Y. Mimar Bumin Edil Mimari Proje Öğrenci Yarışması PRO/4 Sonuçlandı

Çukurova Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü tarafından düzenlenen “Y. Mimar Bumin Edil Mimari Proje Öğrenci Yarışması” kısa adı ile “PRO/4” sonuçlandı.

Mimarlık okulları eğitim işleyişinde proje derslerinin tasarım konularını açılmış bir mimari proje yarışmasına entegre ederek yürütmek oldukça yaygın ve verimli bir uygulamadır. Çünkü mimari proje yarışmalarını takip ederek eğitim müfredatı içinde yarışma konularına paralel içerikler üretme geleneği, bir dizi tasarım kültürü deneyimi sağlamaktadır. Ancak bir mimarlık okulunda belirlenmiş bir yarıyıldaki formal stüdyo işleyişini yarışmaya dönüştürmek potansiyel katma değerleri yeterince konuşulmamış yenilikçi bir yaklaşımdır. Çukurova Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü mimari proje yarışmalarını takip ederek eğitim müfredatı içinde yarışma konularına paralel içerikler üretme geleneğine sadık kalan ancak bir çeşit alternatif çaba olarak tanımlayabileceğimiz “Y. Mimar Bumin Edil Mimari Proje Öğrenci Yarışması” kısa adı ile “PRO/4” ile ön plana çıkmaktadır.

Kısaca PRO/4 olarak adlandırılan yarışmanın ilki Çukurova Üniversitesi Mimarlık Fakültesi-Mimarlık Bölümü 2021-2022 Bahar dönemi MİM 298 Mimari Proje 4 dersi kapsamında ‘Mevsimlik Tarım İşçileri İçin Yerleşke Tasarımı’ başlığı ile gerçekleştirilmiştir. Çukurova Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü tarafından MİM 297-298 Mimari Proje 3-4 dersi kapsamında ikincisi düzenlenen ″Pro4 Öğrenci Proje Yarışması″nın bu yılki konusu ise ″Tekno Sanat Merkezi″dir.

