1. Ödül, ODTÜ Lisans Öğrencileri Yurt Binası Davetli Mimari Proje Yarışması

Proje raporu

Kaldırım Taşlarının Altında Plaj
Giriş avlusu ve dış avlunun peyzaj tasarımında insan yapısı ve doğalın karşıtlığı imgesi tema olarak geliştirilmiştir. “Kaldırım taşlarının altında plaj” yurt projesi ismini bu fikirden almaktadır. Binanın peyzaj tasarımında giriş avlusu ve iç avlunun bir bahçenin sürekliliğini yaratması amaçlanmıştır.

Orta Doğu Teknik Üniversitesi lisans öğrencileri yurt binası Faik Demiray ve Refika Aksoy yurtlarının arasında kalan açık arazi üzerinde inşa edilecektir. Alan üzerinde bulunan mevcut anıtsal ağaç alana aynı zamanda karakterini vermekte ve yapı alanının sınırlamaktadır. Yurt binası, yerleşiminde sınırları yola ve mevcut yurt binalarına yaklaşma mesafesi ve orman ile belirlenmiş alanı en verimli kullanabilecek çapraz akslar üzerinde kurgulanmıştır. Dolayısı ile bina dışında geniş açık alanlar yaratılmış ve bu açık alanlar farklı yönlerde manzaraya yönlendirilmiştir. Bina içinde ise bir iç avlu oluşturulmuştur. Çapraz aksların birbiri ile kesiştirilmesi ve kesişme noktalarında servis çekirdeklerinin çözümlenmesi sonucunda ise yurt koridoru dolaşımı, odalara ulaşım mesafeleri kısaltılmıştır. Bina içinde kız ve erkek öğrenci sayıların değişmesine göre koridorların ayrım noktaları değiştirilerek gereken esneklik sağlanabilmektedir.

Her kesişme noktası bir şehrin buluşma meydanına benzetilmiştir. Kısa sokaklar buralardan dört ayrı yöne uzanmakta ve öğrenci odalarına giriş vermektedir. Yine her koridorun sonunda ortak çalışma odalarına ulaşılmaktadır. Bu noktalarda koridorlar görsel olarak doğaya açılmaktadırlar. Burada orman manzarasının dingin bir çalışma ortamı yaratması planlanmaktadır.

Binanın girişinde oluşan açık alanda mevcut anıtsal ağacın da korunması ile birlikte bir dış avlu haline getirilmiştir. Bu avluya bakan yurt odalarının bu alanı canlı tutacağı düşünülmektedir. Giriş avlusu ve dış avlunun peyzaj tasarımında insan yapısı ve doğalın karşıtlığı imgesi tema olarak geliştirilmiştir. “Kaldırım taşlarının altında plaj” yurt projesi ismini bu fikirden almaktadır. Binanın peyzaj tasarımında giriş avlusu ve iç avlunun bir bahçenin sürekliliğini yaratması amaçlanmıştır.

Süit Odalar
Süit odaların planlanmasında odaların rahat ortamlar yaratmasına önem verilmiştir. Odaların manzara ile kurduğu ilişki bina dış cephesine yansıtılarak yurt binasının genel ifadesini oluşturması planlanmıştır. Süit odaların çalışma odası ve yatak odasında iki farklı yükseklikte pencereleri ergonomik ihtiyaçlar dikkate alınarak yerleştirilmiştir. Pencereler cepheden dışarı taşan söveler ile bitirilmiştir. Bu derin söveler çalışma odalarında güneş kırıcı işlev ile çevresel kontrol sağlamaktadır. Yatak odalarında ise derin söve iç mekanın uzantısı gibi bir oturma nişi yaratmaktadır. Dolayısı ile iç mekanda işlevsel bir yapı elemanı dış cephede süreklilik oluşturacak dinamik ile bitirilmiştir.

