3. Mansiyon, Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi Hizmet Binası ve Çevresi Mimari Proje Yarışması

MİMARİ RAPOR

Gözlemlenen kent karakteristiği

Tekirdağ kenti, sırtını denize usulca uzanan yamaçlara dayamış orta ölçekli ve eski bir Trakya şehridir. Kent, yüzyıllardır barındırdığı farklı etnik ve inanç gruplarına ait cemaatleri ile hoşgörü ve mütevaziliği benimsemiş  olgun sosyal yapısına uygun olarak, insancıl ölçek ve ince zevk ürünü mahalle, sokak ve binalardan oluşmuştur.

Her cemaatin kendine özgü mimari anlayış, esteti ve malzeme kullanımını titizce yansıttığı mahallelerin ortak özelliği, zengin-yoksul ve kamusal-özel ayrımını olabildiğince yapmaksızın, abartılmamış yapılardan oluşmuş olmalarıdır. Kent, insanının mimarisine de yansıttığı üzere sevecen ve sıcaktır. Keza kent merkezi de, dar sokak, cadde ve bunları çevreleyen 2-3-4 katlı ufak yapılardan oluşan işletmeleri barındırır. Kamu binaları, kentin mütevazi anlayışına uygun olarak,  diğer bazı Anadolu şehirlerinin kapıldığı büyük, simgesel binalar yapma hevesinin aksine, kendilerine genelde restore edilen tarihi yapılarda yer bulurlar. Kısacası, Tekirdağ büyük binayı çok sevmez denilebilir.

Kentin büyümesi ve eski merkezin modern altyapı ihtiyaçlarına karşılık verememesi sebebi ile yapılan master planına göre yeni merkez, Tekirdağ’ın şehir ve kıyı şerit panoramasına tam hakim bir tepede yer almaktadır. Taşınacak olan merkezin başarıya ulaşması, kentlinin bu merkezi eski alışkanlık ve sosyal davranışları bozulmadan benimsemesi ile ölçülebilecektir. Öneri tasarım, kentlinin alışageldiği ve kendini huzurlu hissettiği insani ölçeğe saygılı bir çevre ve yapılaşma sunmalıdır. Aksi takdirde yeni merkez, ya kentli tarafından reddedilmeye mahkûm kalacak veya kentlinin yüzyılların süzgecinden geçmiş rafine yaşam tarzının bozulmasına yol açacaktır.

Tasarım prensipleri ve öneri proje

Öneri proje,  proje alanının özel konumuna uygun olarak iki yönden algının değerlendirilmesi ile şekillendirilmiştir:

• Kıyıdan tepeye
• Tepeden kıyıya

Kıyı şeridinden ve özellikle kentten bakıldığında, proje alanı, tüm kente ve kıyı şeridine hakim olması açısından oldukça kritik bir noktadadır. Bu tepeye yapılacak yanlış bir müdahale, kenti ezen ve kentli alışkanlıklarının benimseyemeyeceği yanlış bir kent objesi olma tehlikesi barındırır. Özellikle kıyı şeridinden proje alanına kadar devam eden yeşil kuşak, bu alanın silüet kalitesini yükselttiği için önerilecek yapının da, bu silüeti destekleyecek nitelikte olması gerekir.  Dolayısı ile:

–  Öneri yapı, yeşil tepeyi üzmeyen bir yapıda olmalı,

–  Cüsseli, kente tepeden bakan, otoriter bir yapıdan ziyade, alışılan ölçeği sunacak parçalı ve zarif bir yapıda olmalıdır.

Diğer taraftan, tepeden kıyı şeridine ve kente bakıldığında, oldukça etkileyici ve kesintisiz bir panorama söz konusudur. Bu tepeye yapılacak düzenlemenin, söz konusu panoramayı kesmeden, kullanıcısına mümkün olduğunca göz teması sağlamalıdır.

Bu amaç ile önerilen ’Kent Eşiği’, yeşil kuşak ile yeni kent meydanı arasında keskin bir sınır çizmeyi ve bu sınırdan meydan kullanıcısına panorama keyfini yaşatmayı amaçlamaktadır. Bu eşik çizgisinin kıyı şeridine paralel oluşturduğu uzun kent meydanı, kamusal ve kültürel binaların da kafasını uzatıp kıyıya baktığı bir iskeledir. Meydan, doğudan batıya uzanıp,  öneri belediye hizmet binasının içerisine kadar uzanmakta, bina içerisinde kamusal ve korunaklı bir uzantı olarak giriş holü işlevinin yanı sıra bir etkinlik mekânı olarak da görev üstlenmektedir.

