Şehircilik Kongresi’nin Son Gününde…

Şehircilik Kongresi'nin son gününde yine Yıldız Teknik Üniversitesi'ndeydik. 3 gün boyunca birçok önemli konuşmacının ağırlandığı ve birçok önemli konunun tartışmaya açıldığı kongre, 16 Kasım'da sona erdi.

“Çıkın Buradan Dışarı!”
Kongrenin son gününde katıldığımız ilk oturum “Kentsel Dönüşüm” başlıklı oturum oldu. Özellikle Van Depremi’nden sonra tekrar yükselişe geçen kentsel dönüşüm furyası, kongrede tartışmaya açılan konulardan biri oldu. TMMOB ŞPO Ankara Şubesi Başkanı Orhan Sarıaltun’un moderatörlüğünü üstlendiği oturumun ilk konuşmacısı Maltepe Üniversitesi Öğretim Üyesi Esra Köten Peker oldu. Peker, “Kentsel Dönüşümde Sınıf, Kültür ve İktidar: Tophane Örneği ‘Çıkın Buradan Dışarı!'” başlıklı sunumunda, Tophane’de soylulaştırmayı tartıştı. Tophane’de gerçekleştirdikleri araştırma çalışmalarını ve bulgularını paylaşan Peker, sunumunda, Tophane’deki değer artışıyla pahalılaşan yaşamın göçü zorunlu kıldığını, diğer taraftan ise dışarıdan gelen grubun Tophane kültürüne, yaşamına adapte olamayıp yerel halkın bundan rahatsızlık duyduğunu belirtti. Oturumun ikinci konuşmacısı YTÜ’den Yasemin Solmaz oldu. Solmaz,”Mahalle Ölçeğindeki Dönüşümlerin Kent Hakkı Zemininde Değerlendirilmesi” başlığındaki sunumunda, Doç.Dr. Asuman Türkün ile, kentsel dönüşüme karşı gelişen örgütlenmeler ve bu platformların gerçekleştirdikleri çalışmalar üzerine gerçekleştirdikleri araştırma çalışmalarını aktardı. Oturumun üçüncü konuşmacısı, “Kentsel Dönüşümün Sosyal Aidiyete ve Kimliğe Etkileri; İstanbul Küçükçekmece ve Kartal Örneklerinde Karşılaştırmalı Değerlendirme” başlıklı sunumu ile Vildan Çakmakçı Ertürk oldu. Sunumunda, İTÜ’den Yrd.Doç.Dr. Hatice Ayataç ile gerçekleştirdikleri araştırma çalışmalarını aktaran Ertürk, Kartal ve Küçükçekmece’deki kentsel dönüşüm projelerini tartıştı. Oturumun son konuşmacısı İMECE Toplumun Şehircilik Hareketi platformundan Hatice Kurşuncu oldu. “Kentsel Toplumsal Muhalefeti Yeniden Tarışmak” başlıklı sunumunda, kentsel mücadele pratikleri üzerine tespitlerini açıklarken, bu süreçte ortaya çıkan sorunlar üzerine çözüm önerilerini aktardı.

