Türk mimarları Çin’de büyüyor

Geçen hafta, Tophane-i Amire'de 'Bir Vizyonun Peşinde' ismiyle 40 yıl önce kurulan Era Mimarlık'ın bugüne kadar yaptığı yolculuğu anlatan sergiyi dolaştım. Sergide kurucu mimar Ertun Hızıroğlu ile tanıştım.

Era hem Türkiye, Fransa hem de Çin’de önemli projelere imzasını atmış ve şu anda da ciddi projeler üzerinde çalışan köklü bir mimarlık şirketi.

Çizdiği projeler arasında beni en çok Ayazağa’da 3 yıl önce Turkmall tarafından yapımına başlanan Ayazağa Kültür Merkezi heyecanlandırıyor.

Çünkü içinde bir senfoni orkestrasının dört dörtlük konser verebileceği salon yapılıyor. Kültür merkezi bittiğinde ayakta 6 bin kişinin konser dinleyebileceği, çatısından aşağıya tam 22 tonluk objenin asabileceği mekânlarıyla sanırım herkesin dikkatini çekecek. Ertun Hızıroğlu’nun konuşmasından anladım ki çevreye, doğaya ve insana ters gelebilecek hiçbir isteğe bu projede ‘tamam’ dememiş ve mesela otopark konusunda çok hassas davranmış.

Türkiye genelinde Shell’in 580 istasyonunun yenilenmesi projelerinin mimarı da olan Era, Garanti Bankası Teknoloji Merkezi ve İş Bankası Operasyon Merkezi gibi önemli projelere imza atmış. Bana asıl ilginç gelen ise şu oldu. Yaklaşık 100 kişilik ekibiyle Ertun Hızıroğlu Çin’de bir projeden ötekine koşturuyor.

Yaptığı iş seyahatlerindeki gözlemlerini de aktaran Hızıroğlu’nun ilginç bir tespiti var. “Devlet asıl yetişmiş insan gücünü bu alanlarda kullanabilir. Çin önümüzde duruyor ve en büyük ihtiyacı da bu yetişmiş insan gücü” diyor.

Ertun Hızıroğlu’nun Çin’le tanışmasına ünlü bankacı ve işadamı Hüsnü Özyeğin vesile olmuş. Şu anda belki iğne atsan yere düşmeyecek ancak 2005’te boş olan bir bölgede Özyeğin otel, alışveriş merkezi ve ofis yatırımı yapmış ve projeyi de Era çizmiş.

Bu projeyi izleyen ve bölgenin önemli zenginlerinden olan bir başka işadamı da böylece Era’yı keşfetmiş. Şimdilerde Çin’de 100 alışveriş merkezi yapacağını açıklayan Çinli işadamı Weilong Li, AVM projelerinden birini Era’ya vermiş ve işte o merkez de 2012 yılında açılmış.

Sergide gösterilen videolardan birinde Weilong Li, Era’yı neden seçtiğini anlatırken Türk mimarlarına büyük övgüde bulunuyor. Yanında 50 bin kişi çalışan, alışveriş merkezlerinin yanı sıra 3 bin mağazalık süper market zinciri de bulunan işadamının isteği üzerine alışveriş merkezi 2.5 ay gibi kısa bir sürede tamamlanmış. Şimdi aynı işadamı Era’dan 1 milyon 750 bin metrekare de planlanan iki proje daha istiyormuş.

Hong Kong’un hemen karşısında Çin’de kurulan Zhuhai isimli yeni bir kentten söz eden Ertun Hızıroğlu, “Hong Kong’dan deniz otobüsü ile 45 dakikada varılıyor. Önce tren ve otoyollar yapıldı. 2020 yılında 15 milyon kişinin yaşayacağı söyleniyor ve bizler için bu bölgelerde iş potansiyeli çok yüksek. Çinliler ile Türkler’in kültürü birbirine çok yakın. Her şeyden önce Türkleri çok seviyorlar” diyor. Hızıroğlu ve ekibi zaten bölgeye çok alışmış. Öyle ki Hızıroğlu, bölgedeki adalardan birine yerleşmeyi ve işlerini oradan takip etmeyi bile düşünür olmuş.

Önce Türk müteahhitlik şirketleri yurtdışına açıldı. Son yıllarda ise mimarlar yurtdışında birbiri ardına önemli projeler almaya başladı. Çin’i dikkatle takip edenleri bu ülkede önemli başarıların beklediği çok açık.