Süit odalarda geliştirilen ikinci tip ise çalışma odasının çelik konstrüksiyon ile yapılacak çıkmalarla bitirilmesi ile sağlanmıştır. Çıkmalar çalışma odalarını taşımaktadır. Çıkması olan suit odalar kat planlarında yer değiştirilerek dış cephede ifadesine katkısı sağlamaktadır. Dolayısı ile yurt odalarının birimlerinin ergonomik ölçütlere göre geliştirilmesi ile iç mekan ve dış cephe ifadesi entegre edilmiştir.

İç Avlu
İç avlu günün herhangi saatinde yurt binasından ayrılmadan öğrencilerin hava alabileceği bir dış mekan olarak planlanmıştır. Avlunun dingin bir atmosferi olması peyzaj düzenlemesi ve avlu bitirme malzemelerinin seçimi ile desteklenmektedir. Gün içinde herhangi bir saat kız veya erkek öğrenciler örneğin okudukları romanı alarak burada bireysel olarak zaman geçirebilirler. Veya grup olarak yine avluda zaman geçirmek mümkündür. Avlu görsel olarak danışma alanı ile ilişkilendirilmiş kontrollü bir alandır.

Ortak Alanlar
Binada ortak alanların tasarımına öncelik verilmiştir. Her kata merdivenler ile ulaşılan giriş alanlarında ortak oturma ve dinlenme alanları planlanmıştır. Bu alanlar dış avlular ile görsel olarak ilişkilendirilmiş manzaraya açılımları sağlanmıştır.

Yurt binasında suit odaların yanısıra ortak alanların planlanması ve tasarımına öncelik verilmiştir. Öğrencilerin bireysel olduğu kadar sosyal olarak birlikte vakit geçirecekleri, grup çalışması yapabilecekleri veya sohbet ederek vakit geçirebilecekleri alanlar bina içinde planlanmıştır.

Bu amaçla mufakların cazip, bol ışıklı sosyal mekanlar olmasına öncelik verilmiştir. Mutfaklar banko tezgahlar ve masa düzeni ile birlikte düşünülmüştur. İç avlu çevresinde planlanan mutfaklar avlu ile tam boy camlı doğramalar sayesinde görsel olarak ilişkilendirilmiştir. Mutfakların avluya açılması aynı zamanda doğal havalandırmaya olanak sağlamaktadır.

Yurt binasında her kata merdiven ile ulaşıldığında bir oturma ve dinlenme mekanı öğrencileri karşılamaktadır. Burası bir oturma odası gibidir. Öğrenclerin oturabileceği, rahatlayabileceği, arkadaşları ile buluşup sohbet edebilecekleri, koridorların kesişme noktasında sosyal bir alandır. Koridorlardan ayrışmıştır, ve öğrenciler için bir ortak buluşma noktasıdır. Mutfaklarda olduğu gibi tam boy camlı doğramalar ile bitirilmiştir ve dış avlular ile görsel olarak ilişkilendirilmiştir. Yine bu mekanlarda doğal havalandırma imkanı sağlanmaktadır.

Yine her katta bulunan ve koridorları sonlandıran ortak mekanlar çalışma odalarıdır. Çalışma odaları öğrencilerin bireysel veya ortak çalışabilecekleri salonlardır. Blokların uçlarında binanın manzaraya açıldığı, orman veya kampüs ile görsel ilişkilendirildiği noktalardır ve keyifli bir çalışma ortamı sunması planlanmıştır.

Genel olarak amaçlanan bireyselden başlayarak farklı ölçeklerde gruplara ve toplu olarak da çalışma, dinlenme ve zaman geçirmeye imkan veren ortak alanların bina içinde oluşturulması planlanmıştır.

Diğer Ortak Sosyal Alanlar
Yurt binasında kafe, kantin, çalışma ve oyun alanları bir sosyal merkez fikri ile çözümlenmiştir. Kot farkı kullanılarak yurt yaklaşımı ve girişine yakın bir alanda ve zemin kattan bir kot altta, dış alanları ile birlikte düşünülmüş, bina genel yaklaşımında görünür olması sağlanmıştır. Bu alana dolayısı ile hem dışardan hem de yurt girişinden ulaşılması mümkündür.