Paris’te Fransız Devrimi’nin İzleri Canlanıyor

Paris komününün, Vendome Sütunu'nun yıkılması sırasındaki tahribatı önlemek için inşa ettikleri dev tümsek yakın zamanda o meydanda yeniden canlanabilir.

İstanbul’da kent belleğinin yıkımını hazırlayan birçok projeye seyirci kalırken Paris’te çok farklı tartışmalara yelken açıldı bile. Tarihin en büyük kent ayaklanmalarından biri olan Paris komününün kentteki izlerinin canlandırılması gerektiğine inanan profesör David Giseen, farklı bir projeyi kent gündemine soktu. Paris’in ünlü Vendome Meydanı’nda Napoleon tarafından inşa edilen, Paris komünü isyanında yıkılan Vendome Sütunu’nun yıkılışı sırasında etrafında kurulan koruma tümseğin yeniden inşa edilmesi için kentin koruma kuruluna resmi bir başvuruda bulunan tarihçi, önerisi için yaptığı kapsamlı araştırmayı da bir sergiye dönüştürdü.

Vendome Sütunu, 1. Napoleon’un emriyle 1810’da Paris’te inşa edilmişti. 44 metre yüksekliğindeki sütunun etrafını saran kabartmalarda, Napoleon ordusunun savaşlardaki galibiyetleri simgeleniyordu. Sütunun bronzları bile Napoleon’un Austerlitz savaşının galibiyetine karşılık aldığı 1200 topun eritilmesiyle elde edilmişti. Tam da bu sebeple sütunun, Paris komünü tarafından yıkılmasına karar verilmişti.

1870’lerde Paris komününün yükselişi kentte de köklü bir etki yaratmıştı. Emperyalist devletin izlerini kentten silmek isteyen halkın nefret ettiği Vendome Sütunu’nun yıkılması kararı da bunlardan biriydi. 

Sütunun yılmasına karar verildikten sonra sütunun etrafında, yıkım sırasında ortaya çıkaracabilecek tahribatı önlemek için kum, saman, dal parçaları ve gübreden oluşan bir tampon bölge hazırlanmış.

Paris komününün bastırılmasından sonra Vendome Sütunu 1873-1875 yılları arasında yeniden inşa edimişti. Buna karşılık “Vendome Tümseği neden yeniden inşa edilmesin?” diyen Paris Mimari ve Kültürel Miras Departmanı’nı 2012’de tümseğin yeniden inşa edilmesi için resmi bir başvuru yptı. 1871 yılındaki olayların hatırlanması amacıyla bir devrim sembolü, Paris komününün kente verdiği değerin göstergesi olarak belirtilen tümseğin meydanda yeniden inşa edilmesi bekleniyor.

Araştırmasını tarihçi David Giseen’in yürüttüğü proje bir sergiye dönüştürüldü. “The mound of Vendome” isimli sergi kapsamında meydandaki yıkımın önce ve sonraki halini gösteren pek çok sayıda fotoğraf bulunuyor. Sergide aynı zamanda çizimler, modeller, gazete küpürleri, Vendome tümseğinin yeniden inşa edilmesi için yazılmış dilekçeler gibi birçok belge de yer alıyor.