Paris Belediyesi Yerinden Edilmelere Karşı Bir Plan Geliştirdi

Fransa'nın başkenti merkez mahallelerdeki konut el değişimini, soylulaştırmayı durdurmak için bir plan hazırladı. Belki de, Avrupa'nın görüp görebileceği en radikal plan olacak.

Sosyal çeşitliliği olan mahallelerde bir kez soylulaşma, zengin gettolar oluşmaya başladı mı, ne yapılabilir? Paris yerel yönetimine göre çok şey. 

Paris Konseyi, satılmak istendiği takdirde belediyenin reddetme hakkını kullanacağı, 8000 dairenin bulunduğu 257 adresi yayınladı. Bu konutlar artık devlet destekli konutlara dönüşüyor. Plana göre, soylulaştırmanın devam ettiği bu bölgelerdeki devlet destekli kira seçenekleri artacak ve en azından bazı konutlar orta ve az gelirli vatandaşlar tarafından da kullanılabilecek. Aynı zamanda, yeni bir kanun çıkarmaya gerek olmadan mevcut yasalar içerisinde işleyecek bu durum ne yazık ki emlakçıları pek memnun etmiyor gibi görünüyor.

Plan şöyle yürüyor:

Bu 257 adresteki daireler satılığa çıktığında, yasa ile öncelikle yerel yönetime teklif ediliyorlar. Dairenin satış fiyatı ne satıcı ne alıcı tarafından belirleniyor, piyasa fiyatı neyse o. Eğer ev sahibi önerilen fiyatı beğenmezse, bağımsız bir mahkemeye başvurabiliyor ya da yeniden fiyatlandırılmasını isteyebiliyor. Ev sahibinin kesinlikle yapamadığı şey ise, devlet satıştan çekilmediği halde aradan çıkararak evi başkasına satmak.

Bu plandaki sosyal mühendislik amaçlarını görmek isterseniz de, adreslerin haritada nasıl dağıldığına bakmanız yeterli. Daireler genellikle Paris’in kuzey ve güneyinde işçi sınıfının ve düşük gelirli grupların yaşadığı alanlarda yoğunlaşıyor. Liste adeta soylulaşan sokakları bulma rehberi gibi çalışıyor. Belediye Başkanı Yardımcısı Ian Brossat’ya göre bu plan:

Dışlama, sosyal determinizm ve pazarın merkezden kaçma eğilimi yerine çeşitlilik ve dayanışmanın seçimi. Ayrıca Paris’in doğusu ve batısı arasındaki eşitsizlikleri azaltmayı, yetersiz geldiği noktada toplumsal kaynağı geliştirmeyi hedefliyor.

Planın bir de maliyeti var tabii ki. Eğer belediye piyasa fiyatını karşılayacaksa, çok da pahalıya gelebilir. Zaten bu nedenle satın almalar için 850 milyon Euro’luk bir bütçe oluşturuldu bile. Realitede satın alma değil satışı reddetme planı olduğu için, mevcut Belediye Başkanı Anne Hidalgo’nun görev süresince sadece 100 dairenin alınacağı düşünülüyor. Bu fikir, kamu yararına sosyal ayrışmayı önlemek için Paris’e önemli bir ekran rolü biçiyor.

Planın yürüyüp yürümeyeceği zamanla görülecek. Parisliler seçimlerde belediye başkanının bu gibi girişimlerde bulunacağını tahmin ediyordu ama gayrimenkul sektörü donakaldı. Buna benzer tedbirlerin zaten durgun piyasa ortamını daha da ürküteceğinden korkuyorlar. Paris’teki gayrimenkul fiyatları 2014 yılının ilk çeyreğinde 2.8 oranında düşmüştü, kısacası zaten kiralar düşüş yaşıyordu. 

Belediyenin niyeti orta gelirli Parislilerin – unutulmuş olanların – yerini değiştirmek değil. Aksine ev sahiplerinin onları tahliye etmelerine karşı bir güvenlik sağlama yöntemi.

Planı destekleyenler arasında bilr hala büyük bir soru var: Pahalı emlak satın alımı, kamu fonlarının en iyi şekilde kullanıldığını gösterir mi? Bu para gerçekten başka bir yerde daha fazla dairenin inşa edilmesini sağlamaz mıydı?

Belediyenin bu soruya cevabı hazır. Reddetme planı aslında önümüzdeki 6 yıl için planlanan toplu konut inşaatının bir parçası. Her sene 10 bin yeni daire yapılacak ve %70’i devlet destekli konutlardan oluşacak. Toplam bütçe 10 milyor Euro.

Paris’in yeni planlarının başarılı olup olmadığını görmek için bir 10 sene gerekiyor belki ama “yerinden edilme”lere karşı kılını bile kıpırdatmayan, hatta destek veren belediyelerin varolduğu bir dünyada Paris gerçekten alkışı hakediyor.