TOKİ’yi aklama raporu mu?

AKP Merkez Karar Yürütme Kurulu (MKYK) Üyesi ve Samsun Milletvekili Cemal Yılmaz Demir, Samsun'da 13 kişinin ölümüne neden olan sel felaketiyle ilgili hazırladığı raporu MKYK toplantısında Başbakan Erdoğan'a verdi.

AKP’li Yılmaz, dere ıslah çalışmalarının yeterli olmadığı gerekçesiyle TOKİ konutlarında vatandaşların öldüğünü öne sürdü. Bu açıklamaya tepki gösteren Mimarlar Odası Genel Başkanı Eyüp Muhcu, “TOKİ özenle korunuyor” dedi.

MKYK’DE SUNDU

AKP’li Samsun Milletvekili Cemal Yılmaz Demir, temmuz ayı başında yaşanan sel afetine ilişkin hazırladığı raporu Başbakan Erdoğan’a sundu. Raporu alarak inceleyen Başbakan Erdoğan’ın, selde mağdur olan vatandaşların yaralarının sarılmaya devam edileceğini söylediği öne sürüldü.

TOKİ’NİN İHMALİ YOK!

Demir’in Başbakan Erdoğan’a sunduğu sel raporunda ihmaller şu şekilde sıralanıyor:
“* Daha önce yapılan dere ıslah çalışmaları sırasında dere yatağının yerinin değiştirilmiş, yeni yapılan kanal kesiti yeterli olmamış, üstü açık planlanan su kanallarının üzerleri kapatılmış, selle gelen malzemeler kanalın ağzını tıkamış ve suyun geçişini engellemiştir.
* Engellenen su, taşkınlara sebep olmuş, binalara ve çevreye zarar vermiştir. Burada yapılan TOKİ’ye ait binaların bodrum katlarında iskan edilen dairelere dolan su can kaybına yol açmıştır.

‘DEREDE ADETA BEND OLUŞMUŞ’

* Yılanlı Dere içinde, DSİ’nin yaptığı sel kapanı ile sel tahribatı olan alan arasında geçmişte çöp döküm alanı olarak, bugün ise toprak döküm sahası olarak kullanılan bölgede de derede adeta bent oluşmuş, bu bendin üzerine kadar su yükselmiş, bendin üzerinden aşan su burada tahribat yapmış ve yırtılmaya sebep olmuştur.

‘ORADA AVM OLMAMALIYDI’

* Selin bir diğer tahribata yol açtığı İncirli (Çanaklı Çeşme) Deresi ise, kenarları dik dar bir dere yatağında bulunmaktadır. Bu dar alanda dere kanala alınmış, yer yer üzeri kapatılmış, yanlardaki dik yamaçlarda kazı yapılarak alan genişletilmiş ve genişletilen alan üzerine maalesef alışveriş merkezi (AVM) kurularak hizmete açılmıştır.

YOĞUN YAĞIŞ ALACAĞI BİLİNİYORDU

* Aslında Samsun ilimiz dönemsel olarak özellikle mayıs-ağustos aylarında yoğun yağış almaktadır. Bunun neticesinde ıslah edilmemiş ya da yatağı değiştirilmiş dereler gelen suyu taşıyamamakta çevreye zarar vererek denize ulaşmaktadır.”

‘TOKİ IRMAK YATAĞINDA’

AKP milletvekilinin hazırladığı raporda dile getirilen ihmaller, daha önce TMMOB tarafından hazırlanan raporlarla kamuoyuna sunulmuş ve felakette ihmali olan kişi ve kurumlar işaret edilmişti. AKP’li Yılmaz’ın raporundan sonra tekrar görüştüğümüz Mimarlar Odası Samsun Şube Başkanı Selami Özçelik, sel felaketindeki ihmal ve hataları bir kez daha sıraladı.
Hazırlanan raporda TOKİ’nin sorumluluğu olmamasını eleştiren Özçelik, dere ıslah çalışmalarının gerektiği gibi yapılmadığını ifade etti. Özçelik, “TOKİ’nin ırmak yatağında olduğu çok açık” dedi.

‘DERE YATAĞI DEĞİŞTİRİLDİ’

Özçelik şunları söyledi: “Sel felaketinden önce Devlet Su İşleri (DSİ) tarafından ıslah çalışmaları yapılarak dere yatağı değiştirildi. Eski dere yatağına da TOKİ konutları yapıldı. DSİ, ıslah çalışmaları sırasında açık kanal yaptı ancak daha sonra Samsun Büyükşehir Belediyesi bu alanın 120 metrelik kısmını, Karayolları da yol yapımı sırasında yine kanalın belli bir kısmını kapattı. Selle beraber taşan su, derenin eski yatağına yani TOKİ konutlarının olduğu bölgeye gitti ve ölümler yaşandı.”

BELEDİYELER DE SORUMLU

“O bölgenin bir yandan Mert Irmağı’nın taşkın sahası diğer yandan da Yılanlı Dere Irmağı’nın dere yatağı olması nedeniyle TOKİ’nin oradaki varlığı kesinlikle kabul edilemez” diyen Özçelik, belediyelerin de ihmalde sorumluluğu olduğunu kaydetti. Özçelik şunları kaydetti: “Ne yazık ki sel sırasında su yatağını bularak TOKİ konutlarında birçok insanın ölümüne neden oldu. Samsun Büyükşehir Belediyesi ve Canik Belediyesi, TOKİ buraya konut yapmadan önce bu bölgeyi imara açmıştı. Canik Belediyesinin ısrarıyla da TOKİ buraya konut yaptı. Bu acılardan gerekli dersler çıkarılmalı. Dere yatağına mutlak taşkın yatağı yapılmalı, ıslah çalışmaları gerektiği şekilde yerine getirilmeli, derelerin üstü kapatılmamalı ve ıslah yaptığınız derenin düzenli olarak temizliğini yapmalısınız.”

‘TOKİ ÖZENLE KORUNUYOR’

Mimarlar Odası Genel Başkanı Eyüp Muhcu da, hazırlanan raporun, hatayı kabul ettiğini söyledi. Muhcu, “Baş sorumlu TOKİ’dir. Kimi gerçekler dile getiriliyor olsa da, iktidarın biricik kurumu olan TOKİ’nin, sınırsız ve özenle korunduğunu görüyoruz” dedi.
Bu raporla dere yatağına bina yapıldığının kabul edildiğini ifade eden Muhcu, “Başbakan Erdoğan ve Bakan Bayraktar’ın bölgeyle ilgili yapılan açıklamaları yalanlamalarına rağmen hata kabul edilmiş oluyor. Doğaya yapılan müdahale, sel riskini davet etmiştir, bu doğru. TOKİ’nin oradaki varlığı da yanlıştır” dedi. Muhcu, “Bu raporda da, TOKİ’ye eleştiri, iktidara eleştiri şeklinde anlaşıldığı ortaya çıkmakta ve buna tahammül edilememektedir” dedi.