Peter Latz ve Post-Endüstriyel Peyzaj Alanları

Peyzaj Mimarlığı'nın Öncüleri dosyasında sırada, post-endüstriyel peyzajın ıslahı ve dönüşümü konusunda çığır açan Peter Latz’ı inceliyoruz.

Peyzaj mimarı Peter Latz, ileride çalışmalarına ilham olan, bombalanmış fabrikaların ve madenlerin yer aldığı bir bölge olan Saarland’de, savaş kalıntıları arasında doğup büyüyor. Münih Teknik Üniversitesi peyzaj mimarlığından mezun olmasının ardından, 1968’de RWTH Aachen’de kentsel planlama alanında lisansüstü çalışmalarını tamamlıyor. Aynı yıl eşi Anneliese’yle birlikte bir planlama ofisi kuruyor. Akademik kariyerinde öğretim görevlisi olarak Maastricht, Hollanda’daki van Bouwkunst Akademisinde başlayan Latz, 1973’te Kassel Üniversitesi’nden profesör unvanını alıyor. 1983’ten 2008’e kadar Münih Teknik Üniversitesi Peyzaj Mimarlığı ve Planlama Bölümü’nün başkanlığını yürütüyor. Ayrıca, uzun yıllar Pennsylvania ve Harvard Üniversiteleri’nde misafir eğitim görevlisi oluyor.

Peter Latz, eski sanayi bölgelerinin ıslahı ve dönüşümü üzerine yaptığı çalışmalar, projeler ve uzmanlığı ile ön plana çıkan bir peyzaj mimarı. 90’ların başında açılan bir uluslararası yarışmada aldıkları birincilik ile tasarladığı Landschaftspark Duisburg-Nord projesi hem Latz’ın hem de post-endüstriyel dönüşüm projelerinin en önemli örneklerinden biri.

Duisburg Nord

International Building Exhibition’nın (IBA) yönettiği Emscher Park planına göre, 1990 – 1999 yılları arasında üretilen 100 projeden biri olan, 230 hektarlık bir alanı kaplayan, Duisburg-Nord parkı, Latz+Partners tarafından tasarlanıyor; inşaatı 2002 yılında tamamlanıyor. 1985 yılında işlevini sonlandıran demir-çelik fabrikalarının bulunduğu eski endüstri alanı olan Ruhr Bölgesi’ni; paslı depoların yabani bahçelerle dolduğu, eski bir gaz tankını scuba dalgıçlarının antrenman havuzu olarak kullandığı çok amaçlı bir rekreasyon alanına dönüştürüyor.

Duisburg Nord

Ana fabrika yapılarını korumak ve peyzajın bir parçası haline getirmeye karar veren ofis, harabe yapıların içi ve çevresinde; topiary çitler, düğüm bahçeler, parterler, çalılıklar ve gül bahçelerin gibi geleneksel üslupta bir dizi bahçe tasarlıyor. Böylece endüstriyel kullanım amacıyla oluşturulan yapılar, peyzajın içinde yeni bir manzara oluşturmak üzere yeniden biçimleniyor.

Duisburg Nord

Duisburg-Nord parkında ayrık sistemler bağımsızca çalışıyor: alçak seviye-su parkı, tekil tarlalar, bitki kümeleri, sokak seviyesinde yıllardır ayrı duran gezinti alanları ve yukarı seviyedeki raylar ile birlikte demiryolu parkı. Bu ayrık sistemler belirli keskin noktalar ile görsel, işlevsel ve bazen kavramsal olarak kesişiyorlar.

Latz’ın bir diğer post-endüstriyel peyzaj tasarımı ise İtalya, Torino’da bulunuyor. Şehir merkezinin yakınında bulunan kentsel-endüstriyel atık merkezi, şu anda kent parkı olarak kullanılıyor.

Parco Dora

Parco Dora

Dora nehri, ana trafik arterleri ve nispeten yeni yerleşim alanları parkın çeperini oluşturuyor. Eski mülkiyet haklarına uygun olarak, işlevsel farklılıklar ve endüstri kalıntılarının oluşturduğu farklı estetik etkilere göre beş ayrı bölüme ayrılıyor. Köprüler, merdivenler ve rampalar bu farklı bölümleri birbirine ve çevredeki mahallelere bağlıyor.

Latz ve ekibi 2004 yılından beri, dünyanın en iddialı yenileme projelerinden biri sayılabilecek, Tel Aviv’deki Ariel Sharon Parkı üzerinde çalışıyor. Yine bir yarışmada birinci olarak elde ettikleri bu proje, 7 milyon metreküp sel suyunu muhafaza eden havzanın hafriyatını ve 25 milyon ton atık içeren dev Hiriya çöplüğünün dönüşümünü içeriyor. Parkın bazı bölümleri şu anda açık olsa da, inşaatın en az 2025 yılına kadar süreceği öngörülüyor.

Hiriya Çöplüğü