2. Ödül, “Çocuklar İçin Erişilebilir Gelecek” EDİÇO Tasarım Yarışması

Sertaç Erbilgin, “Çocuklar İçin Erişilebilir Gelecek” EDİÇO Tasarım Yarışması için hazırladığı proje ikincilik ödülünü kazandı.

Boz Yap, bütüncüllüğe karşı geleneksel çocuk parklarının yerine birleştirici güce sahip, bozulup yapılabilme halini doğallaştıran yeni nesil bir çocuk parkı projesidir. Boz Yap, göz ardı edilen bir gerçeği ortaya koyar. Her çocuk, oyunun büyülü dünyasında eşit bir şekilde yer almayı hak eder. Ancak, özel gereksinimli çocuklar için uygun ve kapsayıcı oyun alanlarına erişim, maalesef zor ve kısıtlıdır.

İzmir’in Narlıdere ilçesindeki Limanreis Mahallesi’nden yani oturduğum bölgedeki sorunları tespit etmeye başladım. ‘‘Bütüncüllükten kopmayı seçen çocuklar mıdır yoksa geleneksel parklarda çalışmayan bir şey mi var?’’ sorusunu kendime sorarak çocuk parkındaki her ögeye yeni bir anlam ve farkındalık kazandırmayı amaçladım. Çocuklara zorla oynamaları gereken sınırları ve oyunları dayatmak yerine kendi oyunlarını oluşturabilecekleri sınırsız olasılıkları vererek hayal gücü aleminde projeye boyut kazandırmak istedim. Özel gereksinimli çocukların diğer çocuklarla oynamasına engel olan geleneksel park alanlarındaki ögeleri kaldırarak çocukların temel matematik becerilerini, motor becerilerini, iletişim yeteneklerini ve bir bütün halinde yaşamayı öğrenmeleri için yeni oyun mekanizmaları oluşturdum.

Boz Yap Alanı, yapboz parçalarının ölçeği arttırılmış ve yumuşak bir dokuya sahip olmasıyla çocukların motor becerilerini ve 3 boyutlu düşünme yeteneklerini hayal gücü yardımıyla besleyerek onların kendi dünyalarını oluşturmayı amaçlar. Sınırsız birleşme, sınırsız olasılıkları oluşturacağı için çocuklarının oynayacağı oyunlarda hayal güçlerinin sınırlarını zorluyor. Malzeme seçiminin yağmur, kar gibi dış etkenlerden etkilenmemesi için özel bir kumaş kaplanıp içinin sünger olmasıyla hafifleştirilmiş bir oyun ögesi oluşturarak çocukların rahatça yerlerini değiştirip birleştirebilmesi amaçlanır. Bir oyun alanı tasarlamak için beraber konuşmaları gerektiği, birleşim detaylarını düşünmeleri ve renklerine göre farklı olasılıkları önceden görmeleri tasarımı etkileyeceği için bütüncül bir zihin yapısıyla beraber hareket etmeleri amaçlanır. Macera tüneli, dokunma ve ışık kavramlarıyla bütün motor becerilerine atıfta bulunup duyusal uyarıcılar yardımıyla oyunu zenginleştirir. Boşluk kavramı, doluluk kavramı ve dokunma hissine bağlı olarak kavrayıcı tasarımı güven duygusunu güçlendirir. Bir oyun kuralı belirlenmez, çocuklar içinde kitap okuyabilir, dışarıyı izleyebilir, canavarlardan kaçabilir ve sığınak olarak kullanıp buluşmalar düzenleyebilir. Çarp topla köşesi, matematiğin günlük hayattaki etkilerinin beynin gelişme sürecindeki etkisine atıfta bulunarak heves uyandırıp oyuna dahil olur. Çocuklar bastıkları karedeki noktalara göre çarpma ve toplama becerilerini kullanabilir, sayısal mantık üreterek farklı oyunlar türetebilir ve düşünme süreçlerinde sayıları da etkili bir biçimde kullanmayı öğrenebilir. Yüzey her zaman aynı kotta kalarak tekerlekli sandalye kullanan çocuklarında etkileşimi sürekli kılınarak hiçbir bütünden kopma hissine izin verilmez. Her oyun bütüncül bir yaklaşım ve etkileşim ister.

Oyun parkı için ölçü belirlenmemiş olması bu parkın bütün mahallelerde uygulanabilir ve geliştirilebilir olmasını amaçlayıp ülkenin her bölgesindeki insanların bir bütün olmasını sağlar. Mobil aplikasyon sayesinde birbirleriyle iletişimleri artarak ailelerinde bu topluluğun bir parçası olması hedeflenir. Bilinçsel anlayış bütün ülke genelinde yayılarak farkındalık kazandırılması değil farkındalığın bütün ülke vatandaşları tarafından genel bir kanun gibi anlaşılması sağlanır. Esnek oyun anlayışı ve mekânsal birleşim adaptif bir etki oluşturarak eşitlik vurgusunu öne çıkarır. Boz Yap, bir oyun parkıdır ama metaforu bir oyun parkından çok daha fazlasıdır.