5 bini aşkın tarihi evin tescili bulunduğu Bursa'da rekonstrüksiyon projeleri gerekiyor. Yerle bir olup, yeniden aslına uygun yapılması düşünülen binalar için projelere hiçbir destek sağlanmıyor.
Tarihi şehirlerde günümüze kadar gelebilen eski evlerin restorasyonu ve yeniden yapımı için Kültür Bakanlığından daha ciddi destek bekleniyor. 5 bini aşkın tarihi evin tescilinin bulunduğu Bursa’da, bu evlerin büyük bir kısmı ise günümüzde sadece fotoğraflarda ve kayıtlı olarak dosyalarda duruyor. Tescilli binaların arsaları otopark olarak kullanılıyor. Bu binaların tescillendikleri gibi yeniden yapımları için ise ciddi engeller var. Birincisi, modern çağda aile bireyleri, evleri küçük ve kullanışsız buluyor, ikincisi bu binaları yeniden ayağa kaldırmanın prosedürü ev sahiplerini zorluyor.
AK Parti iktidarı ile tescilli yapılara sağlanan restorasyon projesi hibesi ile TOKİ’nin düşük faiz, uzun vadeli kredileri eski ev sahiplerini biraz umutlandırdı. Ancak bakanlığın hibe desteğinin yeterli fon ayrılmaması sebebiyle çok fazla etkili olmaması ev sahiplerim üzüyor.
Bursa Eski Eserleri Sevenler Kurumu Başkanı Mimar Zafer Ünver, restorasyon projesi için Kültür Bakanlığına müracaat ile kısmen proje masraflarının karşılandığına dikkat çekerek, “Kültür Bakanlığı’nın proje hibesi sadece ayakta olan eski yapıların tamiratı ile alakalıdır. Bu da bütün tamiratlarda proje masrafının tamamına hibe verilmiyor. İl Kültür Müdürlüklerine müracaat ederek, proje masraflarınızı ibraz edip talepte bulunursunuz, bakanlık yetkilisi gelip inceleyerek belli bir miktar için proje masrafının yarısına hibe vermeyi sağlayabiliyor. Ancak binaların çoğu içerisinde uzun yıllar oturan olmadığından yıkılmış durumdalar. Bunlar içinde rekonstrüksiyon yani yeniden benzeri gibi yapmak için proje hazırlanması gerekiyor. Bugün bir evin proje masrafı 20 bin lira ile 40 bin lira arasında değişiyor. Maalesef yerle bir olup, yeniden aslına uygun yapılması düşünülen binalar için projelere hiçbir destek olunmuyor. Bu durumda Bursa ve civarı illerde binlerce bina var. Kültür Bakanlığı ayakta olup restore edilecek ve tescilli haline uygun yeniden yapılacak binalar için yüzde 100 proje hibesi sağlasa bugün tarihi şehirlerde çok güzel eski evler ortaya çıkar. Bu konu çok zor bir iş değildir. Yeni kurulan Şehircilik Bakanlığı ile birlikte Kültür Bakanlığının bu konuya sahip çıkmasını istiyoruz. TOKİ vasıtası ile bu yıl 105 bin liraya kadar yıllık yüzde 4 faizli 10 yıl geri ödemeli krediler eski ev sahiplerini heyecanlandırdı. Son 10 yılda Bursa’da 500 civarında ev yeniden ilk günkü tescilli haline uygun olarak inşa edildi. Şimdi yüzde 100 proje hibesi sağlansa, TOKİ’ nin bu kredi imkanı ile binlerce tescilli ev eski hali ile yeniden inşa edilip eski mahallelerdeki çöküntü binalar ve boş arsalar güzel eski evlere bürünür” dedi.
Bursa Mimarlar Odası Başkanı Nizamettin Kaya da tarihi şehirlerdeki hızlı büyüme ile birlikte inşaat sektörünün çok büyüdüğüne dikkat çekerek, “tarihi yapıların modern binalar içerisindeki payı yüzde 1-2 seviyesindedir” dedi.