3. Mansiyon, Süleymanpaşa Belediye Hizmet Binası Mimari Proje Yarışması

Mimari Açıklama Raporu

Süleymanpaşa Belediyesi 2014 tarihinde kurulmuş genç bir merkez ilçe belediyesidir. Genç ve dinamik organizasyon yapısının mekanlarını oluşturmak üzere bir merkez ilçesinden beklenecek kent ile bütünleşmiş bir biçimde hizmet ve planlama görevlerini yerine getirmek üzere kentin oldukça stratejik bir noktası hizmet binasının inşa edilmesi üzere seçilmiştir.

Kent merkezinde yer alan bir belediye hizmet binasının sadece ofis işlevlerini karşılaması ile yetinilemeyeceği açıktır. Bu tür bir belediye yapısı tüm gerekli yönetsel işlevleri karşılarken aynı zamanda kentlinin hayatının odak noktası olan bir merkez olmalıdır. Bu anlamda bu alandaki yapılaşma öncelikle yakın çevre, ikinci etapta da tüm Tekirdağ kenti için sosyal yaşamı tetikleyen ve besleyen bir çekirdek oluşturmalıdır. Tasarım yaklaşımının çıkış noktasını bu amaç oluşturmaktadır.

DURUM

Yer:

Süleymanpaşa Belediyesi Hizmet Binası’nın inşa edileceği alan Tekirdağ kent merkezinin doğusunda, yapılaşmanın seyrekleşerek çözüldüğü bir noktada yer almaktadır. 66 pafta, 2547 ada, 1 parselde bulunan arsa bir anlamda kentin sınırında konumlanmaktadır. Batıdaki kent merkezine yakın konumu, imar planında tarihi dokunun planlanan kent merkezi ile arasındaki ilişkiyi kuracak olan yaya yolu ve doğuda kentin ana arteri Atatürk Bulvarı ile kurduğu doğrudan ilişki yapıyı kilit bir noktada konumlandırmaktadır. Bu konumu ile batıdaki kent merkezinden gelen yaya hareketini doğudaki araç hareketi ile bütünleştirirken doğudaki mezarlık alanındaki yoğun bitkisel peyzajın kent merkezine uzanması için bir fırsat oluşturmaktadır. Bu Müslüman mezarlığı ve kuzeydeki bir parsel tescilli kültür varlığı olduğundan bu alanlar ile kurulan ilişkilerin bunu gözetmesi gerekmektedir. Güneydeki arazinin denize doğru olan eğimi ve yapılaşmamış olması nedeniyle, farklı kotlardan deniz ile güçlü görsel ilişkiler kurulabilmektedir.

Yapı(lar):

Yapı veya yapı grubu toplumun tüm kesimlerinin (engelli, yaşlı, çocuk vb.) ulaşımına açık hizmet mekanlarını ve sosyal ve ticari alanları kapsarken aynı zamanda bu kent parçasının çevresi ile kuracağı güçlü ilişkilerin tanımlayıcısı olmalıdır.

Ulaşım / Dolaşım:

Arsanın güneyinden geçmekte olan Şehit Yüzbaşı Mayadağlı Caddesi kent merkezi ile bağlantıyı sağlaması, halihazırdaki otogar kullanımı ve karşıdaki yurt ve çay bahçesi nedeniyle yoğun bir taşıt ve yaya trafiğine sahiptir. Kuzeydeki Karlık Caddesi hem arazi ile arasındaki kot farkı hem de bu bölgedeki kullanımların konut ağırlıklı olması sebebiyle mevcut durumunda ulaşım açısından önemli bir potansiyele sahip değildir. Fakat kuzeydeki konut alanları arasındaki sokakları süzüp toplayan bir arter olarak hizmet binası ile ilişkilendirilirse bu konut alanlarının denize ulaşımı açısından önemli bir role sahip olacaktır. Doğudaki mezarlık alanı ve arsa arasında kalan yaya merdivenleri Karlık Caddesi ile Şehit Yüzbaşı Mayadağlı Caddesi arasında bir geçiş sağlarken arsa ile mezarlık arasında bir ara yüz ve geçiş alanı üretme potansiyeline sahiptir. Belediye hizmet binası bu ulaşım ağının merkezinde yer alarak kendi iç ve dış dolaşımı ile birlikte tüm bu bağlantıları bütünleştirebilecektir.

