Mimara ‘Telif’ Tırpanı

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın uzun süredir üzerinde çalıştığı yeni ‘İmar Kanunu’ taslağı mimari projelerin üzerindeki telif haklarını yeniden düzenlerken, yeşil alan kamulaştırmalarına süre şartı da getiriyor.

Taslağa göre projesini değiştirmek isteyen, mimarın istediği parayı değil belirlenen oranlarda telif verecek.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın uzun süredir üzerinde çalıştığı yeni ‘İmar Kanunu’, mimari projelerin üzerindeki telif haklarını da yeniden düzenleyecek. Proje mimarı, işverene haklarını devrederken bir muvafakatname imzalıyor ve fiyatı kendi belirliyor. Muvafakatname imzalanmadan projede değişiklik yapılırsa da mimarın tazminat hakkı doğuyor. Çevre ve Şehicilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, bu durumu ‘Ölümlerden ölüm beğen” diye yorumlarken, yeni İmar Kanunu, bu hakları düzenleyerek, mimarın talep ettiğini değil, belirlenen yüzde üzerinden telif hakkı verecek. Yasadaki bir diğer değişiklik ise, yeşil alan olarak gözüken bir araziye imar verilmesi. İmar istenen bir arazi yeşil alan ise ya kamulaştırılacak, kamulaştırması yapılmazsa da 5 yıl içerisinde imar verilebilecek.

Haklar varise geçmeyecek

Çevre ve Şehircilik Bakanı Bayraktar, Yeni İmar Yasası’nda emsal konusunun netleşeceğini, ruhsat alımının kolaylaşacağını, denetimlerin artacağını ve kademeli oto kontrol sistemi geleceğini söyledi. Yasanın mimarların eserlerindeki telif haklarıyla ilgili maddesinde tepki alabileceklerini söyleyen Erdoğan Bayraktar, bu maddeyle ilgili şunları söyledi: “Bir mimar bir yerde bina yapınca onu değiştiremiyorsun. Diyelim ki işveren değiştirmek istedi o mimar ile anlaşmak zorunda. Öyle bir durumda, mimar fiyatı kendi belirliyor. ‘Ölümlerden ölüm beğen’ diyor. Bu konuyu biraz netleştireceğiz. Mimarların varislerine de hak geçiyordu, onu kaldıracağız. Bir de binaya değer koyacağız ve ‘şu kadar alabilir diyeceğiz’ ondan fazlasını alamayacak. Bir binaya 10 milyon istiyor. Binayı satsan 10 milyon yapmaz. Bunun için de bir yüzde değer belirlenecek.” 

Kamulaştırma süresi

İmarda en önemli konulardan bir tanesinin de yeşil alan kamulaştırmaları olduğunu ifade eden Bakan Bayraktar, şöyle konuştu: “Bir arazi yeşil alan yapıldı diyelim, 5 yıl içerisinde kamulaştırılmazsa imar verme mecburiyeti gelecek. İmar yasında en önemli madde bu. Adamın bir arazisi var. Gidiyor imar istiyor ama senin arazin yeşil alan diyorlar. O zaman kamulaştırma yapılması lazım. Ama kamulaştırma da yapmıyor. Hem imar vermiyor, hem kamulaştırmıyor. Bu sorun böyle 30-40 yıl sürüp gidiyor. Şimdi belli işler için 5 yıl, belli işler için de 10 yıl süre getiriyoruz. 5 yıl içerisinde ya imar verecek ya da kamulaştıracak. Kamulaştırmazsa da imar vermek zorunda kalacak.”

Şehirlerin silûeti için estetik kurul

Şehirlerin silûetinin korunması için estetik kurulların da yaygınlaştırılacağını kaydeden Bakan Bayraktar, “İstanbul’da bu kurullar var ancak büyükşehirlerin hepsinde estetik kurul oluşturulacak. Böylece orda yapılaşmanın silueti, estetiği nedir daha çok dikkat etmek zorunda olacağız. Kanunda var ama bunu biraz daha netleştireceğiz. Estetik kurulların kararları bağlayıcı olacak. Şu anda İstanbul’da var” diye konuştu.

Kanal İstanbul’un 10 güzergâhı var

Erdoğan Bayraktar, Kanal İstanbul’un güzergahının henüz netleşmediğini belirterek, “Kanal İstanbul’un ihalesi iki ay içinde belli olur. Güzergâh olarak 10 tane yer üzerinde çalışıyoruz. Kamulaştırmasının az olmasına dikkat edeceğiz. Kanalın etrafında şehir kurulacak. Bu şehir için kanal etrafında bir koridor açılacak, hemen kanalın dibine evlar yapılmayacak. Son teknolojinin getirdiği imkânları burada kullanacağız” diye konuştu.

Fikirtepe’de süreç hızlanacak

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, kentsel dönüşüm için pilot bölge olan Fikirtepe’yi ‘riskli alan’ ilan ederek, bölgedeki mevcut sorunların daha hızlı çözülmesi için harekete geçti. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, “Çöküntü bölgesi niteliğindeki bu alanda, afete karşı dayanıksız ve sağlıksız yapılar bulunması, mevcut donatı alanlarının yetersizliği, nüfus ve yapılaşmadan kaynaklanan çevre koşulları nedeniyle biran önce dönüştürülmesi gerektiği sonucuna varılmıştır. Bölgenin ‘riskli alan’ ilan edilmesi durumunda mevcut sorunların daha hızlı çözüleceği neticesine varan Bakanlık, gerekli çalışmaları başlatacak olup, uygulamanın nasıl yapılacağı daha sonra netleştirilecektir” açıklamasını yaptı.

50 bin bina daha yıkılacak

Kentsel dönüşüm faaliyetleri hakkında da bilgi veren Erdoğan Bayraktar, “Şu ana kadar 50 bin tane konut yıktık. Haziran, temmuz gibi 50-60 bin daha yıkacağız. Bunlarda dönüşüm başlayınca şehirler güzelleşecek, emniyet artacak, bizim şuanda işimiz bu. Kentsel dönüşüme iki sene içinde milletimizi inandıracağız. Bizi arayıp benim evim riskli mi diyen 20 bin kişi oldu” diye konuştu.