“New York Times” New York Halk Kütüphanesi için Hazırlanan Renovasyon Projesine Savaş Açtı

New York Times'ın önde gelen mimarlık eleştirmenlerinden Michael Kimmelman, geçtiğimiz günlerde New York Halk Kütüphanesi'nin Sir Norman Foster tarafından hazırlanan renovasyon projesini inceleme fırsatı buldu ve kararını verdi. Karar, ölüm.

Kimmelman, Sir Norman Foster tarafından hazırlanan projenin, modernizasyon ve geleceğe yönelik para yönetimi adı altında, merkez binanın içini tamamen oyarak yeniden düzenlediğine ve şu an kütüphanede yer alan pek çok kitabın taşınmasına yol açtığına dikkat çekiyor. Kütüphane ve ünlü mimarının para tuzağına düştüğünü dile getiren Kimmelman, kullanışlı ya da faydalı hiçbir tarafı olamayan bu proje ile çok kıymetli bir yapı gereksizce dönüştürülecek diye devam diyor.

Foster’ın tasarısını, “kullanışsız, sıkışık, banal katmanların birleşimi” olarak niteleyen Kimmelman, planların asıl sorununun zevksizliğinden öte mühendislik ve sağduyu eksikliğinden kaynaklandığını söylüyor. Proje ile Halk Kütüphanesi, sermaye için satılacak diğer şubelerden (sokağın karşısındaki Orta Manhattan Kütüphanesi de dahil olmak üzere) gelecek kitap sirkülasyonunu karşılayabilmek adına, ana binada yer açarak problemin üstesinden gelmeye çalışıyor.

Projenin işe yaramayacağını söyleyen Kimmelman’ın yazısında geçen en çarpıcı detaylardan biri ise, mühendislik firmasının Wall Street Journal’a verdiği röportajda, konsepti “zemindeki kitap raflarının kaldırılması” olarak ifade etmesi ki bunu “yemek servis edilirken bir masanın ayaklarını kesmek” olarak yorumlamak da mümkün gibi gözüküyor. Kitapları taşımanın kütüphanecilik esasına aykırılığından öte Kimmelman yazısında, açık alanlar oluşturmak için kitap raflarının kaldırılmasının ne kadar etik olduğu üzerine odaklanıyor.

“Mal sahipleri, müteahhitler sihirli numaralarını yapmaktan bahsedince genelde neler olacağını bilirler. Silman’ın destekçileri okuma salonunun çökmeyeceğini garanti etseler bile, proje finansmanı sağlanamazsa, fikrin altında yatan gerçek amaç yani satın alma, kütüphaneciler ve diğerleri için vaad edilen yıllık milyonlarca dolar kazanç, suya düşeceğe benziyor. “

Halk Kütüphanesi’nin, sermaye için daha akla yatkın bir kaynak bulabileceğini öne süre Kimmelman devam ediyor:

“Şu sıralar Orta Manhattan’ın bulunduğu arazinin 20 katlı bir binaya izin verecek şekilde yeniden imar edilmesi söz konusu. Ayrıca kütüphane, sermaye için başka kaynaklar bulabilir; kullanmadığı 9.300 metrekarelik alanı satabilir veya 42. Cadde’deki hava hakkının dönüşümü için izin isteyebilir ve Orta Manhattan için çok daha iyi bir mimari üretebilir.”

Times’ın mimarlık eleştirmenleri muazzam bir etkiyi ve büyük bir gücü ellerinde tutarlar. Şimdilerde ise Kimmelman bu gücü kentsel bir kuruma dönüştürerek test ediyor. Halk Kütüphanesi’nin renovasyon projesi, okuma salonu müdavimleri hatta belki de fizik ve finans yasalarına karşı koymayı başardı. Peki, Times’ın bu meydan okumasına karşı ayakta kalmayı başarabilecek mi?