Y. Mimar Bumin Edil Mimari Proje Öğrenci Yarışması (PRO/4), öğrencilere sektörde rekabetçi bir ortamda nasıl başarılı olabileceklerini öğrenme şansı tanırken, sadece öğrencilere değil, aynı zamanda sektörde saygın bir konuma sahip olan diğer mimarlara da ilham verici yaşam hikayesi ile rol model olmaktadır. 1940 yılında İstanbul’da dünyaya gelen Bumin Edil hakim olan babasının işi dolayısıyla ilk ve orta öğrenimini Van ve Giresun’da tamamlamıştır. Lise eğitimini Haydarpaşa Lisesi’nde tamamladıktan sonra devlet bursluluk sınavını kazanarak Viyana Teknik Üniversitesi’ne kabul edilmiş mimarlık fakültesinden mezun olmuştur. Üniversite hayatını Viyana’da tamamladıktan sonra İstanbul Teknik Üniversitesinde yüksek lisansını tamamlamış ve hastaneler üzerine uzmanlaşmıştır. O tarihlerde verilen Yüksek Mimar Mühendis diploması ile askerliğinden sonra çalışma hayatına 1969 yılında Ankara’da SSK’da mimar olarak başlamıştır. Adana’da ilk olarak 1973-1977 Çukobirlik’te mimar olarak çalışmış, 1977 yılında aldığı teklif ile Çukurova Üniversitesi’nde kurulacak olan, üniversitenin bünyesinde ve sadece üniversiteye hizmet verecek yeni bir kuruluş olan Ova İnşaat’ta çalışmaya başlamıştır. Ova inşaatta çalıştığı yıllar içinde üniversiteye pek çok hizmetleri olmuştur. Kafeterya, Kütüphane, Yüzme Havuzu, Hemşirelik Okulu, Ziraat Fakültesi ve bazı fakülte binaları, Rektörlük Binası, Villa tarzındaki lojmanları, Balcalı hastanesinin bir kısım yeri ve bu binaların dekorasyonun tamamı Bumin Edil’in Çukurova Üniversitesi’ne katkılarıdır. Ova İnşaat’taki çalışmalarını aldığı teklif ile Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi’ne 1987 yılında Bölge Müdürü olarak devam ettirmiştir. Organize Sanayi Bölgesinin altyapı ve üst yapı kurulumları ile ilgilenmiş ve yoğun bir çalışma hayatından sonra 2001 yılında emekliğe ayrılmıştır. 2004 yılında aile şirketi olan Edak İnşaat Tic. San. Ltd. Şti kurmuş, 2008 yılında ise gözlerini hayata yummuştur. Hayattaki tek gayesi hiçbir karşılık beklemeden vatanına hizmet etmek olan Bumin Edil, “tekrar dünyaya gelsem yine mimar olurdum” diyerek mesleğine olan aşkını her fırsatta vurgulayan bir mimardı. Devlet, özel sektör ve birçok STK tarafından birçok üstün başarı ödülleri sahibi olan Bumin Edil, Adana Organize Sanayi Bölgesi’ndeki Çıraklık okulunun yapımına da destek vermiş ve okul onun sayesinde hayata geçmiştir. ADSIAD onursal üyesi olan Bumin Edil kendini kendi mesleki ve insani kazanımlarını kendi bölgesinin gençlerine aktarma vizyonu ile ilham vericidir. Mimarlık Bölümü öğrencilerine bu yarışma aracılığıyla sunduğu sponsorluk, sadece finansal destekle sınırlı kalmayıp, aynı zamanda öğrencilere gerçek dünya projelerine dair deneyim kazanma fırsatı sunmaktadır. Bumin Edil’in kendi hayat öyküsü, öğrencilere sadece bir örnek olmakla kalmamakta, aynı zamanda zorluklarla dolu bir süreçten başarıya ulaşmanın mücadelesini göstermektedir. Bu, öğrencilere sadece mimarlık alanındaki bilgi ve becerileri değil, aynı zamanda kararlılık, azim ve yaratıcılık gibi kişisel gelişim unsurlarını da öğretmektedir. Bumin Edil, kendi adını taşıyan mimari proje yarışmasıyla genç yetenekleri desteklemeyi ve eğitim alanında öncü bir rol oynamayı hedeflemiştir.

Çukurova Üniversitesi Mimarlık Fakültesi-Mimarlık Bölümü 2021-2022 Bahar dönemi Mim 298 Mimari Proje 4 dersi kapsamında “Mevsimlik Tarım İşçileri İçin Yerleşke Tasarımı” projesi işçilerin barınma ve sosyo-kültürel ihtiyaçlarını karşılama bağlamında ele alınmıştır. Olumsuz şartlarda hayatlarını sürdüren tarım işçilerinin, gündelik hayatta yaşadığı sorunlarının analiz edilmesi ve bunlara yönelik çözümlerin üretilmesinde katılımcılardan; röportajlar, konuya ilişkin araştırma verileri ve makalelerden destek almaları önerilmiştir. Bu süreçte tarım işçileri ile tasarımcının empati kurabilme becerisi yarışma boyunca ön planda tutulmuştur. Bu tutum sonucunda kullanıcıyı gözeten, gerçekçi tasarım fikirlerinin oluşturulması hedeflenmiştir. Projede başlangıç aşamasında öğrencilerin dikkate alması gereken bazı kavramlar ön plana çıkarılmıştır. Sürdürülebilir mimari, yerel malzeme, aktif ve pasif enerji sistemleri, esneklik, geçicilik gibi temel kavramlar üzerinde zihinsel bir hazırlık yapılmıştır. Süreçte tasarımcıdan ve tasarımlardan beklenen kullanıcı profili ve ekonomik şartlar göz önünde bulundurarak, yalın, uygulanabilirliği yüksek, etkili ve ekonomik çözümler üretilmesidir. Kullanıcı tarafından inşa edilebilme imkanı ve mobilite kavramının tasarım kararlarına özellikle etkili olması beklenmiştir. Bunların yanı sıra esnek tasarım anlayışı, toprağa mümkün olduğunca az müdahalede bulunmak da bağlı kalınması istenen ilkeler arasındadır. Bina programı tarım işçilerinin sıklıkla karşılaştığı sorunlar, iklimsel veriler, gündelik faaliyetler, ergonomik tasarım anlayışı ve kısıtlı ekonomik durum doğrultusunda oluşturulmuştur. Çok çocuklu, çekirdek aile ve bu aileye katılmış akrabalardan oluşan geniş aile üyelerinin yaşadığı ortalama 4-8 kişinin barındığı yaşam üniteleri problem tanımının ana işlevini oluşturmuştur. Bu ünitelerde yaşama, yatma, yıkanma-wc, yemek pişirme, çamaşır yıkama ve kurutma eylemleri gerçekleştirilecektir.

