“Taşınmaz Kültür Varlıkları Tehdit Altında, Dava Açacağız”

Kültür ve Turizm Bakanlığı, Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Varlıklarının Yapı Esasları ve Denetimine Dair Yönetmeliği değiştirdi.

Taşınmaz Kültür Varlıkları Yapı Esasları ve Denetimi Yönetmeliği değişti, Mimarlar Odası ayağa kalktı: “Bu bir cinayettir. Süleymaniye Camiinden, Ayasofya’ya Atatürk Kültür Merkezi’nden, Sultanahmet’e tüm taşınmaz kültür varlıkları tehdit altındadır. Hem yasaya hem Anayasa’ya aykırıdır, derhal dava açacağız.”

Kültür ve Turizm Bakanlığı, Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Varlıklarının Yapı Esasları ve Denetimine Dair Yönetmeliği değiştirdi. İlk değişiklik amaç ve kapsam maddelerinde yapıldı. Buna göre “Bu Yönetmeliğin amacı, korunması gerekli taşınmaz kültür varlıklarının gruplarının belirlenmesi, bakımı, onarımı, yapı esasları ile yapıya ilişkin proje ve uygulamaların denetim esaslarını düzenlemektir” olan maddeden ‘bakımı’ ibaresi çıkarıldı; yerine ‘tadilat ve tamirat’ ibaresi getirildi. Aynı değişiklik ‘kapsam’ maddesinde de yapıldı.

Belediye Uhdesingeki KUDEB’e Geniş Yetki

Yönetmeliğin değişen bir başka maddesi ise ‘tanımlarda’ oldu. Buna göre tadilat ve tamiratların içeriğini belirten, uygulamadan önce KUDEB tarafından verilen ‘onarım ön izin belgesi’, Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü veya Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından da verilir hale getirildi.

Yine tadilat ve tamiratların onarım ön izin belgesine uygun tamamlandığına dair ilgili idare (il özel idaresi, büyükşehir belediyesi ve belediye) tarafından verilen ‘onarım uygunluk belgesi’, yapılan değişiklikle KUDEB, Vakıflar Genel Müdürlüğü veya Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü tarafından verilmesi mümkün kılındı.

Ayrıca kültür varlıklarının tadilat ve tamiratının özgün biçim ve malzemeye uygun olarak yapılması denetiminde Vakıflar Genel Müdürlüğü de yetkili oldu.

30 Gü İçinde İnceleme Zorunluluğu

Yapıların fen ve sağlık şartlarına uygunluğunu düzenleyen 10.maddede de değişiklik yapıldı. Buna göre, Koruma Bölge Kurulunca değerlendirilmesi gereken projelerin, imar yönetmeliğine uygunluk açısında ilgili idarece en geç 30 gün içinde incelenmesi zorunluluğu getirildi. Daha önce ‘uygun’ olsun olmasın idarenin görüşü Koruma Bölge Kurulu’na gönderilirken; yapılan değişiklikle sadece uygun görülenler Kurula gönderilecek.

Belediyelere By-Pass

10.maddeye yapılan bir eklemeyle Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Vakıflar Genel Müdürlüğü, kültür varlıklarının onarımına yönelik hazırladıkları rölöve, restitüsyon, restorasyon projelerini doğrudan koruma bölge kurulu müdürlüğüne gönderebilecekler.

Yine mevcut yönetmelikte il özel idareleri, belediyeler; yapıların fen ve sağlık şartlarına uygun tasarlanmadığını ya da hazırlanan restorasyon projelerinde sağlık şartlarına uygun olmayan hususlar tespit ettiklerinde gerekli düzeltmelerin yapılması için gerekçeli kararını proje müellifine bildirip, gerekli düzeltmelerin yapılmasını istiyordu. İstenen değişiklikler taşınmaz kültür varlıklarının koruma bölge kurullarınca onaylı restorasyon projelerinde değişiklik gerektiriyorsa, proje müellifince gerekli düzeltmeler yapıldıktan sonra tekrar koruma bölge kurulundan onay alınıyordu.

Yapılan değişikle bu süreç tamamen ortadan kaldırıldı. Böylece restorasyon projelerinde sağlık şartlarına uygunsuzluk tespit edilse bile belediyeler ve il özel idare değişiklik isteyemez hale getirildi.

Yönetmelikte yapılan değişiklikler, 7 Aralık 2014 tarihi itibariyle yürürlüğe girdi.