Zeytinliğe Sırtını Dayamış Bir Okul: OİB Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi

15 Mart 2011 Salı günü Bursa'da yer alan ve M artı D Mimarlık tarafından tasarlanan OİB Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi'nde ARKİV Buluşmaları'nın 12.si gerçekleşti.

2008 yılında Uludağ Taşıt Araçları ve Yan Sanayi İhracatçıları Birliği (UTAYSİB), Türkiye’de otomotiv endüstrisinin nitelikli ara eleman ihtiyacının çözümüne katkıda sağlayacak okulun tasarımı için “UİB Otomotiv Anadolu Teknik Lisesi Mimari Avan Proje Yarışması”nı düzenledi. Yarışmaya M artı D Mimarlık, TH İdil Mimarlık, SE Mimarlık, Atölye Uluğ Mimarlık, Bektaş Mimarlık, Boran Ekinci Mimarlık, Kroma Mimarlık, MET Mimarlık, Sanlı Mimarlık, Selva Yapı, Suze Mimarlık, Tanart Mimarlık ve Uygur Mimarlık katıldı.

UTAYSİB Yönetim Kurulu Başkanı Ferit Sünneli, UİB Genel Sekreteri İbrahim Okur, UTAYSİB Yönetim Kurulu Üyesi Şerife Eren, UTAYSİB Yönetim Kurulu Üyesi
Orhan Sabuncu, UTAYSİB Yönetim Kurulu Üyesi Şahap Aktaş, Prof.Dr. İlgi Aşkun, Prof.Dr. Nilüfer Akıncıtürk, Doç.Dr. Ömür Barkul, Doç.Dr. Celal Abdi Güzer, Yrd.Doç.Dr. Hikmet Gökmen, Yrd.Doç.Dr. Hüseyin Kahvecioğlu, Dr. Murat Taş ve Gürol Erişmiş, yarışmanın jüri üyelerini oluşturan ekip içindeydiler.

Yarışmanın sonucunda Metin Kılıç, Dürrin Süer Kılıç’ın tasarım ekibini oluşturduğu, Seden Cinasal Avcı, Merih Feza Yıldırım, Serdar Uslubaş, Duygu Ceylan Saylım ve Tuğçe Şık’ın yardımcı mimar olarak görev aldığı ve danışmanlığın Deniz Güner tarafından yapıldığı proje, birincilik ipini göğüsledi.

Yarışmalar sonucu kazanan projelerin uygulandığına çok nadir rastlar olduk son yıllarda. Bu yüzden 2010 yılında tamamlanan bu projede müellifleriyle birlikte bir ARKİV Buluşması gerçekleştirdik. Buluşmaya M artı D Mimarlık’tan Dürrin Süer Kılıç, Metin Kılıç, Damla Duru ve Ece Uyar, Deniz Güner, yarışmanın jüri üyelerinden Murat Taş, Nilüfer Taş, Salih Pançalı, Yusuf Özdamar, Hasan Varhan, Kalebodur’dan Pelin Özgen, Cem Köker ve Bahadır Arıkan, Arkitera Mimarlık Merkezi’nden Ömer Yılmaz ve Pınar Koyuncu katıldı. Bugüne kadar kapalı oturumlar halinde gerçekleşen ARKİV Buluşmaları’nda bir ilk yaşandı ve Uludağ Üniversitesi Mimarlık Bölümü öğrencileri de yapıyı mimarlarıyla bilikte gezme şansını yakaladılar.

Buluşma, Arkitera Mimarlık Merkezi kurucularından Ömer Yılmaz’ın ARKİV ve Buluşmaları kısaca tanıtmasıyla başladı. Daha sonra sahneye Dürrin Süer Kılıç ve Metin Kılıç çıktı.

Dürrin Süer, 2008’de yapılan çağrılı yarışmayı anlattı. Yarışmada 13 farklı ofisten proje teklifi istendiğini, bunun için 1 ay süre verildiğini anlattı. İdari ve akademik bir kadrodan oluşan jüriye projelerin sunulduğunu ve M artı D Mimarlık’ın projelerinin uygulanmak üzere seçildiğine değindi. Daha sonra proje ekibini tanıttı.

