Musul Kültür Müzesi’nin Restorasyonunda Yeni Dönem

Musul Kültür Müzesi'nin restorasyonunda yeni bir döneme gelindi. Bu restorasyon aşaması, aynı zamanda The Mosul Cultural Museum: From Destruction to Rehabilitation sergisinin açılışına da denk geliyor.

Servico do Medio Oriente

Irak’taki Musul Kültür Müzesi (MCM) ve koleksiyonuna yönelik restorasyon planları, müzeyi Musul’un kültürel ve toplumsal yenilenmesinin merkezine yerleştirerek mimari ve dünya tarihi içindeki önemini gösteriyor.

Bağdat’taki Ulusal Müze’den sonra Irak’ın en büyük ikinci müzesi olan müze, 1952’de tarih öncesine, Asur’a, Hatra’ya ve Müslümanlığa adanmış galerilerde Kuzey Irak’ın -yazılı tarihin başlangıcını kapsayan küresel öneme sahip bir hikayesini- anlatmak için kurulmuştu.

Musul’un 2014’te Irak-Şam İslam Devleti (IŞİD) tarafından ele geçirilmesinin ardından, küresel öneme sahip tarihi eserler yağmalandı ve yok edildi. Irak’ın önde gelen modernist mimarı Mohamed Makiya tarafından tasarlanan Musul Kültür Müzesi, bölgenin tarihini ve kültürünü silmeyi amaçlayan kasıtlı bir saldırıyla ele geçirildi. IŞİD’in saldırısı sırasında hasar gören veya yok olan başlıca Asur anıtsal eserleri arasında Nimrud’dan gelen devasa bir aslan, iki lamassu (koruyucu) figürü, önemli Ziyafet Steli ve Kral II. Ashurnasirpal’in taht kaidesi yer alıyor. 28.000’den fazla kitap ve nadir el yazmaları yakıldı.

2018’den beri müze, Musée du Louvre, Smithsonian Enstitüsü ile ortaklaşa State Board of Antiquities and Heritage (SBAH) liderliğindeki benzersiz bir uluslararası konsorsiyum aracılığıyla kademeli olarak hayata döndürülüyor ve International Alliance For the Protection of Heritage (ALIPH) tarafından desteklenip finanse ediliyor. Proje ortakları, binayı sağlamlaştırıyor, koleksiyonlarının restorasyonuna başlıyor ve Musul Kültür Müzesi ekibini bölgenin tam ölçekli rehabilitasyonu için gerekli araçlarla donatıyor ve eğitiyor. Dünya Anıtlar Fonu (WMF), müze binası ve çevresi için restorasyon ve rehabilitasyon programını tanımlamak üzere 2020 yılında konsorsiyuma katıldı.

Restorasyon çalışmaları tamamlandıktan sonra, müzenin Musul vatandaşları için kültürel bir dönüm noktası ve daha geniş anlamda, sosyal alışveriş, diyalog, hafıza ve öğrenme için çok amaçlı bir alanla bölgenin bir kültür merkezi olma konumunu yeniden kazanması hedefleniyor. Bu amaçla, kentsel yenileme, sürdürülebilirlik ve bilgi alışverişi, projenin temel özellikleri olarak yer alıyor. Smithsonian Enstitüsü’nün çalışmaları, müze yönetimi ve ziyaretçi deneyiminde kapasiteyi güçlendirmeye odaklanırken, Dünya Anıtlar Fonu, kentsel yenileme, topluluk katılımı ve müze restorasyonu, güvenliği ve bakımında sürdürülebilirliğe odaklanan mimari koruma projesini denetliyor.

Musée du Louvre, üç büyük taş heykeli (Ziyafet Steli, taht kaidesi ve Nimrud aslanı) ve Balawat bölgesinden çıkarılan metal plaka parçalarını bir kez sergilenebilecek şekilde korumak ve yeniden inşa etmek için MCM personeli ile birlikte çalışıyor. Sergilenecek nesneler, 2003 yılında Irak Savaşı’nın başlamasından önce Bağdat’taki Irak Müzesi’ne taşınırken yıkımdan kurtarılan pek çok nesneyi içerecek. Ek olarak, galeri alanlarında devam eden arkeolojik kazılardan eserler sergilenecek.

ALIPH için bu proje, başından beri işin gelişimini destekleyen ve her aşamada tüm ortaklara finansman sağlayan ve eşlik eden, bugüne kadarki en büyük ve en iddialı projesini temsil ediyor.

Proje süresince ekip, işin uygulanmasında ve müze binasının ve teknik ekipmanının gelecekte izlenmesi ve bakımında SBAH mimarları ve mühendisleri ve diğer yerel profesyonellerle değiş tokuş yapmaya devam edecek.

Ana Bina Restorasyonu

Restorasyon aşaması, Makiya’nın orijinal vizyonunu devam ettirecek ve mimar Tanvir Hasan liderliğindeki, Birleşik Krallık’taki miras koruma projeleriyle tanınan Londra merkezli Donald Insall Associates de dahil olmak üzere Iraklı ve uluslararası uzmanlarla işbirliği içinde SBAH ile birlikte tasarlandı. Ana cephedeki takviyeler ve iki terasın kapatılması gibi, binayı çatışma hasarına karşı daha az duyarlı hale getirmek için sonraki yıllarda yapılan değişiklikler, binayı açmak ve doğal ışığı artırmak için geri alınacak. Hassas müdahaleler, 1970’lerin binasının modern erişilebilirlik ve sürdürülebilirlik beklentilerini karşılamasını sağlayacak.

Bahçe Lübnanlı-Iraklı mimar Dr. Jala Makhzoumi tarafından Musul’da çok ihtiyaç duyulan yeşil alanı yeniden canlandıracak ve Al Shuhadaa Parkı ile Al Baladia Meydanı’nı içeren Musul’un yeşil merkezine değerli bir katkı oluşturacak. Sonunda bu, Al Remah Meydanı ve Dicle Nehri kıyılarıyla bağlantı kurarak bölgenin daha geniş bir şekilde yenilenmesine katkıda bulunacak.

Müzenin IŞİD saldırısında en çok zarar gören bölümü, patlayan bombanın zeminde büyük bir krater açtığı merkezi Asur Galerisi oldu. Yıkıcı saldırının anısı, zemin tamamen güçlendirildiğinde görünür olan hasarın ayak izi ile korunacak.

Yerel halk tarafından “Musul’un kimliği” olarak anılan ve yeniden açılan Musul Kültür Müzesi, sadece Museviler için değil, Iraklılar ve uluslararası ziyaretçiler için yeniden bir kültür ve eğitim merkezi haline gelecek.

The Mosul Cultural Museum: From Destruction to Rehabilitation sergisi hakkında detaylı bilgiyi buradan alabilirsiniz.