2. Ödül, Hatay İl Genel Meclisi – İl Özel İdare Hizmet Binası Ulusal Mimari Proje Yarışması

Proje raporu:

Tasarım alanının kuzeyinde Mehmet Kafadar Caddesi, güney, doğu ve batı yönlerinde ise konut blokları, alanın içinde korunması gerektiğine inandığımız nitelikli çam ağaç grupları bulunmakta olup, topografik açıdan arsanın güney kenar bölgesi diğer alanlara göre daha düşük kottadır. Tasarım alanı sahip olduğu konum ve alan içi değerleri ile kent için yeşil ve rekreasyon alanı olabilme potansiyeline sahiptir.

Tasarım alanı çevresi konut ağırlıklı yapı bloklarından oluşmaktadır. Arsanın kuzeyinde bulunan Mehmet Kafadar Caddesi, Cumhuriyet Caddesi’nin uzantısı olarak kent içi ulaşımında önemli bir arter olarak gözlemlenmiştir. Mevcut imar planı kararlarında tasarım alanı çevresindeki ana caddelere cephesi olan yapı adalarında 5 katlı, diğer yapı adalarında ise 2 katlı yatay yapılaşma düzeni öngörülmüş olup insan ölçeğine yakın ufalanmış yapılaşma isteğinin bu bölgede ön plana çıktığı görülmektedir. Tasarım alanının güneyindeki konut alanları ile fiziki ilişkileri yaya yolları vasıtasıyla sağlanmaktadır. Genel olarak bozulmaya başlayan Hatay ilinin geleneksel kent dokusunun ve yapı karakteristiğinin ise ancak Kurtuluş Caddesi çevresinde korunabildiği anlaşılmaktadır.

Mevcut imar plan kararlarında tasarım alanının güneyinde kalan ve İmar planında ıslahı öngörülen dere yatağı boyunca park alanları öngörülmesi fikri yeni tasarımımızda değerlendirilebilir bir planlama anlayışı olarak kabul edilmiştir.

B- ALAN KULLANIMI, BİÇİMLENME, KÜTLE OLUŞUMU VE MEKANSAL KURGU

1. ALAN KULLANIM KARARLARI
Tasarım yaklaşımında yeni kurgulanan açık alan aktivitelerinin sadece arsa ile sınırlı olamayacağı düşünülmüş ve arsanın güneyindeki derenin çevresinde İmar planında önerilen park ile tasarım alanı bütünleştirilerek mevcut 16. Sokak(İmar Planında geniş bir cadde önerilmiş) ile Mehmet Kafadar Caddesi arasında kentlinin yaşamında önemli olabilecek Sosyal ve Kültürel Aktivitelerin yapılacağı KENTSEL AKTİVİTE ALANI önerilmiştir. Düzenlenen bu alan yeme-içme birimleri, eğlence, konser, panayır, festival vb. aktivitelere olanak sağlayacaktır. Böylece alanın gece ve tatil günlerindeki kullanım potansiyeli artırılarak çevresinin dönüşümüne de katkı koyması hedeflenmiştir.

Yarışma alanının tümü kentlinin ortak yaşamı için örgütlenirken, arsanın doğu bölümünde planlanan İl Özel İdare Binasının kurgulanan kentsel rekreasyon aktivitelerini aksatmadan çevresi ile yapı dili ve kurgusu ile bütünleşmesi hedeflenmiştir.

Arsa içinde ağaç olmayan bölümde, Kentsel Aktivite Alanı altında düzenlenen kapalı otopark ile bölgeye gelecek kent paydaşlarına kullanım kolaylığı sağlanmasını amaçlamaktadır.

2. İDARİ BİNA BİÇİMLENME VE KÜTLE OLUŞUMU
İdari yapının tasarımında ;

Hatayın mimari ve kültürel geçmişi,

işlevsel özellikler,

tasarım alanı çevresinde imar planı doğrultusunda oluşacak kütlesel büyüklükler ve yapı ölçeği,

bölgenin deprem özellikleri,

Arsanın sahip olduğu bitki örtüsü,

iklimsel veriler(sıcaklık,rüzgar vb.)

gibi veriler göz önüne alınarak;

-Parçalanmış kütle kompozisyonu, akıcı plan şeması ve yapının çevresi ile görsel ve fiziksel ilişkisini kuvvetlendirecek dış mekan düzenlemeleri ile az katlı yapılaşma çevresel ölçek ile uyumlu bir yapı önerilmiştir.

