Üçüncü Havalimanı Kuşların Göç Yollarıyla Kesişti

Leyleklerin göç ettiği güzergâh üzerine kurulacak 3. havalimanı için özel tedbirler alınıyor. Uzmanlar, muhtemel kazaları önlemek için 2 yıl kuş hareketlerinin izlenmesi, düzenli olarak kuş sayımlarının yapılmasını öneriyor.

İstanbul’da yapılacak 3. havalimanı için imzalar atıldı. İlk etabın 2017’de bitirilmesi planlanıyor. Projenin nihai Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) raporunda ise kuş hareketliliğine özel vurgu yapılması dikkat çekiyor. Raporda, proje sahasındaki kuşlar ve göçlerinin en az 2 yıl izlenmesi gerektiği ifade ediliyor. Kuşbilimci Doç. Dr. Aziz Arslan’ın ÇED’e eklenen raporuna göre havalimanının yeri, Türkiye’nin önemli kuş göç yolları üzerinde.

3. havalimanıyla ilgili hazırlanan ÇED raporunda kuş hareketliliğine özel vurgu yapılıyor. Bu yüzden raporu yazan firma, sahadaki kuş hareketleriyle ilgili Akdeniz Üniversitesi’nden kuşbilimci Doç. Dr. Aziz Arslan’a bir rapor hazırlatarak nihai ÇED raporuna ekledi. 21 Ocak 2013 tarihinde hazırlanan raporda, proje sahasının faaliyet öncesi kuş ve göç hareketleri açısından en az 2 yıl izlenmesi gerektiğine dikkat çekiliyor. Proje sahasında bulunan kuşların envanterinin çıkarılması, üreyen türlerin belirlenmesi, göç eden türlerin ve göç yollarının tespiti ile geçiş yönlerinin belirlenmesinin son derece önemli ve gerekli olduğuna işaret edilen raporda şu ifadelere yer veriliyor: “Proje faaliyetleri, elde edilecek bulgular dikkate alınarak yapılmalı ve proje sonrası muhtemel etkileşimlerin belirlenmesi için izleme iki yıl daha sürmeli. Bu bilgiler doğrultusunda yapılacak düzenlemeler, ileride meydana gelebilecek etkileşimlerin veya çarpışmaların önüne geçmesi bakımından oldukça önem arz etmektedir. Ekonomik ve ekosistem gereksinimlerinin mutlak bir hesabının yapılması ile faaliyetlerin başlatılması, bu tip faaliyetlerde sonradan ortaya çıkabilecek ve geri dönüşü olmayan çevresel zararları en aza indirecektir.”

Yeni havalimanı işletmeye alındıktan sonra muhtemel kuş-uçak çarpışmaları sonucu yaşanabilecek kazaları önlemek için raporda alınması gereken tedbirler de sıralanıyor. Buna göre yiyecek ve barınma amacıyla havalimanları çevresinde uçan kuşların uçuş bölgesinde dolaşmasını engellemek için kuşları çeken yiyecek ve içeceklerin yanı sıra su havzaları ortadan kaldırılmalı. Çimenler uzun bırakılmamalı. Özellikle yoğun kuş aktivitesinin görüldüğü havaalanları sınırları içerisinde tarımsal faaliyetlerden kaçınılmalı ve meyve veren ağaçlar yetiştirilmemeli.

Bölgeden her yıl 500 bin leylek geçiyor

Yeni havalimanı için hazırlanan ÇED raporunda; hava şartları, orman varlığı, arazinin zemini gibi faktörlerin yanı sıra uçakların iniş ve kalkışlarında büyük risk taşıyan ve zaman zaman ölümlü kazalara yol açan kuş güzergâhları da incelendi. Kuşların hangi mevsimde ve saatlerde, kaç metre yükseklikten uçtuğu belirlenerek rapora eklendi. İncelemelere göre 200 ila 500 metre yükseklikten uçan kuşlar, sabah ve akşam saatlerinde hava akımı nedeniyle 100 ila 200 metre alçalıyor. Göçler, ilkbaharda başlayıp yazın da devam ediyor. Bölgeden geçen leylek sayısı 205 bin ile 500 bin arasında değişiyor. Kuşlar, göç ederken 300 adetlik sürüler halinde uçuyor. Bu da uçaklar için büyük tehlike oluşturuyor. Yine araştırmaya göre proje sahasında, ilk ve sonbaharda 30 bin şahin, 20 bin arı şahini ve 20 bin küçük orman kartalı ile toplam 80 bin civarında da yırtıcı kuş göç ediyor.