Kurumun 1 yıl içinde inşaat yapma isteğinden ve sözleşmeden bahsetti. 2 ay içinde uygulama projelerinin çizilip ihaleyle 16 ay içinde yapının uygulamasının tamamlandığını belirtti.

Dürrin Süer, projenin ana yaklaşımlarını açıkladı. Proje arsasını ilk kez görmeye gittiklerinde çevrede referans alabilinen zeytinlik ve arazi eğimi dışında başka veri bulunmadığını, bu yüzden de yapının içe dönük olduğunu anlattı. Görükle’nin tarihi ve coğrafyasıyla ilgili bir araştıma gerçekleştirdiklerinden bahsetti.

Zeytinliği korumak adına yoğun program bu durum gözetilerek düşünülmüş. Yoğun program parçalara ayrılmış. Kütleyi zeytinlikten aşağı doğru kademelendirerek eğitime uygun bir biçimde yerleştirmişler.

720 kişilik bir okul olan UIB Otomotiv Anadolu Teknik Lisesi, 6 farklı alanda 4 yıllık eğitim veriyor. Okulda 300 kişilik yurt, 520 kişilik konferans salonu, 4 daireli lojman ve hentbol oynanabilen teleskopik tribünlere sahip bir spor salonu bulunuyor. Çağdaş eğitim modellerinin uygulanmaya çalışıldığı bu okul için mimarlar da uygun ortam yaratmaya çalışmışlar. Birbirine geçen, akışkan ve saydam mekanlar kurmak mimari ekibin ana hedefi olmuş.

Okulda en altta atölye ve derslikler, ortak alanlar, lojman ve yurtlar şeklinde üst üste birbiri üstünde kayarak şekilleniyor. Eğitim birimleri vadiye açılırken barınma birimleri zeytinliğe bakıyor. Böylece okulda gündüz-gece ve okul-yurt işlevlerinin farklılığı ortaya konuyor. Kısacası yurt eğitim birimlerinden ayrıştırılıyor.

Yapıdaki kademelenme sayesinde tenefüshane ve yeşil bahçeler yaratılmış. Ayrıca bu sayede zeytinliğin yeşili yapının altından geçerek devam ediyor. Ana avlular aynı zamanda dış derslikler olarak işlev görüyor.

Daha sonra Dürrin Süer vaziyet planı ve perspektifler eşliğinde projede yer alan işlevleri tanıttı. Yapıya ait fikir projesi sürecinde hazırlanmış perspektifler ve mevcut uygulanmış halinin fotoğraflarını karşılaştırarak anlattı. Ve malzemelerin önceden düşünüldüğü şekilde uygulandığının altını çizdi.

Sonuçta yapı, mimarların hayal ettiklerine çok yakın bir şekil almış.

Seçilen projeye saygı duyan, mimarlara güvenen ve mimarların kararları karşısında durmayan bir işveren oldukları için UİB’nin projenin başlangıcından beri tavrı, hemen her mimarın arzu ettiği şekilde olmuş. Bu yüzden Dürrin Süer Kılıç işverene teşekkür etti.

Dürrin Süer, planlar üzerinden mekanları tanıttı. Yukarı kotlara doğru ilerlerken yapının UİB’nin tavrına daha yakın mekanlar tasarlandığını söyledi.

İnşaat sürecinden fotoğraflar gösterildi.

Betonarme karkas olan yapıya yer yer fiber takviyeli beton giydirilmiş. Merdiven taşıyıcıları paslanmaz çelikten yapılmış.

Sunumun sonunda yapının SketchUp’ta hazırlanmış bir mini filmi gösterildi.

Sunumun ardından sorulara geçildi.

Salih Pançalı, projenin engelli ulaşımına uygun olup olmadığını sordu. Bu soruyu Metin Kılıç, ofisin tüm projelerinde olduğu gibi burada da engelli bir kişinin ulaşamayacağı hiç bir yer olmadığını anlatarak cevapladı. Dürrin Süer ise her katta engelli tuvaletlerinin bulunduğunu ekledi.

