Dünya çapındaki hükümet karşıtı hareketleri etkileyen pasif direniş konulu yazılarıyla bilinen ABD'li siyaset bilimi profesörü Gene Sharp'ın "Şiddet İçermeyen Protesto ve İkna Yöntemleri" başlıklı kitabı 1973 yılında yayınlandı.
Sharp’ın yöntem olarak önerdiği 198 maddeyi özellikle hepimizin sağduyuya ihtiyaç duyduğu bugünlerde rehber olması amacıyla yayınlıyoruz.
Formal Bildiriler
- Kamusal konuşmalar
- Karşıt görüş veya destek belirten mektuplar
- Organizasyonlar ve enstitülerden deklarasyonlar
- Halk tarafından imzalanmış deklarasyonlar
- İtham ve gayelerin belirtildiği deklarasyonlar
- Grup veya kitle dilekçe/imza kampanyaları
Daha Büyük Bir Kitle ile İletişim Kurma
- Sloganlar, karikatürler ve semboller (simgeler)
- Pankartlar, posterler, ve basılı iletişim malzemesi
- Kitapçıklar, el ilanları, ve kitaplar
- Gazete ve dergiler
- Kayıtlar, radyo ve televizyon
- Gökyüzüne ve yere yazı yazma
Grup Temsilcileri
- Temsilci heyetleri
- Sarkastik (Dalga geçme amaçlı) sahte ödüller
- Lobi çalışmaları
- Protesto gösterisi
- Sarkastik (Dalga geçme amaçlı) sahte seçimler
Sembolik Kamusal Hareketler
- Simgesel renk ve bayrakların teşhiri
- Sembollerin giyilmesi
- Dua ve ibadet etmek
- Sembolik objelerin getirilmesi
- Protest amaçlı soyunma
- Kendi mülkünü tahrip etmek
- Sembolik ışıklar/ışıklandırma
- Portre teşhiri
- Protesto olarak resim yapmak
- Yeni simge ve isimler
- Sembolik sesler
- Sembolik itirazlar
- Kaba davranışlar
Bireyler Üzerinde Baskı Oluşturma
- Yetkilileri rahatsız etme
- Yetkililerle dalga geçme
- Sempati yaratma
- Gece Nöbetleri
Skeçler ve Müzik
- Esprili skeç ve şakalar
- Oyun ve müzik performansları
- Şarkı söylemek
Geçit Törenleri
- Yürüyüşler
- Geçit Törenleri
- Dini Alaylar
- Hac
- Konvoy
Yas Tutmak
- Siyasi yas
- Alay amaçlı cenaze törenleri
- Demonstratif cenaze törenleri
- Mezar Ziyaretleri ve Saygı Duruşları
Kamu Meclisleri
- Protesto ve destek meclisleri
- Protesto toplantıları
- Kamufle edilmiş protesto toplantıları
- Tartışmalar
Geri Çekilme ve Bir Araya Gelme
- Grevler
- Sessizlik
- Kaybettiklerini anma
- Sırtını dönme
Sosyal Direniş Yöntemleri
Belirli İnsanları Dışlamak
- Sosyal boykot
- Seçici sosyal boykot
- Lysistratik* Eylemsizlik
- Aforoz
- Men Etmek
Sosyal Olaylar, Gelenekler ve Kurumlara Karşı Direniş
- Sosyal ve sportif faaliyetlerin ertelenmesi
- Sosyal ilişkilerin boykot edilmesi
- Öğrenci grevi
- Sosyal başkaldırı
- Sosyal kurumlarla bağını kesme
Sosyal Sistemden Geri Çekilme
- Evde kalmak
- Bireysel işbirliği reddi
- İşçilerin işyerini terketmesi
- Sığınak
- Kolloektif olarak ortadan kaybolmak
- Tepki göçü (hicret)
Ekonomik Direniş: Ekonomik Boykotlar
Tüketici Eylemleri
- Tüketici boykotu
- Boykotlanmış ürünleri tüketmemek
- Tasarruf politikası
- Kira ödememek
- Kiralamamak
- Ulusal tüketici boykotu
- Uluslararası tüketici boykotu
İşçi ve Üretici Eylemleri
- İşçi boykotu
- Üretici boykotu
Orta Sınıf Eylemleri
- Tedarikçi ve dağıtıcı boykotu
İşveren ve Yönetici Eylemleri
- Tüccar boykotu
- Mülk satışı ve kiralamasının reddedilmesi
- Lokavt
- Endüstriyel desteği kesmek
- Tüccar genel grevi
Finansal Kaynak Sahiplerinin Eylemleri
- Banka hesaplarının iptal edilmesi
- Harç, kredi ödemesi ve vergilerin ödenmemesi
- Borç ve faizlerin ödenmemesi
- Fonlar ve kredilerle ilişik kesmek
- Kar paylarının reddi
- Devlet yardımının geri çevrilmesi
Ekonomik Direniş: Grevler
Sembolik Grevler
- Protesto grevi
- İşyerini terketmek
Tarımsal Grevler
- Köylü Grevi
- Çiftlik çalışanlarının grevi
Özel Grupların Grevleri
- Beyni yıkanmış çalışanların kabul edilmemesi
- Mahkum grevi
- Zanaatkar grevi
- Profesyonel çalışanların grevi
Endüstriyel Grevler
