3. Ödül, Gölpazarı Tarihi Taşhan Çevre Düzenlemesi Öğrenci Yarışması

AÇIKLAMA RAPORU

KENTSEL ÖRÜNTÜ KONSEPTLİ KENTSEL TASARIM PROJESİ

Kent meydanları; kent kimliğini yansıtan, kentlilerin sosyal benliklerini bağdaştıran ve sevgi, dostluk gibi duyguları güçlendiren bir kentsel örüntüdür…

Gölpazarı tarihte ipek böcekçiliğinin yoğun olarak yapıldığı bir ilçe olmuştur. Projenin amacı bu kimliği güçlendirecek, temsil edecek, yaşatacak bir meydan tasarlamaktır.

Kent ve meydan… Kent eğer bir organizma ise meydan da ona bağlı, ondan beslenen ve onu besleyen bir organdır. Meydan kente “ipek fiberler” ile bağlı gibidir. Bu fiberler tarihsel gelişim ile beraber örülür, örülür ve örülür…Bağlar kuvvetlenir, bağlar artık doku halini alır.

İşte tasarım yaklaşımı tam da bu doğal gelişim mekaniğini kullanmaktadır. Kentin önemlilerini belirleyerek o önemlilere odaklanacak bağlar yaratılması hedeflenmiştir. Kent içerisinde bir koza gibi örülen sosyal mekan vurgulanmış ve farklı tipte kullanıcılar için bir ortak mekan kurgulanmıştır. Bu mekanın etkili olabilmesi için ise kimlikli ve kent ile alakalı olması gerekmektedir. Gölpazarı’nın tarihi zanaatı olan ipek böcekçiliği ve koza kentsel tasarım projesine altlık olmuştur.

SOSYAL MEKAN

Mekansal kullanımları belirlerken bölümlendirme ve adil dağıtma uygun görülmüştür. Özellikle mevcut durumdaki “kafe meydanı idare eder”, “kafe meydanın vazgeçilmezi ve odağıdır” anlayışını değiştirmek uygun görülmüştür. Çünkü meydan bir kamu açık alanıdır ve parası olsun, olmasın her birey kendini bu meydana ait hissetmelidir. Bunu yapmak için ise oturma birimlerinde farklılaşmalar ve döşeme farklılaşmaları kullanılmıştır. Meydanda kafenin etki alanı azaltılmıştır ancak verimlilik ve mekansal kalite arttırılmıştır.

Kafe; mevcut durumda yalnızca masalara hizmet verirken, tasarımda hem kafenin kendi masalarına, hem de ortak açık alanda oturmaya gelen bireylerin ihtiyaçlarına cevap verir hale getirilmiştir. Aynı zamanda kafeye bırakılan masa ve sandalye alanının yer seçimini de “mevcutta yapılar arasında kalan, gölgelik ve ölü alan olan” mekanda yapılmıştır. Bu sayede hem kafeden faydalanmak isteyen özellikle ileri yaşlı bireyler güneşten rahatsız olmayacak hem de ıssız ve ölü olan mekan kafenin sorumluluğu ile canlanacaktır.

FİZİKSEL MEKAN

Fiziksel mekanda meydanın en önemli ihtiyacı hiyerarşi ve formsal aidiyet, bütünlük (gestalt) idi. Bunu sağlamak amacıyla meydana özel kent mobilyaları ve aydınlatma elemanları tasarlanmıştır. Bu elemanlar konsept olarak fikrini ipek bağcıklarından yani fiberlerden almıştır. Meydanın iç kısmında koza soyutlamasını belirten led ışıklandırma özellikle geceleri meydana ayrı bir anlam ve hareket katacaktır. Aynı zamanda fiziksel yer seçimleri ve alt mekan formları hem birey olarak mekanı kullanan kişilere hem de grup olarak eğlenmeye gelen bireylere imkan sağlayabilmektedir.

Mevcutta yeşil alan hiyerarşisinin ve zemin farklılaşmasının bir kuralının olmaması, yeşil alanların oturmak, oynamak, uzanmak gibi etkinliklere imkan vermemesi gençlerin meydandan uzaklaşmasına sebep olmuştur. Bu nedenle içe kapalı olan yeşil alanları alanın doğu kısmında dışa açık ve sert zemini kucaklayacak şekilde yeniden düzenlenmiştir. Oturma birimleri ile kısmen çerçeveleyerek içte ortak, nispeten geniş yeşil mekanlar oluşturulmuştur.

KENT MOBİLYALARI VE EKLENTİLER

Mekanın aydınlatma sistemleri tamamıyla bir mekansal algı yaratmak adına düzenlenmiştir. Mevcut durumda mekanın yaşadığı ıssızlık ve mekan algısı eksikliği, ayrıca kentin sosyal mekan eksikliği gibi problemler uygun aydınlatmalar ile de çözülmüştür.

Mekanda konsepti ve yarışma alanının dokusunu öne çıkaracak, mekana kimlik katacak led aydınlatma düzeni tasarlanmıştır. Bu düzen koza ve kozayı oluşturan fiberler gibi mekanı örecek ve mekan içerisinde mekanlar oluşturabilecektir.