“Yenikapı” Kazısından Arkeologlara Müjde Çıktı!

Yenikapı Metro inşaatında bir harfiyat şirketinde çalışıyor diye gösterilen arkeologlar Kültür ve Turizm Bakanlığı'na karşı açtığı davayı kazandı.

Yargıtay kararı onaylarsa Kültür ve Turizm Bakanlığı Yenikapı kazılarında çalışan arkeolog, restratör, sanat tarihi uzmanlarını işe almak zorunda kalacak.

Yenikapı Metro inşaatında yıllardır çalıştırılan arkeologlar iş mahkemesinde Kültür ve Turizm Bakanlığı aleyhine açtıkları davayı kazandılar. Bakanlık adına kazılarda görev yapan arkeologların kadroları hafriyat şirketi üzerinden gösterilmiş. İstanbul 17. İş mahkemesi, arkeologların Kültür ve Turizm Bakanlığı çalışanı olduğunu tespit etti. Yargıtay’da onaylarsa yaklaşık 34 arkeoloğun bakanlık tarafından işe alınması gerekecek.

Marmaray Metro Yenikapı istasyon inşaatında bilimsel arkeolojik kazılarda binlerce müzelik değerde eser ortaya çıkarılmış, İstanbul’un geçmişi de 8500 yıl önceye kadar gitmişti. İlk İstanbullular hakkında geniş bilgiler elde edilmiş 40’a yakın batık tespit edilmişti. Arkeoloji tarihi açısından bu önemli buluş ve bilgilerin altında hep arkeologların imzası vardı. Gece gündüz, yağmur çamur demeden yıllardır kazılara devam ettiler. Hala daha bilimsel verileri toplamak için laboratuvar çalışmalarını sürdürüyorlar.

Müze İşe Aldı!

Arkeologlar işe Kültür ve Turizm Bakanlığı İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürlüğü tarafından alındılar. İş yerleri ve yapacakları işler Müze Müdürlüğü tarafından belirlendi. İş talimatlarını günlük olarak Müze Müdürlüğü’nün atadığı Kültür ve Turizm Bakanlığı memuru olan Müze Uzmanı tarafından verildi. Yine günlük ve yıllık izinler ile diğer mazeret izinleri müze tarafından kullandırıldı.

2863 Sayılı Yasaya Ters!

2863 sayılı yasaya göre arkeolojik kazıları ve bulunan tarihi eserleri ancak müze uzmanları taşır. Hafriyat şirketinde kadrolu arkeologlar Yenikapı’da bu yasaya göre kültür varlıklarını taşıdılar, korudular, toprak altından çıkardılar. İş akitleri yine müze tarafından feshedildi. Ancak maaşları ve SGK pirimler Özşahinler Hafriyat ve Nakliyat şirketi tarafından ödendi. Yani kadroları inşaatın hafriyatını yapan bu şirkette görünüyor. Şirketin yerini bile bilmeyen, hiçbir yöneticisini tanımayan arkeologlar bu duruma isyan ederek iş mahkemesinde dava açarak bakanlık personeli olduklarının tescilini talep ettiler.

Bu İş Bakanlık Eliyle Yapılır!

İstanbul 17. İş Mahkemesi işin başlangıcından beri çalışan arkeologların Kültür ve Turizm Bakanlığı çalışanı olduklarına hükmetti. Gerekçeli kararını da şöyle açıkladı; ” Davacının yaptığı iş arkeolojik işler olup kazı ve benzeri yöntemlerle ortaya çıkarılan tarihi yapıtlar kültürel, sanatsal ve tarihsel yönden inceleyerek tarihi devirlerde insanlığın geçirdiği aşamaları, yaşam biçimlerini, o yörede yaşamış insanların tarihsel süreçlerde geçirdikleri gelişme ve evreleri ortaya çıkararak kamu adına ve milletlerin ve insanlığın tarih biçimine hizmet eder şekilde faaliyet sürdürürler ve tarihi kültürel varlıkların ortaya çıkarırlar. … Arkeologların yaptığı davaya konu iş ise toplumun tamamını ilgilendiren ve sadece Bakanlık eliyle yapılması ve denetlenmesi gereken bir iş olup alt işverenlere devredilemez. Aksi halde görevli arkeologların iş güvencesi kaygısı ve bazı nedenlerle alt işveren çalışanı olarak görevini gereği gibi yapması zorlaşacaktır.”

Şimdi Ne Olacak?

Yargıtay kararı onaylarsa Kültür ve Turizm Bakanlığı Yenikapı kazılarında çalışan arkeolog, restaratör, sanat tarihi uzmanlarını işe almak zorunda kalacak. Bundan böyle de kurtarma kazılarında bakanlık adına çalışan personel başka bir şirketin personeli olarak çalıştırılamayacak. Bakanlık ihtiyaç duyduğunda ya sözleşmeli personel olarak arkeologlarla çalışacak yada kazılar için ayrı bir arkeolog kadrosu bulunduracak. Bu da arkeologlar için yeni istihdam demek.