Yaşam ünitelerinin esnek büyüme ilkelerine göre ele alınması beklenmiştir. Bu ünitenin en küçük yerleşim birimi olduğu, daha fazla işçi olduğunda gerekirse birden fazla birimin yan yana tasarlanabilmesi yani gelecek vizyondaki büyümenin de tasarlanması beklenmiştir.

Prof. Dr. Duygu Saban, Doç. Dr. Altay Çolak, Dr. Öğr. Üyesi Kasım Çelik, Öğr. Gör. Barış Altıok, Öğr. Gör. Sabri Tunç, Öğr. Gör. Derin Hilal Bilmez, Arş. Gör. Çiğsem Yağmur Yüksel’in yürütücülüğünü yaptığı proje üretim sürecinde:

A. Barınma: I. yaşam üniteleri, II. güvenlik ve yönetim birimi, III. ailelerin yanlarında getirdikleri büyük ve küçükbaş hayvanları ikame ettikleri hayvan barınakları için alan, Yerleşke 20 aile (yaklaşık 150-200 kişilik nüfus) için tasarlanmalıdır.

B. Sosyal Alan: I. yerleşme alanında halkın toplanacağı, ortak eylemleri gerçekleştireceği sosyal merkez ve toplanma mekanları

C. Eğitim Alanı: I. özellikle eğitim öncesi çocuklar için günlük bakım yerleri, II. eğitim çağındaki çocuklar için kapalı ve açık çocuk oyun alanlar, III. etüt ve ders çalışma alanları,

D. Otopark Alanı

E. Peyzaj Alanı (Rekreasyon Alanları)’nın tasarlanması beklenmiştir.

Sürecin sonunda; yapılan juri değerlendirmesi ile;

1. Ödül: Refik Berk Çingiloğlu

2. Ödül: Berira Özdemir

3. Ödül: Ayşe Nur Kapar

Savaş Çelebi, Beste Kahlıoğulları, Cansu Çoban, Sencel Sıla Göncüoğlu ise tasarım kavramlarına ilham verici çözüm önerileri sunmaları ile dikkat çekici bir performans sergilemişlerdir. Yarışmadaki seçkiler geniş katılımlı bir ödül töreni ve sergi ile paylaşılmıştır. 2022 yılında ilki gerçekleşen bu yarışmayla rekabet, dayanışma, teşvik ve ödül mekanizmalarını işleten bir eğitim iklimi yaratılmıştır. Öğrencilerden alınan geribildirimlerin olumluluğu ile 2023 yılında Tekno Sanat Merkezi’ne odaklanan proje çözülmüştür.

