“Türk Sanat Yaşamının Atardamarı”

6 Kasım 2012 Salı akşamı SALT Galata'da "Murat Tabanlıoğlu: AKM - 20. Yüzyıl Yapısını 21. Yüzyıla Taşımak" paneli düzenlendi.

Meriç Öner panelin başlangıcında sergiyi ve sergiyle paralel yürüyen etkinliklerden bahsetti.

Murat Tabanlıoğlu uzun zamandır gündemden düşmeyen AKM’nin yaklaşık 50 yıllık tarihine ait bir akış sundu.

Tabanlıoğlu sunumunun başında 20. yüzyıl başlarında hazırlanmış çeşitli İstanbul haritalarını gösterdi. Auguste Perret, Paul Bonatz ve Rükneddin Güney – Feridun Kip’in çizdikleri projelerden örnekler sundu.

Tabanlıoğlu yapının hikayesini anlatmaya devam ederken Bayındırlık Bakanlığı’nın Hayati Tabanlıoğlu’nu proje için görevlendirdiğinden bahsetti ve ilk çizilen proje ile maket fotoğraflarını gösterdi.

Projeyle ilgili ilginç noktalardan biri ise Perret’nin tasarladığı projenin kaba yapısının büyük ölçüde korunması. 

Tabanlıoğlu ilk projenin inşaat aşamlarını anlatan fotoğrafları gösterdikten sonra yapı hakkında hazırlanmış bir belgeselden çeşitli bölümler izlettirdi.

Videoların ardından Murat Tabanlıoğlu 1970’de çıkan yangını ve sonrasında gelişen yargılama süreci ile yapının 7 yıl süren tamirini anlattı.

Hayati Tabanlıoğlu’nun imzasını taşıyan projelerden ilkinin adı Kültür Sarayı iken yangından sonra yapının adı Atatürk Kültür Merkezi olmuş.

Tabanlıoğlu 2. kez hazırlanan projeden örnekler gösterdi ve Barselona Opera Binası ile karşılaştırmalar yaptı. 2. projedeki cephenin bu kez Türkiye’de imal edildiğinden bahsetti.

Projenin en ilginç ve benzerlerinden kendisini ayıran özelliği ise sahne ve hareketli platformlarıymış.

İç mekan projesinin Cihat Burak’a verildiğini söyleyen Tabanlıoğlu, mimarların çok iyi anlaşamadıklarını dile getirdi. Aydınlatma elemanları ve Sadi Diren’in seramik panolarının fotoğraflarını sundu.

AKM sadece bir bina değil, hayatın bir parçası… Ama o hayatımızdan çıkarılmaya çalışılıyor…

AKM yıllarca gündemden düşmedi. Zaman zaman “yıkılmalı mı?” sorusu soruldu. Bu konuyla ilgili videolar sunumun da bir parçasıydı.

Videoların ardından Tabanlıoğlu 1. Yenileme Projesi’nden bahsetti. Projenin başında Londra Royal Opera Binası, Londra Royal Festival Hall, Paris Pompidou Center, Vevey Nestle Genel Müdürlük binası, Zürich Alusuisse Holding Merkezi, TATE gibi yapılar ve bu yapıların işletmeleri incelenmiş.

Tabanlıoğlu AKM’nin 1. derecede tarihi eser olarak tescil edilmiş ilk modern yapı olduğunu açıkladı. Fuaye, salon ve localarla ilgili detayları anlattı.

Murat Tabanlıoğlu yürütmeyi durdurma kararıyla ilgili videoları izletti. Videolarda Uğur Tanyeli, Doğan Tekeli, Mete Tapan, İhsan Bilgin gibi isimler yer alıyordu.

2. projede güçlendirme yapılacağını, locaların kaldırılacağını ve mekanik alanlarda değişikliklerin yapılacağını belirten Murat Tabanlıoğlu projenin uykuya yattığını belirtti.

Sunumunun sonunda Tabanlıoğlu basılı yayınlarda projenin nasıl gündem oluşturduğunu gösterdi.

“Bugünkü hali”nin fotoğrafını en son gösteren Tabanlıoğlu “ve binaya giremiyoruz” diyerek sözlerine son verdi.

Sunumun hemen ardından soru cevaplara geçildi…