Mimari Biçimcilik

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Mimarlık Bölümü Mimarlık Kuram Kitaplığı projesinin ikinci kitabı Mimari Biçimcilik çıktı.

Genelde terimin “kabul edilen” kötü anlamına paralel olarak, mimarlık alanında “biçimcilik” çoğu kez, nesnel bir gözlemden çok, bir itham, hatta kimi kez bir aşağılama ifadesidir. Terim, çoğunlukla bir olumsuz durumu; (sadece) biçimi önemseyen (ön plana çıkaran) bir çalışmada, anlam, işlev ya da Judith Wölin’in de belirttiği gibi, sosyal sorumluluk, duygusal içerik, orijinallik gibi önemli bir bileşenin yokluğunu dile getirmek için kullanılır. Biçim, bir mimari çalışmanın belki de en önemli parçasıyken, “biçimci” olduğunu muhtemelen hiçbir mimar kabul etmeyecektir.
—Mimari Biçimcilik 1. Kitap’dan

Rus Biçimcilerinde ya da Alman Biçim Geleneğinde kavramsallaştırıldığı haliyle, biçimcilik, bir epistemolojik model olarak mimarlık için ciddi bir potansiyel taşımaktaydı: sadece Modernist Geleneğin önemli bir düşünce bileşeni olarak değil, Modern Mimarlığın o dönemde su yüzüne çıkmaya başlayan ve bir anlamda sonunu getiren sorunlarının çaresi olarak da. Biçimcilik, zamanında mimarlığa uyumsuz idealizme ve pozitivizme alternatif bir epistemoloji olarak cazipti; bir pedagojik araçtı; mimari geleneği de yeniliği de kucaklayan bir bakıştı; tarihsicilik gibi, belirlenimcilik gibi düşüncelere karşı bir ilaçtı. Bugün hâlâ öyle olmaması için bir sebep yok.
—Mimari Biçimcilik 1. Kitap’dan

Mimarlık Kuram Kitaplığı projesinin ikinci kitabı Mimari Biçimcilik sırt sırta yapışık Mimari Biçimcilik ve Mimari Biçimcilik: Çeviri Metinler isimli iki kitaptan oluşuyor.

Hakan Anay’ın yazdığı Mimari Biçimcilik: Birinci Kitap, biçimcilik üzerine tartışmayı Alman ve Rus Biçimci geleneklerindeki kökenlerinden çıkarak ele alıyor. Kitap, Alman Biçimci geleneğinden Hans von Marées, Conrad Fiedler, Adolf von Hildebrand, Aloïs Riegl ve Heinrich Wölfflin’in, Rus Biçimciliğinden ise Boris Eichenbaum, Roman Jakobson, Viktor Shklovsky, Boris Tomasevsky ve Juri Tynyanov gibi düşünürlerin çalışmalarında biçimciliğin izini sürüp kuramın temel kavramlarını tarihsel perspektifte ortaya çıkışlarını ve zaman içinde kendilerine nasıl farklı yorumlar bulduklarını araştırıp sorguluyor; söz konusu düşüncelerin hem biçimci gelenek içinde nasıl evrildiğini hem de mimarlık alanından nasıl ve ne sebeple benimsendiklerini; mimarlık alanına adaptasyonlarında nasıl değişip dönüştüklerini de tartışılıyor.
Çeviri Metinler: İkinci Kitap, mimari biçimcilik üzerine Colin Rowe, Robert Slutzky, Rosalind Krauss, Jeffrey Hildner ve Peggy Deamer’ın farklı dönemlerde farklı perspektiflerden yazdıkları metinlerin çevirilerinden oluşan bir derleme. Bu derlemede konuyla ilgili daha önce bir araya getirilmemiş metinleri bir arada; mantıksal ve kronolojik bir bütünsellikte bulabiliyor ve kendi dilimizden takip edebiliyoruz. Çeviri Metinler tek başına alındığında konu ile ilgili önemli seçme metinleri bir araya getiren bir kaynak olması kadar Mimari Biçimcilik: Birinci Kitap’da geliştirilen tartışmanın “sırtını dayadığı” kavramsal ve kuramsal bir temel; bir çerçeve, bir bağlam oluşturma görevini de üstleniyor.

Mimari Biçimcilik ve Mimari Biçimcilik: Çeviri Metinler, mimarlık kuramı ile ilgilenen akademisyen ve öğrenciler için daha önce bir araya gelmemiş metinleri derleyip okuyucuya sunması kadar, bir asırlık Biçimci Geleneğin temel söylemlerinin geniş bir özetini sunması ve gelenek üzerine güncel açılımı sebebi ile serinin birinci kitabı Biçim ve İşlev’in ardından dilimizde mimarlık kuramına kazandırılmış önemli bir kaynak olma iddiasında.

Kitabı edinmek için info@hakananay.com ya da info@ulkuozten.com ile irtibata geçilebilir.