Yeşil Örtünün Altındaki Belediye

Kalebodur sponsorluğunda 33. kez düzenlenen ARKIV Buluşmaları için 23 Aralık'ta MTF Proje (Mimari Tasarım Fikirleri)'nin tasarladığı Adana Çukurova İlçe Belediyesi Hizmet Binası ve Kültür Merkezi'ndeydik.

MTF Proje’nin rehberliğinde gerçekleştirilen 33. ARKIV Buluşmaları’na Arıkoğlu Arkitekt’ten Kaya Arıkoğlu, OfficePAN Mimarlık’tan Cihan Sevindik, Kolektif Mimarlar’dan Sıddık Güvendi, MTF Proje’den Derya Ekim Öztepe, Ozan Öztepe ve Zsofia Török, Çukurova Belediyesi’nden Nurettin Gencan ve son olarak Arkitera Mimarlık Merkezi’nden Özüm İtez ve Arzu Eralp katıldı.

Ozan Öztepe’nin proje ve uygulama süreci üzerine kısa bir sunum yaptığı Belediye Meclisi salonu buluşmanın ilk durağı oldu. 2011 yılında 100 proje arasından birinci seçilip uygulanan belediye ve kültür merkezi yapısı 2 farklı kentsel dokunun arasında kalan yeşil bir aksın parçası olarak tasarlanmış. Bu bağlamda, MTF Proje yapıyı tasarlarken, etrafı ile bir bütün olarak tasarlamakla kalmamış hemen etrafındaki mevcut yeşil alanı da yeniden tasarlamış. Dahası bu üst ölçek kurgusu oluşturulurken Kevin Lynch’in -artık kentsel tasarımda standart haline gelmiş- Image of the City (1960) kitabındaki ilkeler kullanılmış. Ancak daha sonra da göreceğimiz üzere bu yaklaşım ve çabalarına belediye tarafından yeterince sahip çıkılamamış ve yarışma sürecinde ‘tasarlanan’dan oldukça farklı bir biçimde yapının çevresi ancak ‘düzenlenmiş’.

Yeşil bir örtünün altına “ötelemeye” çalıştıkları Belediye Binası ve Kültür Merkezi yapıları mümkün olduğunca araziye dağılmadan, küçük bir sokak/geçit ile ayrılarak, etrafındaki yeşil alandan çekinir biçimde, tek bir çatı altında buluşturulmuş. Yapının geometrik anlamda en göze çarpan ögesi “halkın iradesini temsil” eden belediye meclisi bölümü hem biçimsel olarak hem de malzeme seçimiyle geriye kalan kütleden koparılmadan ayırıştırılmış. İç mekanda da, dışarıdan ziyaretçilere doğrudan açık olmasa da belediyenin ana girişindeki fuaye bölümünden transparan bir biçimde gözlemlenebiliyor bu meclis bölümü.

Belediye binasının tam ortasındaki atrium, doğal aydınlatma ve havalandırma sağlayacak şekilde tasarlanmış. Bu sürdürülebilir yaklaşımı yapının çatısı için tasarlanan yeşil çatı sisteminde ve her cephede bulunan açılabilir pencerelerde de görebiliyoruz. Doğal havalandırmanın Adana gibi kurak ve sıcak iklime sahip bir kentte yalnızca enerji tasarrufu değil büyük bir konfor da yaratacağını düşünebiliriz. Her ne kadar projenin öngördüğü peyzaj tasarımı istenildiği gibi uygulanamamış olsa da, Ozan Öztepe’nin bahsettiği üzere sorunsuz bir mimar-müteahhit-işveren ilişkisi çerçevesinde yürütülmüş proje. Ancak tüm bunlar bir kenara Çukurova Belediyesi’nin böylesine iklimsel olarak duyarlı bir yapıyı aslına uygun uygulamış olması örnek gösterilmesi gereken bir durum.

Tüm katılımcılara ve bizi önce makamında, daha sonra da bir öğle yemeğinde ağırlayan Çukurova Belediye Başkanı Yıldıray Arıkan’a özellikle teşekkürler…