″Tekno Sanat Merkezi″nin gençlerin teknoloji kullanım alışkanlığının yaratıcı sanatsal deneyimlere yönlendirilmesini ve üretkenliğin geliştirilmesini hedefleyen, kişisel gelişimlerinin güçlendirilmesine katkı sağlayacak sanatsal aktivite, eğitim, sergileme ve performans olanağı sağlayan mekânsal gereksinimleri içermesi beklenmiştir. Proje, 18-29 yaş arası gençlerin teknoloji ve sanatı merkeze alan, eğitim, dijital sanat uygulama atölyeleri, sergi ve performans alanlarını içeren bir kompleksi kapsamaktadır. Bu projenin amacı, dijital sanatlar konusunda gerekli teknolojileri üreten, yaratıcı süreçleri teknoloji ile bütünleştiren ve bu konuda eğitim alıp geleceğin teknolojilerini üreten gençlerin bir araya getirilmesini sağlamaktır. Proje alanı olarak Adana geleneksel kent merkezi, Kayalıbağ Mahallesi sınırları içerisinde tarihi dokunun bir parçasını içine alan bir çalışma alanı tanımlanmıştır. Proje bağlamında öğrencilerden, bölgenin bağlamına uygun ve kimlik oluşumuna katkı sağlayan yenilikçi tasarım alternatifleri ve yorumlamalar beklenmektedir. Bu amaçla mimarlık öğrencilerinden, Bölgenin fırsatları, güçlü yanları, tehditleri, zayıflıkları doğrultusunda sorunlara ve gereksinimlere çözüm önerileri getirme, Geleneksel kent dokusu içerisinde tasarlayacakları projede teknoloji, sanat ve tasarım kavramlarını ele alarak gençlerin geleneksel kent merkezindeki varlığının artırılmasını sağlama, fiziksel çevreye, iklime ve topoğrafya verilerine uyumlu tasarım fikirlerinin üretilmesi, bölgenin yaşam kültürünü gözetme, öğrencilerin sosyalleşmesine ve ilişkilerinin güçlendirilmesine olanak sağlama, mekân tasarımında esnek tasarımlara olanak sağlama, geri dönüşüm malzemelerinin kullanımı, sürdürülebilir çevre önerilerini tasarıma dâhil etme konularında fikir geliştirmeleri beklenmiştir. İhtiyaç programı geleneksel kent dokusu içerisinde tasarlanacak ‘Teknosanat Merkezi’ projesinde gelecek, teknoloji, sanat ve tasarım kavramlarını ele alarak gençlerin geleneksel kent merkezindeki varlığının arttırılmasını sağlamak amacıyla oluşturulmuştur. Giriş Holü-Güvenlik-Danışma-Bekleme, İdari birimler, Sergi ve performans alanları, Teknik birimler ve otoparklardan oluşan bina programında tasarımcının yorumuna açık birimlerin eklenmesi de beklenmiştir.

Prof. Dr. Fazilet Duygu Saban, Doç Dr. Altay Çolak, Öğr. Gör. Dr. Ahmet Koçhan, Arş. Gör. Dr. Gamze Atay, Arş Gör. Dr. Nur Yılmaz, Öğr. Gör. Elbrous Çeçen, Öğr. Gör. Erdem Çınkıl, Öğr. Gör. Basri Gazi’nin yürütücülüğünde tamamlanan süreç sonucunda:

1. Ödül: Ayça Kahraman

2. Ödül: Songül Kadan

3. Ödül: Ahsen Çolak

Yasemin Ocak, Sena Esginus ve Aleyna Tanışkan ise ilham verici çözüm önerileri ve yaklaşım kararları ile dikkat çekici bir performans göstererek sergileme ödülü almaya hak kazanmışlardır.

Sonuç olarak, Çukurova Üniversitesi Mimarlık Fakültesi’nin Mimarlık Bölümü, öğrencilere sunduğu bu benzersiz yarışma ve Bumin Edil’in sponsorluğu ile mimarlık eğitimine katkıda bulunarak, genç yeteneklerin yaratıcılığını teşvik etmiş, sektörel uygulama deneyimlerine uyum sağlamanın öncülüğünü yapmış, ödül ile süreçte motivasyonun arttırmış, üniversite ile profesyonel mimar arasında yeni bir bağlam tanımlamıştır. “Y. Mimar Bumin Edil Mimari Proje Öğrenci Yarışması (PRO/4) umulur ki yeni yarışma süreçlerinin öncülüğünü yapacaktır.