“Konuşmaya Korkuyorum!”
Katıldığmız ikinci oturum, son günlerin de tartışmalı konusu olan depremle ilgili olarak “Afet, Katılım ve Planlama” oldu. Başkanlığını, YTÜ’den Prof.Dr. Betül Şengezer’in üstlendiği oturumun ilk konuşmacısı, “Risk Azaltma, Katılım, Toplumsal Barış ve Adalet” başlıklı sunumu ile İBB’den Süleyman Balyemez oldu. Sunumunda, risk azaltma odaklı kentsel yenilemeden bahseden Balyemez, Bakırköy ilçesi üzerine gerçekleştirdikleri analitik çalışmalarını aktardı. Oturumun ikinci sunumu, “Deprem ve Depremle İlgili Başa Çıkma Söylemlerinin Sosyolojik İnşası: İstanbul’da Sosyolojik Bir Ağ İnşa Olanağının Tarışılması” iken konuşmacılar Süleyman Demirel Üniversitesi’nden Gülşen Sönmez ve Ayşe Gül Göğebakan oldu. Depremin sadece fiziki bir olgu olmadığını, sosyal bilimler ile de oldukça ilişkili olduğunu söyleyen konuşmacılar, Bağcılar ve Kadıköy ilçelerinde gerçekleştirdikleri deprem sonrası sosyal yaşamdaki değişimleri konu alan sosyolojik araştırmalarının bulgularını paylaştılar. Oturumun son konuşmacısı, “Afet Sonrası İyileştirme Sürecinde İzlenen Politikaların Kentsel Gelişime Etkisi: Adapazarı Örneği” başlıklı sunumu ile ODTÜ’den Arş.Gör. Ezgi Orhan oldu. Afet sonrası izlenen politikaları Adapazarı üzerinden ele alan Orhan, bu politikaların uygulama sorunlarını ve kenti nasıl dönüştürdüğünü aktardı. Oturum başkanı Prof.Dr. Betül Şengezer’in oturum kapanışında yaptığı konuşma ise oldukça anlamlıydı. Son dönemde yaşanan gelişmelere olumsuz baktığını söyleyen Şengezer, sözlerine, “konuşmaya korkuyorum” diyerek başladı ve “deprem sonrası yaşanan felaketin faturasının, kentsel dönüşüme muhalefet olduğumuz için bizlere kesileceğini düşünüyorum” dedi. Sorumlusu belli olmayan bir kentte günah keçisi aramanın mantıklı olmadığını dile getiren Şengezer, kentsel ve mimari üretimin her aşamasında sorumluların denetim altına alınması gerektiğini söyledi.

“Kamusal Alan, Planlama ve Adalet”
Günün son oturumu olarak “Kamusal Alan, Planlama ve Adalet” başlıklı oturuma katıldık. Başkanlığını, Doç.Dr. Asuman Türkün’ün üstlendiği oturum, İzmir 1 Numaralı KVTVK Bölge Kurulu Müdürlüğü’nden Ulaş Özkan ve Süleyman Siyah’ın “Kamusal Mekanı Yeniden Düşünürken, Yeni Bir Toplumsal Mücadele Olanağı: Tarihi Alanlarda Kamusal Mekanın Planlama Aracılığı ile Sürekliliğinin Sağlanması” başlıklı sunumları ile başladı. Sunumlarında kamusal alanın kavramsal çerçevesine değinen konuşmacılar, Alaçatı üzerine gerçekleştirdikleri araştırma çalışmalarını aktardılar. Oturumun ikinci sunumu, “Planlama ve Kent Düzleminde Adalet Arayışı: Denizli- Kale İlçesi Örneği” iken konuşmacılar Pamukkale Üniversitesi’nden Yrd.Doç.Dr. Pınar Savaş Yavuzçehre ve Prof.Dr. Hüseyin Özgür oldu. Sunumda Kale ilçesi üzerine gerçekleştirdikleri araştırma çalışmalarını aktarırken oturumun son konuşmacısı İstanbul Yenileme Alanları KTVK Bölge Kurulu Müdürlüğü’nden Müge Çalışkan oldu. Çalışkan, Yayalaştırılmış Caddelerde Kamu Yararı, Kamu Hakları, Eminönü- Hobyar Mahallesi Örneği” başlıklı sunumunda, Yrd.Doç.Dr. Hatice Ayataç ilegerçekleştirdikleri yayalaştırılmış caddelerde kamu yararını sorgulayan araştırma çalışmalarını aktardı.

“Kanal Projesini Anlamlı Buluyorum”
Şehircilik Kongresi, “Yeni Yasal Düzenlemeler- Planlama ve Kent Hakkı” başlıklı panel ile sona erdi. Moderatörlüğünü TMMOB ŞPO Genel Başkanı Necati Uyar’ın yaptığı panelin konuşmacıları, Prof.Dr. Gülden Erkut, Prof.Dr. Sezai Göksu, CHP Milletvekili Doç.Dr. Gökhan Günaydın, Prof.Dr. Ayşe Nur Ökten, Yrd.Doç.Dr. Cenk Yaşar Şahin, Doç.Dr. Murat Cemal Yalçıntan ve AKP Milletvekili Dr. Hami Yıldırım oldu. Neoliberal politikalardan KHK’lara, planlamada katılımdan çılgın projelere kadar birçok konunun tartışıldığı panele AKP Milletvekili Dr. Hami Yıldırım’ın sözleri damgasını vurdu. Başbakanın büyük yankı uyandıran kanal projesini desteklediğini söyleyen Yıldırım, konuşmacılardan ve salondan büyük tepki aldı.