Geometrik Desenlerden Taşıyıcı Kaburgalara

Tasarımcıları, projeyi anlatıyor:

Yeditepe Bienalinde, “Mekandan Taşanlar” konsepti dahilinde sergilenen Geometrik Desenlerden Taşıyıcı Kaburgalara adlı enstalasyon projesi, 14.yüzyıla ait bir geometrik desen kuralını [1] taşıyıcı sisteminde kullanan, düzgün beşik tonoz formlu ahşap bir örgü strüktür olarak inşa edilmiştir.

Yapının hem taşıyıcı sistemini hem de konseptini oluşturan örgü strüktür sistemi; elemanların her birinin bir diğerinin yükünü alarak bir dayanışma oluşturması esasına dayanmaktadır. Son yıllarda bir çok akademik çalışmanın konusu olan bu yapım yönteminde, kısa ve tekrarlı çok sayıdaki yapısal elemanlar, teknolojik karmaşık gerektiren bir bağlantı noktası yerine geometrik bir düzen dahilinde binili hale getirilmektedir. Oluşturulan örgü sistemi kendi kendini taşıyabilen, yapısal elemanları ağırlıklı olarak basınç ve çekme kuvvetlerine çalışan strüktürel bir sistemdir.  Kullanıcı dostu ara yüzlerin geliştirilmesi ve dijital tasarım/üretim imkanlarının artmasıyla  son dönemlerde yaygınlaşan bu sistemler Türk mimari literatürüne 2017 yılında “Mütekabil Strüktürler” adıyla kazandırılmıştır [2].

Bu sistemleri oluşturmak için çok çeşitli geometrik dizilimler esas alınabilir; fakat bu projenin tasarım sürecinde sergi konsepti gereği Selçuk İsa Bey Camiinin mihrap önü kubbesinin pandantiflerinde rastlanan geometrik desenler kullanılarak taşıyıcı sistem düzeni teşkil edilmiştir. Modüler olarak üretilmiş olan bu desende kaburga sisteminin kuralını oluşturan altı kollu simetri bulunur.

Proje birbirini tekrar eden, iç içe dört örgü ahşap kemerden oluşmaktadır. Geçilen açıklık toplamda 5.10 metre; kullanılan ahşap elemanların ortalama uzunluğu 50 cm civarındadır. Tüm örgüyü oluşturmak için toplamda 180’i birbirinden farklı olmak üzere 618 adet ahşap eleman kullanılmıştır. 

Üretim için Rhinoceros ve Grasshopper yazılımlarında proje modellenmiş; her bir elemana ait kesim ve delim açıları üç boyutlu modelden alınarak uygun formatta hazırlanmıştır. Kesim ve delim işlemleri ahşap fabrikasında 5 eksenli robotik cnc cihazı ile gerçekleştirilmiş; üçlü modüller bir araya getirilerek şantiye sahasına nakledilmiş ve montaj 3 günde tamamlanmıştır.

[1] Desen Analizi: Serap Ekizler Sönmez

[2] Zehra Karakoç “Yapı Örtüsü Olarak Mütekabil Elemanların İncelenmesi” Yüksek Lisans Tezi

Etiketler

1 Yorum

Bir yanıt yazın