Orhan Şahinler Tasarımı İstanbul Ticaret Odası Binası Yıkılıyor

Projesi 1963 yılında açılan yarışma ile elde edilen, 1971 yılında tamamlanan Eminönü’ndeki İstanbul Ticaret Odası binası yıkılıyor. Orhan Şahinler tarafından tasarlanan bina bir dönem İstanbul Ticaret Üniversitesi olarak da kullanılmıştı.

Hazırlanan uzman raporunda binanın 90 cm yattığı, bu nedenle yıkıldığı söyleniyor. Yıkımın ardından bina yeniden inşa edilecek. Vahap Munyar’ın Dünya gazetesinde yayınlanan yazısında durum şu şekilde özetleniyor:

…Mevcut haliyle güçlendirme ve yenileme çalışması yapmak binayı “hormonlu yapı”ya dönüştürür. 26-27 milyon liraya gerçekleşecek yenileme-güçlendirme çalışması, sağlıklı sonuç vermeyebilir.
İTO yönetimi, bunun üzerine aynı görüntünün korunması şartıyla binanın “sıfırdan” yenilenmesi yolunu seçti:
İTO’nun eski merkez binası 42 milyon liralık harcamayla “sıfırdan” yapılacak. Binanın sağlam zemine oturtulması için 36-42 metrelik kazıklar çakılacak. Yenilenme iki bodrum katı kazandıracak.
İTO yönetimi, “sıfırdan yapım” sonrası binanın kullanımıyla ilgili kararını verecek.

İstanbul Ticaret Odası Hakkında

“İstanbul Ticaret Odası binası uzun bir sürede tamamlanabildi. Zemini Haliç’in çamur tabakaları idi. Çamur tabakalarının rijitlendirilmesi büyük malî külfetlere yol açtı. Haliç’in oynak su seviyesi, temel sorunu, radyeyi 90 cm’de tutma zorunluluğu, bu zorunluluğun getirdiği yüksek maliyet gibi sorunlar, yapının Haliç kıyısında inşa edilmesinden geliyordu. Haliç kıyılarında bir büro binasına malik olmak bir talihti. Fakat bu talih, İstanbul Ticaret Odası’na pahalıya mal olmuştu.

Haliç kıyılarında inşa edilen bir bina, bana ve diğer sorumlu teknik kadroya çok şeyler öğretmekteydi; Bir yapının başarılı bir sonuca varabilmesi için nelerin esas olduğunu âdeta yeniden öğrenmekteydik. Teknik yetenek, para, malzeme, işçilik sorunlarının bütün ağırlığını her an hissetmekteydik. Fakat dikkati çeken en önemli yön, binanın maliyet sorunuydu.

Tekrar anlıyorum ki, bir mimar, proje döneminde verdiği her kararın sorumluluğunu bütün boyutları ile bilmelidir. Ve mimar, tamamen bağımsız olmamalıdır. Pek çok konuda standartlara bağlı kalmalıdır, gereğinde strüktürde, malzemede standartları yaratmalıdır.”*

Projeyi adresinden inceleyebilirsiniz.

*Metin, Arkitekt dergisinin 1971-02 (342) sayısı, sayfa 57-62’de yayınlanan, Orhan Şahinler tarafından kaleme alınan “İstanbul Ticaret Odası Sarayı” başlıklı yazıdan alınmıştır.