1. Ödül (BEOFFICE, HSYM), Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Kentsel Tasarım Yarışması

Proje Raporu

KONSEPT

1. Yaklaşım

“The campus represents a magnet of attraction and generation of knowledge in the new urban development model. It aims to create a favorable environment to foster relations between companies, institutions, universities and technology research centers.” Kerstin Hoeger

“Kampüs, yeni kentsel gelişme modelinde cazibe çekimini ve bilginin üretimini temsil eder. Kampüs, şirketler, kuruluşlar, üniversiteler, teknoloji araştırma merkezleri arasında ilişkileri geliştirmek için olumlu bir ortam yaratmayı amaçlar.” Kerstin Hoeger

Üniversiteler, toplumun geleceğini şekillendiren nitelikli insan gücünün yetiştiği ve bir tohum gibi filizlendiği kurumlardır. Üniversite birimlerini bütüncül bir sistem içerisinde planlamak ve gelişmesinin izlerini taşıyacak bir esnek tasarım altlığı geliştirmek hedeflenmiştir.

Kampüs sınırları olan, tanımlı ve kapalılığı sağlanmış korunaklı mekânlardır. Kent ile sınır çeper ilişkisi kuran kampüs, kendi içerisinde etkileşimli kapalı-açık- yarı açık alanlar bütünüdür.

Eğitim ve bilimin yanı sıra sosyal altyapı ile donatılmış açık-kapalı alan bütünlüğünde olan kampüs, tasarımda bilim üretiminin ötesinde çok yönlü bir üretici form olarak düşünülmüştür. Bu noktada kampüs, yapı stoğunun ötesinde bir anlayış ve kaygıyı bünyesinde barındırır.

Tasarımda alınan kararlar ile bütüncül, dengeli, bulunduğu coğrafyanın değerlerini gözeten, ekolojik, sosyal ve kültürel altyapıyı bünyesinde barındıran bir kampüs tasarım senaryosu geliştirilmiştir.

2. Kent Kampüs İlişkisi

Bandırma, mevcut iki organize sanayi bölgesine ilave olarak üçüncü bir organize sanayi bölgesi daha planlanan; güçlü endüstriyel altyapısı ile bölgenin önemli bir sanayi merkezi konumundadır.

Kentlerin daha iyi, daha eşitlikçi, daha düzenli yaşam alanları sunmaları; kentlerde yaşayan insanların ihtiyaçlarının karşılanması ve sorunlarının giderilmesi kent politikalarında öncelikli hedeftir. Üretimin dışlandığı tüketimin dayatıldığı yenidünya düzeninde ayakta kalmak ve bu rekabetli ortamın içinde varlığını sürdürmek isteyen ülkeler ve bağlılığındaki kentler için temel aktör bilgi-teknoloji-sanayi üçgenini şekillendiren “üretim” olmalıdır. Bandırma Bölgesinin gelişen sanayisi ve üniversitesi bu bağlamda kilit aktördür.

Bilgi kentlerde üretilir, işlenir, değiş-tokuş edilir ve pazarlanır. Bilgi ekonomisi coğrafyası, üniversite ve araştırma merkezlerinin oluşturduğu bir ağdan oluşur. Üretim altyapısı üniversitedir. Kent eğitimli insan kaynağı ve elektronik altyapı donatılarına sahiptir. Kampüs, bilgi ile örülmüş bir ağdır. İnovasyonun desteklediği sanayi, Bandırma kent ekonomisi ve halkı için temel gelir kaynaklarından biri olacaktır. Karşılıklı fikir ve hizmetlerin paylaşımı ile gelişen yeni yaratıcı özgür zemin Bandırma, ekonomik olarak kalkınır, kalkındırır. Kampüs, girişimciliği teşvik ederek, kentin inovasyon yeteneğini geliştirir, yaratıcılığın ve üretimin önünü açar, ekonomik yoğunlaşmayı kentsel kümelenme stratejisi ile mekânsal olarak planlar. Kent ekonomisi bilim, teknoloji, inovasyon ve kültür ile şekillenir. Kampüs, Bandırma için kültür ve sanatın da üretim zeminini oluşturur.

TASARIM YAKLAŞIMI

Proje kapsamında önerilen farklı yapıların, farklı özelliklere sahip olmalarına karşın tasarım anlayışı olarak bir dil birliği içerisinde olmaları öngörülmüştür. Her bir yapı, topografya ve çevre ile farklı ilişkiler kurmasına rağmen bütüncül bir tasarım dilini oluşturmaktadır.

Tasarım temel yaklaşımında alan verilerine göre, arazi koşulları değerlendirilmiş; yaya odaklı bir kampüs anlayışı benimsenmiştir. Bu odak kapsamında ana omurga oluşturulmuş, yapı organizasyonunda dolu-boş dengesi içerisinde yapı kütleleri bu yaya aksına takılmıştır. Açık alan oluşumları ile beslenen yaya promenadı güçlü bir bağlayıcıdır.

Kampüs içerisinde sosyal donatıları güçlü, açık alan organizasyonu iyi planlanmış, yeşil alan dengesinin sağlandığı bir sosyal yaşam alanı yaratmak hedef edinilmiştir. Nitelikli bir yerleşke yaşantısı elde etmek için arazinin tüm verileri değerlendirilerek, kampüs yaşantısının temeli olan toplu yaşam alanlarının tasarımı öncelikli sorunsal olarak kabul edilmiştir. Bu bağlamda üniversite yapıları ile sokaklar, avlular, iç bahçeler tasalanmıştır. Kampusun yoğun ihtiyaç programı, açık alan kurgusunun zenginliği, yeşil alan sürekliliği ve devingen yapı organizasyonu ile alana dağıtılmıştır.

Sulama gerektirmeyecek doğal bitki türlerinin tüm yerleşke bütününde yaygın olarak kullanılması amaçlanmıştır.

MEKÂNSAL ORGANİZASYON

1. Ana Omurga (Yaya Promenadı)

2. Meydan/Alt Meydan Hiyerarşisi

3. Açılım Aksları

• Kültür
• Bilim
• Spor

4. Odak Alanlar (Yaşam Alanları-Sosyal Altyapı)

5. Üniversite Birimleri

6. Avlu-İç Bahçe Açık Alan Sistematiği

EKOLOJİK ALTYAPI

1. Pasif & Aktif Yeşil Alan İlişkisi

Tasarımın temelinde yer alan yeşil alan sürekliliği ve hiyerarşisi içerisinde tampon bölgeler, koridorlar, kılcal koridorlar ve bostanlar habitatın özünde yer alan ana bileşenlerdir.

Yeşil ağ sistemine girdi oluşturacak lekeler; doğal lekeler, bitkilendirilmiş alanlar (tampon bölgeler), su yüzeyleri olacak ve bu sisteme girdi oluşturan diğer bir eleman ise yeşil koridorlar olarak planlanmış; doğal koridorlar, bitkilendirilmiş yol koridorları, orman yol koridorları ve akarsu koridorları olarak adlandırılmıştır.

Bu sentez sistem; çevresel, estetik, ekonomik ve rekreasyonel yararın tümünü içerisinde barındırmaktadır.

Var olan dokuyu koruyan bir anlayış ile planlanan kampüs; yeşil sürekliliğini önemli bir tasarım parametresi olarak ele almıştır.

2. Sucul Alanlar

• Dere Islahı ve Gölet Oluşumları
• Havuzlar

3. Enerji

• Yağmur Suyu Hasadı
• Rüzgâr Türbini
• Solar Panel Tarlası