-Parçalanmış kompakt kütle kompozisyonu ile sıcak iklim şartları dikkate alınarak doğrudan gün ışığı almak yerine dolaylı ve nötr gün ışığı ile iç mekanların aydınlatılması, günün her saatinde değişen gölgeli yüzeyler ve mekanlar oluşturarak yapının mikro klimatik özelliklerinin artırılması amaçlanmıştır.

-İdari Bina parçalanmış kütleleri ile park, avlu ve Kentsel Aktivite Alanı’nın bir parçası olarak düşünülmüştür.

3. DIŞ VE İÇ MEKAN KURGUSU
Binanın çok parçalı geçirgen kütlelerden oluşması sonucu bloklar arasında planlanan bahçeler ve avlu yaz aylarında etkili olan güney ve güneybatı rüzgarlarından maksimum oranda faydalanabilecektir. Avlu, üstünün gölgelikler ile kısmen örtülmesi sonucu sosyal bir mekan özelliğine sahip olmanın yanında, tüm birimleri etrafında toplayarak hem park ile hem de Mehmet Kafadar Caddesi ile ilişkileri sağlayan kamusal bir alan olarak tanımlanmıştır.

Avlu içinde oluşturulan kot farklılıkları ile Konferans salonu avlu ve park- rekreasyon alanı ile ilişkilendirilmiştir. Oluşturulan ayrı bir giriş ile de bağımsız kullanabilme özelliği kazandırılmıştır.

Bina içi sirkülasyon alanları ve genel mekanlar alışıla gelmiş tekdüze mekanlardan öte galeri boşlukları, köprüler ve açık merdivenler ile zenginleştirilmiş, doğal gün ışığı ile aydınlatma sağlanarak mekansal konfor ve kalite artırılmıştır.

C. SÜRDÜRÜLEBİLİR TASARIM ÖĞELERİ
Büro ve genel mekanlarda güneş ışığının dolaylı nötr ışık olarak içeri girmesi için gölgeli çatı ve cepheler oluşturuldu(Mikroklima). Açık bürolarda büro derinliği en fazla 9 m. olacak şekilde düzenlenmiş ve çift cepheden, genel dolaşım mekanlarında ise hem gölgeli cephe hem de parçalı çatı ışıklıklarından doğal ışık alınarak gündüz saatlerinde söz konusu bu mekanlarda aydınlatma için enerji kullanılmasına gerek olmayacağı düşünülmüştür.

Yaz mevsiminde etkili olan Güney ve Güneybatı rüzgarları hem büro blokları arasına hem de genel dolaşım mekanları cephesine ulaşarak, bina yüzeylerini ve gece açılacak cephe pencerelerinden içeri girerek genel mekanları soğutacaktır. Böylece iç mekanları soğutmak için harcananacak enerjide ekonomi sağlanacaktır.

Avlunun üstü, gölgeleme ve güneş enerjisinden yararlanmak amacıyla fotovoltaik camlar ve pergola elemanları ile örtülerek avluya cephesi olan bina yüzeylerinin serin kalması amaçlandı.

D. PROGRAMIN YORUMU
Program İl Genel Meclisi ve İl Özel İdaresi olmak üzere iki ana başlıktan oluşmaktadır. Programın bu özelliği tasarıma farklı ama uyum içinde bir araya getirilmiş blokların kompozisyonu ile yansıtılmıştır. Bina girişleri programın özelliğine uygun olarak ayrı ayrı tanımlanmıştır.

Büro mekanları hücre ve açık büro olarak iki grupta ele alındı. Bina iç mekanları ihtiyaç programına referans verecek şekilde galeri boşluklu serbest mekanlar, Müdürlükler ise günümüzün çalışma konforu ve şeffaflık ilkesi paralelinde, bu boşluklu mekanlardan köprüler ile girilen Açık Bürolar şeklinde tasarlanmıştır. Planlanan açık bürolar seçilen aks aralığı ve modüler sistem nedeniyle hem bol doğal ışık ile aydınlanacak hem de zaman içinde gereksinimlere göre büyültülüp küçültülmeye olanak tanıyacak şekilde esnek olarak tasarlanmıştır.