda radikal değişiklikler gösteriyor. Bu son dönemeçten öncesinde de şehir, şehir dışından gelenler tarafından yapılan cesur planlardan rahatsızdı.
Miami Herald Gazetesi’nde mimari yazar Beth Dunlop, şehrin bu sürecin kontrolünü eline alması gerektiğinden bahsetti. “Şehrin gerçekten kritik olan kamusal alan kuşağını dönüştürecek bir plan yaratma konusunda özel geliştiricilere sormak, birçok yönden hükümetin yetkilerinin fesedilmesi demektir. Kentsel planlamada tersten iş görmenin iyi örneklerinden biri de yakın tarihimizdedir.” diye yazdı.
Birçok yönden bu tabii ki tamamen yanlış. Çeşitli amatör şehir komitelerinin ve özel ilgi alanları olan gruplarının proje özelliklerini dikte etmesine izin vermek, az ilgi duyulan ve kimseyi rahatsız etmeyen mülayim tasarımların olmasını garanti eden, komiteyle tasarlamanın bir tanımı.
Şehrin yetkilileri öngörülü değiller. Hiçbirinin özellikle halkın ilgisini temsil eden iyi bir sicili bile yok. Onlar politikacılar ve bürokratlar.
İyi kentsel tasarım, politikacıların ve bürokratların belirli parametreleri belirginleştirip sonra da kenara çekilmelerini gerektiriyor. Eğer sürecin sonu halk oyuysa, bunu yapın. Halkın karar vermesine izin verin. Şehrin rolü, belirlenen esaslar dahilinde uzmanlara bir vizyon oluşturmak için izin vermek.
Dünyanın dört bir yanındaki şehirlerde, büyük kentsel ortamlar bu süreci anlamış güçlü sivil liderler tarafından yapılıyor. Bürokrasiyi kolaylaştırıp, mimar ve tasarımcıların fikirlerini benimsiyorlar. Geliştiriciler ve mimarların toplum çıkarlarını anlamasıyla da kamu girdisinin sürece önceden katıldığı garanti ediliyor.
Bürokratların rolü, yaratıcı süreci özel ilgilerin aşırı bol olduğu durumlardan uzakta tutmak. Tasarımcılar tasarım yapmak için izinli olmalılar. Bu onların işi. Heyecan verici ve şehirleri dönüştüren mekan ve binaları yaratmaları için sanatçıları serbest bırakın. Onlara net hedefler ve ana esaslar verin ve yeteneklerini kullanmalarına izin verin.
Bu Maimi Beach’in yapmakta olduğu değil ne yazık ki. Onlar bulanık mesajlar, belirsiz hedefler ve tekrarlanan uyarılar sunuyorlar. Çünkü bu bölge için ne istediklerini kendileri de bilmiyorlar.
Eğer şehrin yöneticileri Koolhaas ve Ingels tarafından yapılan planlardan hoşlanmadılarsa, bir sorun yok ama şehir yöneticileri bir kamu projesini özel geliştiricilere vermemek için açıkça inat ediyorlar. Bu biraz geri kafalılık da olsa anlaşılabilir.
Fakat şimdi genel konsepti değiştiriyolar ve yapılacak her yeni tasarım eski hatalar ve basit kurallar tarafından baltalanmış olacak. Yaratıcılık ve görüş olanağını ortadan kaldırıyorlar. İçinden tutkuyu ve hırsı çıkarmak bunu daha iyi bir proje yapmayacak sadece daha küçük bir proje yapacak.
Miami Beach, iyi bir kentsel tasarım nasıl yapılmazın kitabının bir örneğini sunuyor. Gitgide yenilikten ve büyük resmi düşünmekten uzaklaşıyorlar ayrıca burada hata yapılacak yer projeyi kongre merkezinin yeniden tasarımı olarak indirgemek olacak. Kentsel tasarım çalışmalarınına bürokratların öncülük etmesine izin verirseniz böyle olur.
BIG’in önerisi
OMA’nın önerisi
Miami Beach Kongre Merkezi’nin geliştirme projesinin hareketli yarışmasıyla geçen birkaç aydan sonra Miami Beach şehir komisyonu Rem Koolhaas ve OMA’nın eğrisel modern teklifini kazanan olarak seçti.
Yarışma Mayısta, OMA ve patronu Bjarke Ingels daha önce OMA için çalışmış olan BIG finalist olarak seçildiğinde tekrar ateşli hale geldi. (Bu iki tasarımın da kıvrımlı ve yeşil alan eklemelerine sahip şeklinde tanımlanmasına yardım etmedi.)
Şimdi Koolhass varolan kongre merkezinin onarımını yapabilmek için Miami tabanlı bir firma olan UIC ve South Beach Ace olarak bilinen bir takımın kurucusu olan peyzaj mimarı Raymond Jungles ile iş birliği yapacak.
OMA’nın konut kompleksi, kültür merkezi ve ek olarak 20.000 m2 satış alanı içeren özgün projesinin yerine komisyon sadece alanın batı tarafında bir kamusal park inşaatı yapılmasına izin veren küçük ölçekli versiyonu tercih etti.
Tasarım mevcut binaların etkisini en aza indip kongre binasını alanı çevreleyen semtler için canlı bir çekirdek haline dönüştürerek kentsel bölgeyle kongre merkezini yeniden bağlamayı amaçlıyor.
Alanı yeni inşaat için boşaltıp temizlemektense OMA’nın tasarımında yer alan 800 odalı otel, geniş pencereleri, geri çekilmiş çatısı ve yay şeklindeki formuyla mevcut kongre merkezinin üzerinde yer alıyor.
Alanın çevresinde çok miktarda bulunan kamusal yeşil alan önerisi uygulanıyor. Hatta bu alan Florida standartlarına göre son derece yüksek olan 15 metre yüksekliğindeki yapay bir tepeyi de içeriyor.
Miami’nin ışıltısını ve canlılığını yansıtacak şekilde yeni merkezin cephesi geceleri florasan lambalar ve pikselli tabelalarla aydınlatılacak.
Miami’nin modernlikteki sürekli çıkışıyla sayıları oldukça artan modern binaların aksine OMA’nın teklifi yeni inşaat alanlarının ve kentsel dönüşümün yoğunluğunu azaltıcı konforlu bir ortayol buluyor.
Kasım’da yapılan halk oylamasının verdiği onayla, yeniden canlandırılmış Miami Kongre Merkezi 2018’de açılacak.