Kesintisiz panorama algısının giriş holünde de sağlanması amacı ile Belediye hizmet birimleri, bir kat yukarıda başlamaktadır. Birimlerin oluşturduğu üç kütle,  ikişer taşıyıcı ayak tarafından taşınarak gerek kıyıdan, gerekse bina içerisinden kıyıya doğru uçarcasına uzanma algısını hissettirmektedir. Her bir birim kütlesi, iki çelik kafes kanattan oluşmakta ve betonarme taşıyıcı ayak konsollarına oturmaktadır.

Konferans salonu, kapalı meydan (Giriş holü) içerisinde halkın kolayca ulaşacağı bir şekilde ve dışarıdan ayrı bir giriş sağlamak sureti ile yerleştirilmiştir.  Giriş holünden konferans salonu üzerine çıkılabilmekte ve çatısı amfi-tiyatro olarak kullanılabilmektedir.

En üst katta başkanlık katı birimleri yer almaktadır. Başkan odası ve meclis salonu, kent meydanına yönlendirilmiş olup, keza başkan ve VIP misafirler için ayrı bir giriş sağlanmıştır.

Kent meydanı, kıyıdan gelip tepeye kadar uzanan yeşil şeridi master planında öngörülen ve ticaret alanını ortadan bölen yeşil omurgaya bağlar. Bu omurga, kentin rekrasyonel omurgası olarak, spor, yürüyüş, geçici pazarlar, festivaller vb. etkinliklere hizmet eder. İki yeşil kuşak arasında uzanan yaya bölgesi, en kuzeyde yine bir bitiş meydanına, oradan da kent korusuna bağlanarak son bulur.

Yaya omurgasını çevreleyen yeşil kuşaklardan sonra iki tarafli ticaret alleleri yeralır ve yeşilden ticarete kademeli bir geçiş sağlanır. Ticaret birimleri, yeşil kuşaklardan çıkan kolların oluşturduğu avlu, sokak vb. formasyonları çevresinde yapılaşmaya olanak bulurlar.

STATİK RAPOR

Yapının ana taşıyıcı sistemi, taralı bölgelerde teşkil edilecek ana çekirdek betonarme perdeler ve bu perdelere her iki yönde konsol olarak bağlanan guseli rijit betonarme kirişler ve çelik makaslardan oluşmaktadır. Konsol boyları kısa yönde 10 m, uzun yönde ise 8-32 m arasında değişmektedir. Çelik makaslar ve guseler zemin kat tavanından başlayacak olup, zemin katta sadece rijit betonarme çekirdek perdeler bulunmaktadır.

Giriş atriumu ise, sağı ve solu rijit betonarme çerçevelerden ve bu çerçeveleri bağlayan 22 m açıklıklı  yapma çelik kirişlerden oluşmaktadır.

Çekirdek perdeleri

Perde kalınlıkları 80 cm olacaktır. Çekirdek perdelerin içinde mimari fonksiyonlara uygun olarak merdivenler teşkil edilecektir. Uygun yerlerde kapı boşlukları bırakılacaktır. Makasların perdelere olan bağlantıları konsol yönlerinde rijit, diğer yönlerde ise mafsallı olacaktır. Perde-makas birleşimlerinde, konsollardan gelecek büyük çekme kuvvetlerini taşıyacak gömülü ankraj elemanları teşkil edilecektir.

Ana taşıyıcı guse kirişler ve makaslar

Yapının hem döşeme seviyelerinde, hem de düşey düzlemde, gelen tüm ve yatay yükleri karşılayacak şekilde, rijit betonarme kirişler ve bu kirişleri bağlayan çelik makaslar teşkil edilecektir. Bu makasların, kat düzlemlerindeki yanal stabilitelerini sağlayabilmek adına hem yatay hem de düşey düzlemde diyagonal ve çaprazlar teşkil edilecektir.

Kat tabliyesi seviyelerinde, hem titreşimi önlemek hem de kat düzlemlerinin sismik yükler altında rijit diyafram hareketini tam anlamıyla yapabilmesi adına, çelik makaslar üzerinde, trapez saç + 10 cm hasırlı betonarme döşemeler tertiplenecektir.

Düşey düzlemde kat yüksekliği boyunca teşkil edilecek makasların diyagonal elemanları, basınç kuvveti almayacak şekilde yönlerine karar verilecektir. Yapının dar yönündeki çelik elemanlar koridor geçişlerine ve kapılara engel olmayacak şekilde uygun şekilde tertip edilecektir.