Peyzaj:

Arsanın yakın çevresindeki kentsel ve doğal açık alanlar incelendiğinde doğuda yer alan Müslüman mezarlığının yeşil dokusunun ve batıda yer alması planlanan kentsel meydanın taşıdığı potansiyelin bu arsada bütünleşeceği görülmektedir. Peyzaj yaklaşımının temel prensibini bu konu oluşturmalıdır.

Program:

İhtiyaç programının %65’ini yönetsel, temsil ve ofis işlevleri oluştururken, %15’ini sosyal işlevler, %20’sini ticari işlevler oluşturmaktadır. Mekanlar bu farklılıkların bir arada var olmasına imkan verirken kendi kimliklerine de sahip olmalıdır.

STRATEJİ

Bu noktalardan hareketle, doğu-batı yönündeki kentsel hareket araziyi biçimlendiren ana unsur olarak ele alınır. Arazinin güney parçası doğu-batı yönündeki insan hareketini kurgulamak üzere sosyal ve ticari donatılarla beslenen bir kentsel düzlem olarak ele alınmış, belediye hizmet binası ile kent hayatı arasında bir arayüz tariflenmiştir. Arazinin kuzey parçasında kurgulanan yapılaşmanın biçimlenmesini 2 yaklaşım belirlemektedir:

1. Doğuda yer alan mezarlığın oluşturduğu yeşil alanın batıdaki kent merkezine uzanması,
2. Kuzeydeki kent dokusunun halihazırda bulunan kent ve deniz ile ilişkisinin yeni oluşturulan akslarla zenginleştirilmesi.

Yapı(lar), Ulaşım, Dolaşım, Peyzaj:

Hizmet binası yapısı özellikle zeminle ilişkilenen kotlarda girift bir şekilde bütünleşmiş parçalı bir kurgudan oluşmaktadır. Bu parçalı yapı işlevleri kendi gereksinimlerine uyan mekanlarda paketlemeyi sağlarken, işlevsel ayrımları netleştirmekte ve yapı parçaları arasında tariflenen açık mekanlar ile yapının kent ile ilişkilerini kurmaktadır. Bu bağlamda yapıların biçimlenişi, kentsel ulaşım, yapı içi dolaşım ve peyzaj birbirinden ayrılamaz bir kurgu oluşturmaktadır.

Doğu-batı ekseninde oluşturulan ana parçalanma kendi doğrultusunda barındırdığı sosyal ve ticari işlevler ile kuzey-güney yönünde yerleşen ofis işlevlerinin ayrışırken bütünleşmesini sağlamakta, hizmet binasına ile kent arasındaki arayüzü tanımlamaktadır.

Araziyi parçalayan ana doğu-batı eksenine dik olarak oluşturulan kuzey-güney eksenli yapı parçaları belediye hizmet birimlerini barındırmakta, bunların işlevsel organizasyonuna uygun birliktelikler ve ayrımlar doğrultusunda konumlanmasını sağlamaktadır. Bu yapı parçaları arasında oluşturulan dış mekanlar güneydeki ana meydan ile ilişkili alt meydancıklar tariflemekte, kuzeydeki kent dokusunun güneydeki kentsel meydan, yeşil alan ve nihayetinde deniz ile buluşması için gerekli ulaşım izlerini kurmaktadır.

Doğu-batı eksenindeki ana ulaşım yönü zemin kotlarda daha çok dış mekan – iç mekan ilişkisini kurarken, üst kotlarda kuzey-güney yönünde yerleşen ofis kütlelerini birbirine bağlayan omurgalara dönüşmektedir.

Ofis katlarının genel kurgusunu oluşturan 3 ana blok kendi içinde 5,60 m aks genişliğinde bir servis bloğu, 8,00 m aks genişliğinde bir ofis bloğu ve bu ikisini bütünleştiren 8,00 m aks genişliğinde bir atriumdan oluşmaktadır. Tüm dolaşım, servis ve toplantı alanı gibi yardımcı mekanlar servis bloğunda yer alırken, ofis bloğunda her müdürlüğün kendi ihtiyacına göre esnek ofis çözümleri üretilebilmektedir.

Yapıların taşıyıcı sistemi betonarmedir. 5,60 m ve 8,00 m açıklıktaki aks düzeni kirişsiz döşemeler ile kurgulanacak bir karkas sistemi için oldukça uygundur. Meclis kütlesi, 2 ana bloğun arasına bağımsız olarak yerleşen yapısı ile çelik bir sistemle kendi biçimine uygun bir çözüm ile inşa edilecektir. Zemin üstü kotlarda 3 ana bloktan oluşan yapı düzeni her bloğun dilatasyonlar ile ayrılabilmesini sağlamaktadır. Dış cephe kaplama malzemesi olarak prekast paneller, giydirme cephe ve mesh güneş kırıcı uygulanacaktır.

