Munzur Vadisi’nin UNESCO Dünya Mirası Olması için Kapsamlı Bir Çalışma Hazırlandı

Tunceli Üniversitesi Dersim’de baraj ve HES projeleriyle tehdit altında olan Munzur Vadisi ile ilgili bir rapor hazırlayarak, bölgenin kendine özgü bitki örtüsü ve kültürel zenginliğine UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne alınması gerektiğini savundu.

Raporda, Munzur Vadisi’nin yaşayan kültür geleneklerinin ender rastlanan bir temsilcisi olma özelliği taşıdığı belirtilirken, çok eski inanç merkezlerine dair kalıntıların vadi boyunca korunduğu dile getirildi. Bunun yanı sıra, vadide kutsal mekan olarak tüm yöre halkı tarafından yoğun olarak kullanılan Ana Fatma gözeleri ve Halvori gözelerinin birer inanç merkezi olarak kullanıldığı vugulandı.

Ayrıca raporda Munzur Vadisi’nde Dersim’e ilk yerleşenlerce de kullanıldığı bilinen Oyma Odalar, Mağara, Sunak ve Delikli Taş’ların Munzur Vadisi Milli Parkı sınırları içerisinde bulunması, birinci derece arkeolojik SİT alanı olan Efkar Tepesi Ören Yeri ile Şahverdi Arkeolojik SİT Alanının varlığına da dikkat çekildi.

1283 Bitki Türü

Yapılan çalışmada vadinin aynı zamanda kara, tatlı su, kıyı ve deniz ekosistemleri ile hayvan ve bitki örtülerinin evrimindeki ekolojik ve biyolojik süreçlerin istisnai örneklerini sunduğu da ifade edildi.

Özellikle Munzur’un son derecezengin bitki örtüsüne dikkat çekilen raporda şu ifadelere yer verildi: “Munzur Vadisi’nin doruklar bölgesinde 2 bin-3 bin metrelik zirvelerde, buzun yataklarının erimesiyle ve çöküntü alanlarının suyla dolması sonucunda oluşmuş küçük buzul ve krater gölleri bulunmakta. Bu göller Karagöl, Şer, Dilincik ve Mercan Gölleri adlarıyla bilinir. 21’i yöreye özgü endemik türler olmak Munzur Vadisi’nde 1283 bitki türü bulunmaktadır.”

Çalışmaya göre Munzur sadece doğasıyla değil, vahşi yaşamıyla da zangin. Vadide ayı, kurt, vaşak, porsuk, tilki, su samuru, tavşan, sincap, çengel boynuzlu dağ keçisi, keklik, ur keklik, alabalık gibi canlıların varlığını hâlâ sürdürebiliyor. Ayrıca vadinin bilim veya koruma açısından istisnai evrensel değere sahip tehlike altındaki türleri ve korunması gereken doğal habitatları da içeriyor.

Munzur Vadisi Milli Parkı’nın 1.derece doğal sit alanı olarak tescil edilmesi için yapılan başvuruyu Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın zımnen reddetmesi üzerine Elazığ 1. İdare Mahkemesi, vadinin 1.derece sit ilanı için Bakanlığın araştırma yapmasına hükmetmişti.