1871 yılında yapımı tamamlanan 91 kilometrelik Haydarpaşa-Pendik banliyö tren hattı Haziran 2013 yılından beri çalışmıyor. Marmaray çalışmaları kapsamında yenilenecek tren hattının bünyesinde olan tarihi istasyonlar da yıkılma tehlikesiyle karşı karşıya. Hürriyet gazetesinden Can Mumay'ın haberi aşağıdaki şekilde.
İstanbul Anadolu Yakası’nın sembollerinden biri olan Göztepe Tren istasyonu da yıkılması kesinleşen tren istasyonlarından biri. İstasyonun yaşının 100’e yakın olduğu ifade ediliyor.
Haydarpaşa Pendik arasındaki banliyö tren seferlerine 19 Haziran 2013’ten bu yana ara verildi. Nedeni karşı yakadaki komşu İstasyon Halkalı-Sirkeci’yle aynı: Marmaray! Marmaray ve hızlı tren projeleri kapsamında Haydarpaşa Pendik arasındaki banliyö tren hattı da yenileniyor. Yenilenme kapsamında ise tarihi tarihi Göztepe Tren İstasyonu yıkılacak. Marmaray çalışmalarına aktif olarak katılan İspanyol OHL Göztepe İstasyonu’nu yıkıp yerine yeni ‘modern’ bir istasyon yapacak.
Haydarpaşa Pendik banliyö tren hattı arasında 16 tane istasyon var. Bu istasyonların büyük bir kısmının tarihi doku bozularak yıkılıp yeniden yapılacağı belirtiliyor.
Konuyla ilgili olarak hurriyet.com.tr’nin sorularını yanıtlayan Kadir Has Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yonca Erkan Marmaray gibi bir raylı sistemi yenileme projesi olarak görmek istediğini belirtti. Erkan, “Fakat durum böyle değil. Marmaray’la söz konusu hat üzerindeki tarihi yapılar daha işlevsel bir hale getirilebilirdi.
Marmaray’ın kullanılacağı alan iki hattan üç hata çıktığı için Göztepe’deki tarihi istasyon yıkılıyor” dedi. Göztepe istasyonunun tarihi ve mimari bir değeri olduğunu açıklayan Erkan, “Banliyö hattı 1871 yılında hizmete giriyor. 20’inci yüzyılın ilk yıllarında Göztepe İstasyonu’nun yapıldığını tahmin ediyoruz. Marmaray Kartal Kadıköy hattına da bağlanabilirdi. Bu istasyonları yıkarak tarihi dokuya zarar vermiş oluyoruz” dedi.
Erkan aynı zamanda Göztepe istasyonunun yapılırken tünel istasyon olarak düşünülmesiyle de ekstra bir özelliği olduğun belirtti. Tünel istasyonlarda yolcular metro gibi bir süre yer altına yolculuk ediyor.
Anadolu yakasında Anadolu Bağdat hattının bir parçası olarak Haydarpaşa Gebze arasında 27 adet gar istasyon ve durak tesisi mevcut. Bunlar: Haydarpaşa, Söğütlüçeşme, Kızıltoprak, Feneryolu, Göztepe, Erenköy, Suadiye, Bostancı, Küçükyalı, İdealtepe, Süreyyaplajı, Maltepe, Cevizli, Atalar, Kartal, Yunus, Pendik, Kaynarca, Tersane, Güzelyalı, Aydıntepe, İçmeler, Tuzla, Çayırova, Fatih, Osmangazi, Gebze. Bu gar ve istasyonlardan Haydarpaşa, Kızıltoprak, Feneryolu, Göztepe, Erenköy, Suadiye, Bostancı, Maltepe, Kartal Yunus istasyon binaları tarihi ve tescilli yapılar.
Marmaray kapsamında yıkılacak olan Rumeli demiryolunun bir parçası olan Sirkeci Halkalı arasında 18 adet gar istasyon ve durak bulunuyor. Bunlar: Sirkeci, Cankurtaran, Kumkapı, Yenikapı, Kocamustafapaşa, Yedikule, Kazlıçeşme, Zeytinburnu, Yenimahalle, Bakırköy, Yeşilyurt, Yeşilköy, Florya, Menekşe, Küçükçekmece, Soğuksu, Kanarya Halkalı.
40 yıl gibi bir süredir Göztepe’de oturan ve semtte bir müze sahibi olan şair Sunay Akın Kadıköy Belediye Meclisi’nde söz konusu tren garının müze olması için bir karar çıktığını söyledi. Akın, “Fakat karar Ulaştırma Bakanlığı tarafından kabul edilmedi” diye konuştu. Londra ve Paris gibi kentlerde de metro istasyonu çalışmaları yapıldığını belirten Akın buralarda tarihin korunduğunu belirtiyor, “Yetkililer hiçbir farklı düşünceyi kabul etmiyor. Tren yolu yenilensin kimsenin buna itirazı yok. Ama temel prensip tarihin korunması olmalı” diye konuştu. İstasyonla ilgili olarak çalışma yapacakların iyi niyetinden şüphe ettiğini belirten Akın, “Tarihi korumak değil yok etmek istiyorlar. Bu korkunç bir şey. Zenginlerin Afrika’da çıktıkları ve masun hayvanları avladıkları safari turuna benziyor” ifadesini kullandı.
Konuya duyarlı vatandaşlar Change.org üzerinden hemen bir imza kampanyası başlattı. “Bu yıkımlarla, kentin ve kentlinin anıları da alaşağı edilmekte, hafıza kayıplarına neden olunmakta. Lütfen istasyonla birlikte hafızamızın da yıkılmasına izin vermeyin.” diyerek başlatılan kampanyaya buradan destek verebilirsiniz.