Ömer Yılmaz, konferans salonunun yapının genel dilinden oldukça farklı olduğunu belirterek bu mekanın projeye sonradan eklenip eklenmediğini sordu. Mimarlardan Dürrin Süer bu mekanın iç mimarisinin projenin başından bu yana bugünkü haliyle düşünüldüğünü ve mekanın diğerlerine göre daha farklı bir etkisinin olduğunu söyledi ve her mekanın farklı bir dili olduğunu sözlerine ekledi. Metin Kılıç ise salonun akustiğini beğendiğini vurguladı.

Yusuf Özdamar yapının başarılı bir uygulama olduğunu söyledi. Işverenlerin genel tavrına bakıldığında bu projede çok iyi bir işin başarıldığını belirtti. Metin Kılıç söz alarak mevcut şartlar düşünüldüğünde projenin tümünün iyi olduğunu söyledi.

Salih Pançalı jürinin seçtiği projenin yeterince yeşili barındırmadığı eleştirisinde bulundu. Bu eleştiriye karşılık jüri üyelerinden Murat Taş ise yarışma sürecinden bahsetti. Bu çağrılı yarışmaya ARKİV’den yararlanılarak nitelikli ofislerin seçildiğini anlattı. Yarışma sonunda mimarlara jürinin bazı tavsiyelerde bulunduğunu belirtti. Jürinin projenin kesitlerinden etkilendiğini açıkladı. Bursa’nın teknolojisi çok iyi çözülmüş, mimari değeri yüksek bir yapı elde ettiğinin altını çizdi.

Bu açıklamaların üzerine yeniden söz alan Metin Kılıç ise jüri raporunda çok değerli eleştiriler bulunduğunu ve bunlara dikkat edildiğini anlattı.

Uludağ Üniversitesi Mimarlık Bölümü öğrencilerinden biri cephelerde neden iç mekanda olduğu gibi brüt beton kullanılmadığını sordu. Brut beton uygulama risklerini almamak için cephede fiber katkılı beton kullanıldığı açıklandı.

Bunun üzerine Salih Pançalı okulun avlularında daha çok yeşil olması gerektiğini ve giriş saçağında betonarme yerine çelik kostrüksiyon kullanılmasının avantajlarını anlattı.

Metin Kılıç ise avlularda yeşil görmek istemediklerini, proje geliştikçe avlularda daralmalar olduğunu ve sonuç olarak geleneksel meydan bitkisi olan çınar ağaçlarının avlulara dikildiğini söyledi.

Murat Taş öğrencilerine bu yapı ile proje çizmenin yanı sıra uygulama konusunda dersler alınabileceğini ifade etti.

Projenin hafriyat sürecinde yer almış mimarlardan Buluşma’ya da katılan Hasan Varhan, konferans ve spor salonlarında emniyetli çıkışları yetersiz bulduğunu belirtti ve avluların yekpare beton olmasından rahatsız olduğunu söyledi. Bu yorum üzerine Metin Kılıç projenin ilgili yönetmeliklere uygun olduğunu söyledi.

Ömer Yılmaz, mimarların MEB’na bu gibi projeleri örnek göstererek aktif bir rol oynaması gerektiğini savundu.

Metin Kılıç bu konuyu mimarlık medyasına bıraktıklarını anlattı.

Uludağ Üniversitesi Mimarlık Bölümü öğrencilerinden biri iç mekanda yer kaplamaları için depresif olarak nitelendirdiği mor rengin neden kullanıldığını sordu. Dürrin Süer, denemeler sonucunda morun doğru renk olduğuna karar verdiklerini anlattı. Uygulamadan sonra mimarların öğretmen ve öğrencilerle görüştüklerini ve olumlu tepkiler aldıklarını söyledi.

Soruların ardından yapı gezildi.

ARKİV Buluşmaları Hakkında
Kapalı oturumlar halinde ayda bir düzenlenen buluşmalarda her oturumda farklı bir proje geziliyor ve tartışılıyor.

Buluşmaların kaydedildiği videolar, ARKİV’de ilgili projelerin başlıkları altında yayınlanıyor.