Şikago abisinin izinden gidecek mi?

Şikago'daki El trenyolu hattı, şehrin hotdog ve pizzası kadar ünlü. Ama bir dizi eski ray hattı ile ne yapılabilir?

Dünyada bir tren hattına takılıp kalmış tek şehir olmamasına rağmen, Şikago, El (elevated-yükseltilmiş) tren hatlarıyla oldukça meşhur. Bu şehirde birinin rotası neredeyse yeraltından gitse bile, metroyu kullandığına şahit olamazsınız, daima El kullanılır.

Belki de bu yüzden, New York’un son yıllarda benzer bir örnekle (High Line) adını duyurması bir yana, Şikago’nun Bloomingdale Hattı için hazırlanan projesi de son derece ilgi çekici. ARUP tarafından tasarlanan proje, uzun süredir kullanılmayan 4,5 km’lik bir tren yolu hattının gökyüzünde bir parka dönüştürülmesini öneriyor. Bu sayede yayalar ve bisiklet kullanıcıları için kentin içindeyken dışında, dışındayken içinde gibi hissedecekleri alternatif bir rota yaratılması düşünülüyor ve manzara da elbette bu projenin kayda değer girdilerinden biri.

İlk bakışta iddialı bir proje olmaktan uzak gözükse de, mevcut tren yolu hattının on yıldan daha uzun bir süredir kullanılmadığı ve hatta ondan öncesinde de haftada yalnızca bir sefer yaptığı düşünüldüğünde, insanların hafızasında hem son derece yer eden fakat bir o kadar da silinmeye yüz tutan bu kentsel örgünün başka bir anlamla canlanacak olması Şikagolular için de şimdiden heyecan verici olmaya başlamış gözüküyor. Ne de olsa bu hat, Şikago’nun gözde mahallelerinden de geçen inanılmaz bir altyapı: Kilometrelerce sürgülenmiş çelik ve tonlarca dökülmüş beton! Amerika genelinde süregiden bir problem olarak, terkedilmeye başlanan bu değerli kentsel yapı artıkları ya çürüyecek (ve sonunda kalanla uğraşmak bile er geç pahalıya patlayacak), ya da teknolojik bir uyarlama ile yeniden işlevlendirilecek. Düşününce, aslında bu hatların daha da kullanılmaz hale gelmesinden yalnızca bir “yeniden anlamlandırma” kadar uzaklar. Örneğin El’in bir kolu olan Bloomingdale Hattı, teknik olarak girilmez olmasına rağmen insanların zaten spor yaptıkları ve her gün yeniden keşfettikleri bir “terkedilmiş hat”. Yaklaşık 100 milyon Dolar’lık bir yatırım burayı daha güvenli, daha kullanışlı ve çok daha güzel yapabilir.

Hele bir de New York’taki yapılmış örneğiyle mukayese edince, Şikago daha fazla zaman kaybetmemeli diyebilirsiniz.