Tüm yapılar kendi iç düzenlerini oluştururken aynı zamanda birbirleri arasında oluşan kentsel mekan parçalarını düzenlemektedirler. Bu yönüyle belediye hizmet binası çevresindeki peyzajın ayrılmaz bir parçasına dönüşmektedir.

Açık alanlar ile ilgili olan temel yaklaşım doğudaki mezarlık alanında bulunan yoğun yeşil dokunun arsanın kuzey parçasından batıya doğru uzatılması, batıdaki kentsel meydanın arsanın güney parçasından doğuya doğru uzatılması ve Süleymanpaşa Belediyesi Hizmet Binası kompleksi aracılığı ile kuzeyden gelen doğal peyzaj ile güneyden gelen yapısal peyzajın birbirinin içine geçmesidir.

Arazinin çevresinde var olan oldukça farklı kotlarla ilişkiler yapıların farklı kotlarındaki zemin katlar, bunların arasında kalan ve yapılardaki işlevlerden beslenen açık mekanlar, ve amfiler aracılığı ile birbirlerine bağlanmışlardır. Tüm bu bağlantılar güneydeki doğu-batı ekseninde uzanan ana kentsel meydanla bütünleşmektedirler. Böylece bu bağlantılar bir geçiş alanı olmanın ötesinde farklı ölçeklerde kentsel kullanım mekanlarına dönüşmektedir.

Bunların dışında kuzey-güney doğrultusunda uzanan 3 ofis kütlesinin kuzey cepheleri ile Karlık Caddesi arasında her birinin kendisi içerisinden ulaşılan özelleşmiş çökük bahçeler oluşturulmuştur. Bu bahçeler her ofis bloğunun kendi işlevi ile ilişkili bir biçimde kullanılabilecektir. Aynı zamanda bu çökük bahçeler kent hafızasında yer etmiş olan otogarın istinat duvarlarının izlerini kentsel mekanda sürdüreceklerdir.

Yoğun bitkisel peyzaj kuzeydeki bahçelerde yer alacak, yoğun sert zemin düzenlemeleri ise güneydeki meydanda yer alacaktır.
 

Program:

Doğu-batı eksenindeki hareketin vurgulanması ile arazinin güney parçasında oluşturulan kentsel arayüzde işlevsel ayrımları netleştirmek için 2 farklı zemin kot düzenlenmiştir. -12,00 (25,50) kotunda yer alan üst zemin kot belediye hizmet binası girişlerini tariflerken, -16,00 (21,50) kotunda yer alan alt zemin kot sosyal mekanlar için kent düzleminden ayrışmış bir meydan tanımlamaktadır.

Ticari işlevleri barındıran, tektoniği ile farklılaşmış bir kentsel donatı mekanı dizisi bu iki zemin katı ve üst kotlarda yer alan ofis kotlarını birbirlerine bağlayarak çerçevelemektedir. Zemin katlarda arazinin kuzey parçasının tümüne yayılan hizmet binasında giriş hollerinin yanı sıra sosyal ve ticari işlevler yoğunlukladır.

-8,00 (29,50) kotundan itibaren yapı parçalanmaya başlamakta ve ofis işlevleri kuzey-güney doğrultusunda uzanan 3 ana blokta toplanmaktadır. Doğuda yer alan blokta başkanlık ve ilgili birimler yer almakta, bu blokta yer alan başkan yardımcıları birbirleri ve başkanlık ile düşeyde ilişkilenirken kendi idarelerinde bulunan ve diğer bloklarda yer alan müdürlükler ile yatayda bağlanmaktadır. Merkezde ve batıda yer alan bloklarda bu ilişki sistemine göre konumlandırılmış müdürlükler yer almaktadır.

Belediye meclisi -8,00 (29,50) kotunda batıdaki başkanlık bloğu ve merkezdeki blok arasına yerleşerek kendi kütlesini var etmekte, bu konumu ile altındaki belediye girişleri için bir alt meydanı tariflemektedir.

-19,20 (18,30) ve -22,40 (15,10) kotlarında yer alan bodrum katlarında kuzey parçadaki yapılaşmanın altında kurum arşivi, sığınak ve teknik hacimler konumlanırken güney parçadaki kentsel meydanın altında yeterli sayıda otopark sağlanmaktadır.