- Kuruluş grevi
- Endüstri grevi
- Sempati grevi
Yasaklanmış Grevler
- Detaylandırılmış grevler
- Bumper¹ grevi
- İş yavaşlatma grevi
- Working-to-rule² strike
- Hastalık özrü grevi
- İstifa grevi
- Limitli grev
- Seçici grev
Çoklu Endüstri Grevleri
- Genelleştirilmiş grev
- Genel grev
Grev ve Ekonomik Kapanmamını Kombinasyonu
- Dükkan kapatma
- Ekonomik kapanma
Politik Direniş Yöntemleri
Otoritenin Reddi
- Bağlılılığın reddi yada surdurulması
- Kamusal desteğin çekilmesiliteratür ve konuşma yardımının kesilmesi
Vatandaşların Devlete İşbirliği Yapmaması
- Kanun koyucuların boykot edilmesi
- Seçimlerin boykot edilmesi
- Devlet pozisyonlarının boykot edilmesi
- Devlet kurum ve kuruluşlarının boykot edilmesi
- Devlet eğitim kurumlarının boykot edilmesi
- Devlet destekli enstitülerin boykot edilmesi
- Kolluk kuvvetlerine yardım etmeyi reddetmek
- Kişisel simge ve yer belirleyicilerinin kaldırılması
- Atanmış yetkililerin onaylanmaması
- Varolan kuruluşların feshedilmesine itaat etmemek
Vatandaşların Bağlılık Alternatifleri
- İsteksiz ve yavaş kabullenme
- Direk denetim olmadığı durumlarda itaatsizlik
- Popüler itaatsizlik
- Gizlenmiş itaatsizlik
- Meclis yada dağıtılma amaçlı toplanmayı reddetme
- Oturma eylemi
- Askerlik çağrısı yada sınırdışı edilme durumlarında işbirliğine yanaşmamak
- Saklanmak, kaçmak ve sahte kimlik kullanmak
- Gayrimeşru yasalara karşı sivil itaatsizlik
Devlet Görevlilerinin Eylemleri
- Devlet yardımlarının seçici reddi
- Emir ve bilgi hatlarının engellenmesi
- Yavaşlatma ve engelleme
- Genel idari işbirliğine yanaşmama
- Yargı ile işbirliğine yanaşmama
- Kolluk kuvvetlerinin kasti verimsizliği ve seçici işbirliği yapmaması
- Başkaldırmak
Devlet İçişleri Eylemleri
- Kanun dışı kaytarma ve erteleme
- Kurucu devlet ünitelerinin işbirliği yapmaması
Şiddet İçermeyen Müdahale Yöntemleri
Psikolojik Müdahale
- Kendini şiddete maruz bırakmak
- Hızlı ahlaki baskı
- Açlık grevi
- Satyagrahik atılım³
- Geri çalışan Mahkeme
- Şiddet içermeyen taciz
Fiziksel Müdahale
- Oturma Eylemi
- Ayakta durma eylemi
- Binme eylemi
- Sert eleştiri
- Dua eylemi
- Şiddet içermeyen baskınlar
- Şiddet içermeyen istila
- Şiddet içermeyen sesleniş
- Şiddet içermeyen engelleme
- Şiddet içermeyen işgal
Sosyal Müdahale
- Yeni sosyal dokular oluşturma
- Devlet kurumlarını aşırı yüklemek
- Oyalamak
- Konuşarak bastırmak
- Gerilla tiyatrosu
- Alternatif sosyal enstitüler
- Alternatif iletişim sistemleri
Ekonomik Müdahale
- Aksi yönde grev
- İstila grevi
- Şiddet içermeyen bir şekilde bir yere el koymak
- Engellemelere karşı isyan etmek
- Politik motivasyonlu taklit
- Önleyici satın alma
- Araçlara el koymak
- Terketmek
- Seçici patronaj
- Alternatif pazarlar
- Alternatif ulaşım sistemleri
- Alternatif ekonomik enstitüler
Politik Müdahale
- Yönetim sistemlerini aşırı yüklemek
- Gizli ajanları deşifre etmek
- Mahkumiyet talebi
- Anayasaya karşı sivil itaatsizlik
- İşbirliği yapmadan çalışma
- Çifte egemenlik ve paralel hükümet
- Bir şirketteki çalışanların iş verimlerini düşürmekle birlikte rakip firmaların işçilerini daha fazla çalışmaya ikna etmeleri, sonuç olarak firmanın pazar payı vb. kayıplara uğraması. Kaynak: http://www.shvoong.com/social-sciences/sociology/1898461-industrial-conflict/
- İşçilerin sözleşmelerinde belirtilen minimum çalışmayı aşmaması. Kaynak: http://en.wikipedia.org/wiki/Work-to-rule
- 20. yüzyılda Hindistan’da Mahatma Gandhi’nin ortaya attığı felsefi akım, belirli bir kötülüğe karşı kararlılıkla ama şiddete başvurmaksızın direnmeyi öngörür. Kaynak: http://en.wikipedia.org/wiki/Satyagraha
Metin Global Architectural Development (GAD) ekibi tarafından çevirilmiştir.