Van Depremi’nde yıkılan Sevgi Apartmanı’nın temel projesi yokmuş

Van'da 7,2 büyüklüğünde meydana gelen depremde yıkılan ve onlarca kişiye mezar olan Sevgi Apartmanı'nın 24 sayfalık bilirkişi raporu hazırlandı.

Raporda beton kalitesinin düşüklüğü, pek çok raporun ve projenin eksik olduğu tespit edildi.

Van’da 23 Ekim 2011’de meydana gelen 7,2 büyüklüğündeki ilk depremde yıkılan ve 20’nin üzerinde kişiye mezar olan Sevgi Apartmanı’nın bilirkişi raporu hazırlandı. Raporda, apartmanın beton kalitesinin birinci derece deprem bölgesine göre çok düşük olduğunun tespit edildiği belirtildi.

Geçen yıl 23 Ekim ve 9 Kasım’da meydana gelen ve 644 kişinin hayatını kaybettiği depremlerin ardından Erciş’te yıkılan binalarla ilgili Erciş Cumhuriyet Başsavcılığı soruşturma başlattı. Soruşturma kapsamında alınan numeler bilirkişiler tarafından incelenerek, soruşturmanın yürütüldüğü savcılıklara gönderildi. Van ve Erciş’te yıkıma neden olan 7,2 büyüklüğündeki depremde onlarca kişinin hayatını kaybettiği Sevgi Apartmanı’nın bilirkişi raporları da hazırlanarak savcılığa teslim edildi. Karadeniz Teknik Üniversitesi’nden Prof. Dr. Alemdar Bayraktar, Prof. Dr. Halil Karadeniz, Prof. Dr. Şakir Erdoğdu ve Yrd. Doç. Dr. Zekai Angın’ın hazırladığı Sevgi Apartmanı bilirkişi raporunda, binanın yapımında kullanılan malzemelerin kalitesiz olduğuna dikkat çekildi.

‘Statik raporu, kolon, kiriş, temel ve döşeme projelerinin olmadığı ortaya çıktı’
Yıkılan Sevgi Apartmanı ile ilgili 24 sayfalık bilirkişi raporunda eksiklikler ve bu eksikliklerle ilgili sorumlular da tek tek sıralandı. 4 aşamada yapılan değerlendirmede otelin zemin raporu hariç, statik hesap raporu, statik proje, kolon, kiriş, temel ve döşeme projelerinin olmadığı ortaya çıktı.

Bu durumdan belediyenin ilgili birimi ve yapı sahibi sorumlu tutuldu. Raporda, binanın yapım aşamasındaki taşıyıcı sistemi ve yapı malzemeleri ile ilgili durumu anlatan ‘röleve ve projedeki taşıyıcı sistem eleman sayısı ve boyut uyumsuzluğu’ projesinin olmadığı ve bunlardan yapı sorumlusu (müteahhit/yapı sahibi), teknik uygulama sorumlusu ve belediyenin ilgili birimin sorumlu olduğu ifade edildi.

Eksik donatılar binanın yıkılmasına neden oldu
Bilirkişi raporunda yıkılan Sevgi Apartmanı’nın yapım yılının tam olarak bilinmediği fakat evraklardan binanın 1997 Afet Bölgelerine Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik kapsamına girdiği belirtildi. Binaya ait herhangi bir statik proje bulunmadığından kolonların boyut ve detaylarının belirlenemediği de belirtildi.

Raporda şöyle denildi:
“Dosya üzerinde yapılan incelemeler sonucunda düğüm noktası detay yetersizliği kolon ve kirişlerde çirozların gözlenmediği ve ertiye kancalarındaki katlanma açılarının uygun olmadığı görülmektedir. Taşıyıcı sistem elemanlarında donatı detayı ile eksiklikler olduğu görülmektedir. Van depremlerinde oluşan hasarlar incelendiğinde bahsedilen donatı detay eksikliklerinin binaların yıkılmasında etkili olduğu düşünülmektedir.”

Beton kalitesi deprem bölgesine göre düşük çıktı
Binada dökülen betonun oldukça heterojen olduğu belirtilen bilirkişi raporunda, elde edilen ortalama basınç dayanımı 1997 yılında yayımlanan Afet Bölgelerine Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelikte belirtilen minimum beton sınıfı olan C16’dan düşük olduğu belirtildi. Raporda şunlar yer aldı: “Beton dayanımının binada ortalama C6 olarak belirlenmiş. Ayrıca yönetmeliğin ‘7.2.5. Malzeme Dayanımları’ Bölümünde birinci ve ikinci derece deprem bölgelerindeki binalarda C20 veya daha yüksek dayanımlı beton kullanılması zorunludur ibaresi bulunmaktadır. Sonuç olarak, soruşturma dosyası üzerinden yapılan inceleme değerlendirme ve elde edilen bulgular neticesinde söz konusu binada projelendirme, yapım ve iş bitim aşamalarında Afet Bölgelerine Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik ve İmar Kanunu esaslarına yeterince uyulmadığı görülmüştür.”

Bilirkişi raporunda adları geçen sorumluların da ifadeye çağırılması bekleniyor.