2. Ödül, Bursa Kent Mobilyaları Tasarım Yarışması

Proje Raporu

‘Kemerli’

Bursa’nın zengin ve köklü tarihinin getirdiği kültürel birikim, hem kentin mimari yapılarında, hem de kentin ev sahipliği yaptığı el sanatlarında okunabilmektedir. Neredeyse her ilçesinin kendine özel bir zanaati olan kentin yerel değerlerini korumak, yerel sakinlerin yöreye olan aidiyetinin korunması ve sürdürülmesi, bölgenin turistik olarak tanınması ve kültürel mirasın gelecek nesillere aktarılması açısından önem taşımaktadır. Yerel kültürün devamlılığı, modern üretim yöntemlerinden ve teknolojiden beslenerek gerçekleştirilebilir. Kentin sanayideki konumu, üretim olanaklarını ve fırsatlarını artırmaktadır. Kemerli, modern yaşamın dinamikleriyle yerel kültürün ve tarihi birikimi harmanlayarak turistik değere katkıda bulunan estetik bir kent mobilyası olmayı amaçlamaktadır. Kemerli, malzeme kullanımı ile modern ve tarihi olanı, bunların arasındaki ikililiği vurgulamaktadır.

“Kemerli” ürün ailesinin formu, kentin birçok noktasında bulunan tarihi yapıların mimari tarzlarından esinlenilerek tasarlanmıştır. Konseptin çıkış noktası bu yapıların çoğunlukla geçiş noktalarında ve camiilerin kubbelerinde kullanılan kemer yapısı, ve bu kemerlerin taşıyıcı ve yükü aktarıcı noktası olan “kilit taşı”dır. Kilit taşı, yapıyı ayakta tutan, tüm yükü kemerdeki diğer taşıyıcılara dağıtarak yere ileten taştır. Kilit taşı konseptinden yola çıkarak, tasarladığımız birimlerde yükü dağıtan parçanın ileten parçaların arasında kilitlendiği hissini aktarmayı amaçladık. Oturma birimlerinde metal yüzey doğal taş/beton ayakların arasına, aydınlatma birimlerinde lambalar taşıyıcı ayak arın arasına konumlanarak formunu buldu. Beton/ doğal taş ve metal malzemenin birlikte kullanımı ile tarih-modern ikililiğini, modernin tarih olmadan anlamlı olamayacağı, tarihin ise modern ile günümüze taşınabileceği anlamını güçlendirmeyi amaçladık.

Teknolojik ve ekonomik gelişmenin tasarım odaki ekonomi anlayışıyla geliştirilmesi, bu doğrultuda kent estetiği ve değerlerine göre tasarlanmış olan kent mobilyasının Bursa’nın sanayi gücünden ve doğal kaynaklarından yararlanması öngörülmüştür. Bursa’dan çıkan doğal taş kullanımı, yerel kültürlere özgü zanaat ürünlerinin mobilyalara adapte edilmesi ve metal malzemenin teknoloji ile işlenmesi amaçlanmıştır.

“Kemerli” ürün ailesi, yerel kültürü modern ile bütünleştirmeyi amaçlamıştır. Bilgilendirme panoları, yöreye özgü el sanatının sergilenebileceği şekilde tasarlanmıştır. Üründe tanımlanan çerçeve içerisinde örnek bir iş sergilenmesi amaçlanmıştır. Bilgilendirme panosunun yanısıra, çoklu banka yerleştirme alanı ve bölgenin devinimine göre monte edilebilecek olan sırtlıkların iç kısımlarının da yöreye özgü zanaat ile süslenmesi önerilmiştir. Böylece, yerel zanaatkarla işbirliği yapılarak, kolektif bir üretim gerçekleştirilebilecektir. Incelikli ve biricik el sanatı ile, yenilikçi ve modern üretim teknikleri birleştirilerek kentin tarihi ve modern yapısı harmanlanmaktadır. Interaktif dijital harita, harita üzerinde kendine yer bulan Bursa’nın tarihi ve kültürel değerleri ve yerel zanaat ile ilgili bilgiler ürüne bir mobil aplikasyon aracılığı ile adapte edilerek kentin teknoloji ile etkileşimi ve dolayısıyla hem toplumsal hem de turistik değerlerin artırılması sağlanmıştır. Üretim kolaylığı sağlayan ve daha sonra ekonomiye kazandırılabilen beton malzeme, aynı zamanda kent dokusuna uyumu dolayısıyla da ürün ailesinin birçok kısmında tercih edilmiştir. Bölgeden bölgeye tercih edilebilecek, üründeki beton parçalara alternatif olarak sunulan doğal taş, Türkiye’nin coğrafi olanakları sayesinde Türk mimarisinde tarih boyunca inşa malzemesi olarak kullanılmıştır (Şimşek, 2016). Yaklaşık 8000 yıldır kent yaşamına ev sahipliği yapan Bursa’da da, kentin birçok noktasında doğal taş kullanılarak inşa edilen tarihi yapılara rastlamak mümkündür. Kent estetiği ve toplumsal hafızada yer edinmiş kent dokusu, “Kemerli”nin formu, malzemesi ve renklerinde kendine yer bulmaktadır.

Doğal taş/beton malzemenin tarihi sembolize etmesi, metalin ise moderni sembolize etmesi düşünülmüştür. Metal malzemenin işlenmesi aynı zamanda sanayideki olanakların, teknolojik değerlerin üründe kendine yer bulmasını sağlamıştır.

Bursa Kent Mobilyaları Tasarım Yarışması

Bursa Kent Mobilyaları Tasarım Yarışması’nın Sonuçları Açıklandı