Mimarlık ve Ahşap Yapı İlişkileri

Vedat Tokyay'ın kitabı Mimarlık Vakfı İktisadi İşletmesi tarafından yayına hazırlandı.

Kitabın tanıtım metni şu şekilde:

Dünya mimarlığı yeni malzemelerin ve tekniklerin yanı sıra çağlar boyunca deneyimlenmiş olan en eski, temel ve geleneksel malzemeleri de yeni kullanımları ve teknolojik açılımları içinde yetkin biçimde deneyimlemeyi ve kullanmayı sürdürüyor; Ahşap bunlar arasında. Ünlü ve saygın mimarlar gerek teknik gerekse mimari ifade açısından özgün ahşap yapılar tasarlamayı sürdürüyor. Geleneksel yapımda malzemeye bağlı teknik olanaklar nedeniyle daha çok konut mimarisinde, bunun yanında kaplama ve çatı malzemesi olarak kullanılan ahşap, bugün yeni üretim teknikleri sayesinde büyük açıklıkların, eğri biçimlerin, farklı geometrilerin, hibrit ve kompozit bireşimli yapısal kurguların da malzemesi. Günümüzün çevre ve iklim ile uyum, sürdürebilirlik, yeniden kullanılabilir malzeme arayışı bu eğilimi güçlendiriyor.

Ahşap yapıların ya da ahşabın yoğun biçimde kullanıldığı yapıların yanı sıra, ahşap yapı ile ahşap tekne ve gemi yapımı ve genel ahşap obje tasarımı ilişkileri üzerinde düşünmek de anlamlı olacaktır. Bu kitapta örnek olarak verilen Renzo Piano’nun Prometeus Konser salonunda olduğu gibi mimari tasarımın biçimsel esin ve konsept olarak tekne mimarisi ile ilişkilendirilebileceği gibi örnekler de verilmektedir.

Kitap, ahşap yapı ile ilgili bilgileri ve ahşap yapı mimarisini birbiri içine geçmiş iki izlek üzerinden sunuyor; bir yandan Ahşap yapı ile ilgili çeşitli kavramsal ve teknik bilgiler, öte yandan önemli tarihsel ve güncel ahşap yapı örnekleri. Bilgiler; sorunsallar, genellikler, büyük ve karmaşık örtü sistemleri, strüktürel saydamlık ve doğa tarihi ile ilişkiler, taşınabilirlik – esneklik – hafiflik – ekoloji ve sürdürülebilirlik, bilim ve teknoloji ile ilişkiler gibi temaları ele alıyor. Örneklere ise, her bir temanın tartışıldığı bölümde bu tema ile ilgili özellikleri belirterek yer verilmiş. Bu çerçevede ahşabın yapı malzemesi olarak yetkin biçimde kullanıldığı ülkelerdeki tarihsel örnekleri Osmanlı, Japon ve Kuzey Amerika ülkeleri evlerini, Anadolu köy camilerini, Japonya ve Nepal tapınaklarını, Norveç Kiliselerini, Serander ve köprü gibi özel strüktürleri buluyoruz.

Güncel mimarlık kültürü içinde ahşap yapı ve mimarlık dünyasını tanımak ve tasarımlarında bu malzemenin teknik ve ifade olanaklarını kullanmak isteyenler için değerli bir kaynak; daha ayrıntılı bilgilere ulaşmak isteyenler için merak uyandırıcı bir eser.