Poznań’a Yeni Müze Binası

WXCA, 2019 yılında kazandığı yarışma ile tasarımını üstlendiği 1918-1919 Büyük Polonya Direnişi Müzesi’nin inşaatına 2024 yılı başında başladı. Proje, tarihi St. Adalbert Tepesi yakınlarında, Poznań, Polonya’da inşa ediliyor. 2026 yılında tamamlanması bekleniyor.

WXCA’nın mimari tasarımının merkezinde, modern bir müzenin yalnızca tarihsel bir anlatım yeri olmakla kalmayıp, aynı zamanda aktif bir diyalog platformu olması gerektiği inancı yer alıyor. Bu nedenle, dört farklı büyüklükteki pavyon benzeri müze binalarıyla çevrili bir kamusal meydan, tasarımın temelini oluşturuyor.

Müze, merkezdeki dairesel, açık alanıyla, Büyük Polonya Direnişi’nin kolektif bir çaba ile elde edilen büyük zaferini anma yeri olmasının yanı sıra, Poznań’ın çağdaş sakinleri için demokratik bir forum olarak tasarlanmış.

Projenin tasarımında, tarihi kentsel dokuyla yarışmak yerine onunla bağlantı kurmak amaçlanmış. Dört bağımsız bloğun yer altı bölümüyle birbirine bağlandığı kentsel düzen, St. Adalbert Tepesi’nin tarihi manzarasını sergileyerek görüş ve iletişim eksenlerinin öne çıkmasını sağlıyor. Müzenin yapısının bu şekilde parçalanması, daha büyük bir yeşil alanın korunmasına ve kilisenin tarihsel bir öge olarak rolünün vurgulanmasına olanak tanıyor.

Dış cephenin taşla kaplanması ve alt bölümlerin, Polonya topraklarındaki ilk mimari formları anımsatan işlenmemiş taşlarla kaplanması planlanıyor. “Beşinci cephe” olarak tasarlanan eğimli çatılar, yükseklikleri ve eğimleriyle tepeye doğru bakış açılarını güçlendirecek şekilde tasarlanmış. Zemin seviyesinde ise, geniş cam yüzeyler şehri müzeye, müzeyi ise kamusal meydana bağlamak hedeflenmiş.

Yer altı seviyesinde; müze, kalıcı ve geçici sergiler, oditoryum, kütüphane, teknik hacimler ve personel için çalışma alanları gibi mekanlar bulunuyor. Çevredeki kamusal alanlarla sorunsuz bir şekilde bağlanan merkezi meydanın, çeşitli etkinlikler için uyarlanabilir ve çok amaçlı olması planlanıyor.

Dairesel düzeni sayesinde bu meydan; konferanslar, konserler ve toplantılar için ideal bir alan olarak tasarlanmış. Kış aylarında ise, yerel halkın yararlanabileceği buz pateni pisti gibi etkinliklere dönüşebilecek bir açıklık bulunuyor.

Müze tasarımı, mevcut ağaç örtüsünü mümkün olduğunca koruyarak bir topluluk parkı da öngörüyor ve Poznań sakinlerine yeşil bir alan sunuyor.

“Herhangi bir kompleks kamusal kullanım tesisi projesinde olduğu gibi, farklı fonksiyonlar ve ihtiyaçlar arasında denge kurmamız gerekti ve bu süreçte hem alanın bağlamını hem de müzenin temel misyonunu gözetmeye özen gösterdik.”
Szczepan Wroński