Kazablanka kıyısında kentsel tasarım projesi elde etmek amacıyla düzenlenen davetli yarışmada yer alan On Tasarım ekibi 2. ödülü kazandı.
Ekip projeyi anlatıyor:
Fas’ın dünyaya açılan yüzü Kazablanka, Afrika ile Atlantik Okyanusu’nu buluşturur. Başlangıçta güçlü bir coğrafya, kültür ve tarihsel miras ile şekillenen şehir, gitgide okyanusa küsmüş, ona adeta sırtını dönmüştür. Okyanus kenarında bulunan eski kentin etrafında konsantrik halkalar şeklinde büyüyen kent, her sıçrayışında okyanustan fiziksel olarak bir kademe daha uzaklaşmış, yeni gelişen alanlar ile kıyı arasındaki bağlar her seferinde daha da zayıflamıştır.
Kentin fiziksel altyapısı her ne kadar okyanus ile olan bağları kopartsa da, Atlantik Okyanusu Kazablanka’nın sakinleri için vazgeçilmez bir değerdir. Özellikle son yıllarda yeniden bir ilgi alanı haline gelen, adeta yeniden keşfedilen Atlantik kıyısına olan yoğun ilgi, gerekli altyapı ile karşılanmadığından kıyıda ani bir değişime neden olmuş, bu ani değişim Atlantik’i Kazablanka’nın kalanından daha da kopartmıştır. Kazablanka’nın acilen Atlantik ile barışmaya, yeniden akışkan bir şehir olmaya ihtiyacı vardır. Bunu sürdürülebilir bir şekilde yapabilmek için de şehrin ana plan kararlarına dönmesi, kıyı planlamasını bir öncelik haline getirmesi ve kıyıda söz ve hak sahibi olan bütün kesimlerin ihtiyaçlarını göz önüne alması gerekmektedir.
Kıyı ile kentin birbirine teğet geçen ilişkisinin en önemli kanıtı, şehirden ancak minimal bir şekilde Atlantik’e uzanan ulaşım ağıdır. Birkaç noktada kıyıya değen bu ulaşım ağı, kullanıcıları etkili bir şekilde sahile ulaştırmadığı gibi, onların sahil boyunca nasıl hareket edeceklerine dair çözümler de üretmekten çok uzak kalmaktadır. Projemizin temelinde bu sorunu aşmak, Kazablanka’yı sahiline kavuşturmak ve onu sahil boyunca, Atlantik’le beraber hareket etmeye teşvik etmek yatar. Bunun en önemli yansımalarından bir tanesi, mevcut tramvay hattına bağlantılı olarak önerdiğimiz, sahil boyunca Sidi Abderrahman Caddesi ile Hassan II Camii arasında kalan şeritte kıyıya paralel olarak uzanan tramvay hattıdır.
Kazablanka sakinlerinin sıklıkla tercih ettiği Ain Diab’taki önerimiz, bütüncül tasarım yaklaşımımızı örnekler. Tramvay, otobüs, taşıt yolu ve bisiklet yollarının yarattığı güçlü ulaşım örgüsü, dikey ve yatak yaya bağlantıları ile kuvvetlendirilmiş hem kentten sahile hem de kıyı boyunca olan hareketlilik pek çok ulaşım alternatifi ile sağlanmıştır. Bu ulaşım örgüsüne takılan meydanlar, bakı terasları, kent balkonu, çocuk oyun alanları, kum sporu alanları ve çok amaçlı yeşil alanlar, Atlantik’e ulaşan Kazablankalı’ları içine çekerek onlara sahilde zaman geçirmek için çeşitli ve kaliteli alternatifler sunar.
Proje alanının doğusunda kalan El Hank kordonu boyunca aynı akışkan, mobil, erişilir ve çağdaş dili kullanan, ancak daha kentsel karakterde bir kıyı şeridi tasarlanmıştır. Alanın güneyinde konumlanan yoğun konut ve ticaret dokusu, El Hank kordon boyunu kullanıcı potansiyelini barındırır ve bu kullanıcıları odak noktaları vasıtasıyla kurulan yaya ve taşıt bağlantıları ile sahile taşır. Koy boyunca tasarlanan güçlü yaya promenadı, El Hank deniz feneri ile Hassan Camii ile aralarında kalan kıyı şeridini görsel ve fiziksel bir bütün haline getirir. Alanın güneyinden devam eden tramvay ve taşıt yollarıyla beslenen, ancak kentin karmaşasından güçlü bir yeşil alan ile ayrılan bu promenad, El Hank kordon boyuna vurgulu bir kentsel kimlik kazandırırken onun yüzünü Atlantik’e döndürür.
Referansını Kazablanka’nın kentsel dokusundan alan, kent ile kıyı arasındaki güçlü akışı sürdürülebilirliğin ön şartı olarak sunan projemiz, Kazablanka halkının sahile rahat, güvenli ve sürekli erişimini kendisine misyon edinmiştir. Sahil şeridinin tamamında yaptığımız önerilerin sonucunda ortaya çıkan alanlar, insan ölçeğini kaybetmeden yüzlerini okyanusa dönen, kent ile Atlantik’i görsel bir bütün olarak çalıştıran, çağdaş, geçirgen ve akışkan mekanlardır.