Özgün Bir Çatı Tasarımına Sahip Üniversite Binası

Alison Brooks Architects (ABA), Oxford Üniversitesi'ndeki tarihi Exeter College için sosyal öğrenme alanlarıyla donatılmış 5.500 metrekarelik Cohen Quad’ı tasarladı.

Fotoğraflar: Paul Riddle

Alison Brooks Architects (ABA), koruma ve inovasyon kavramlarını sentezleyen bir tasarım ortaya koyuyor. Bu kavramlardan yola çıkılarak cephe korunmuş ve içerisinde yeni bir konstrüksiyon inşa edilmiş. Tuğla ve taş kullanılarak inşa edilmiş 700 yıllık Cohen Quad’ın yenilemesi için yüksek teknoloji ve sürdürülebilir malzemeler kullanılmış.

ABA’nın yaptığı tasarımda, dar alanın kıvrımlı formuna uyum sağlayan S şeklindeki bina içerisinde, iki dış avlu oluşturulmuş. Düzensiz avlular aralıklı olarak genişleyerek resmi olmayan toplantı ve öğrenme alanları sunuluyor. Özel seminer alanı, çalışma odaları, ofisler ve öğrenci konaklama odaları, ortak alanlara bakacak şekilde farklı katlara dağıtılmış.

ABA’ya göre proje, bir dizi varış noktasına sahip bir yolculuk olarak tasarlanmış. Aydınlık ve erişilebilir alanlar arasında, sosyal aktiviteyi teşvik etmek için bağlantı kurulmuş. Geniş cam yüzeyler sayesinde programlar arasında, avlular ve şehirle görsel olarak bağlantı kurulmasına olanak tanınmış.

Yapının girişinde, -ortak çalışma alanlarına yönlendiren- ahşap kemerlerden bir yol kurgulanmış. Ortak çalışma alanlarına ise hem bireysel hem grup çalışmaları için alanlar, yüksek tavanlı bir kafe ve dört katı birbirine bağlayan bir merdiven yerleştirilmiş. Alt katın plan kurgusu ise seminer odaları, ofisler ve destek alanları içerecek şekilde tasarlanmış.

110 kişi kapasiteli çok amaçlı salon; konserler etkinlikler, dersler ve yemeklere yönelik olarak yapının kuzey batı köşesine yerleştirilmiş. Yapının bu bölgesinin seçilmesinde, caddenin bitişiğinde yer alması ve alanın kampüsün göz alıcı yeni alanlarından biri olarak nitelendirilmesini sağlayan organik, kavisli bir çatıdan güney ışığını alması etkili olmuş.

Cohen Quad’ın üstteki dört katı, 90 öğrencinin konaklamasını sağlayacak kapasitede planlanmış. Her bir katta, büyük bir mutfak adası ve 16 kişilik yemek masası içeren ortak bir mutfak konumlandırılmış. Yatakhanelere kiraz ağacından çalışma masaları, geniş saklama alanları ve kompakt banyolar yerleştirilmiş. Üçüncü katta ise güneye bakan bir terasa açılan, aydınlık bir ortak salonu çevreleyen araştırma ve öğretim ofisleri konumlandırılmış.

Paslanmaz Çelik Çatı

Binada 17.000 anotlanmış paslanmaz çelik panel ile kaplanarak kavisli bir çatı oluşturulmuş. Paneller, çatı pencere çıkıntılarını vurgulayan ve binanın üst kısmında kavisli çatıyı saran dama deseni içine yerleştirilmiş. Panellerin mat bronz ve şampanya rengi bitişi, binaya özgün bir renk ve doku kazandırıyor. ABA, çatının geometrisini ve malzemesini “eski ile yeni arasında birleştirici bir araç, kurumsal ve bireysel arasında bir arabulucu” olarak tanımlıyor.

Metalik çatı panellerinde, George Gilbert Scott’ın Exeter College projesinin neo-gotik şapelinden esinlenilmiş. Çatının detaylı deseni ve uygulamasında; Exeter College mezunu olan William Morris’in başında olduğu, 19. yüzyılın sonlarındaki İngiliz Sanat ve Zanaat Hareketi’nden esinlenilmiş. ABA, çatının yansıtma özelliğini sınırlandırmak amacıyla, iki tonlu paneller seçmiş ve ardından panellerde yansıtmayı sınırlandıran özel bir işlem uygulanmış.

Tarihi Kampüs İçin Sürdürülebilir Bir Bina

Cohen Quad projesinin; dayanıklı, uzun ömürlü ve düşük karbon ayak izi özelliklerine öncelik verilmiş. ABA’nın tarihi cepheleri korumak üzere yaptığı tasarım, projenin mevcut karbon ayak izinin azaltılmasına büyük katkı sağlamış. Tasarım ekibi, bu süreçte çimento, beton, kireç taşı, kiraz ağacı ve ahşaptan oluşan sınırlı bir malzeme paletinden yararlanmış. İlk iki kat, komşu yapıları tamamlayan kireç taşı ile kaplanmış. İç mekan bitişlerinde; açık renk beton, bej kireç taşı, kiraz ağacı, Jatoba döşeme ve pirinç kullanılmış.

Hem avlular hem de salon, projenin bütüncül tasarımına katkıda bulunan ladin ahşap ile donatılmış.

Binaya, sürdürülebilirliği desteklemek için yenilenebilir enerji kaynakları ve gelişmiş bir bina yönetim sistemi entegre edilmiş. Yüksek performanslı yalıtım kılıfı ile hava geçirgenliği minimuma indirildi ve ısı köprüsü yoluyla ısı kaybı azaltılmış. Termal kütle, güneş panelleri ve ısı pompaları kullanılan Cohen Quad’da, enerji tüketiminde %20 iyileşme ve termal performansta %40 artış ile Bina Yönetmelikleri standartlarının ötesine geçilmiş.

Uzun ömürlü pasif sürdürülebilirlik ilkelerinin uygulandığı yapıya, çapraz havalandırma sistemi entegre edilmiş ve bu, yüksek tavanlar ile desteklenmiş. Beton ve taş bitişler, binanın termal kütlesinin artırılmasına yardımcı oluyor. Geri dönüştürülmüş agrega ve ahşap içeren betonun kullanılması ile projenin karbon ayak izi daha da azaltılmış.

Isı kaybını en aza indirmek için yüksek derecede yalıtımlı bir bina kabuğu yaratılmış. Doğal havalandırma, konforu arttırmak ve enerji tüketimini azaltmak için otomatik ses kesiciler ve manuel olarak kullanılan pencerelerle desteklenmiş.