4. Mansiyon, Balıkesir Büyükşehir Belediyesi Hizmet Binası Yarışması

Mimari Açıklama Raporu

Proje konusu arazi, Balıkesir kent merkezinden 5 km; kendine en yakın yerleşmeden ise 750 m uzaklıkta bulunan henüz kentleşmemiş kırsal bir alanda bulunmaktadır. Hâlihazır durumda bir hiçlik içinde bulunan bu arazide bağlamı inşa eden 2 ana etmen bulunmaktadır.

1. Dev imar alanı – Etrafında imar edilecek olan 2.8km²’lik kent alanı
2. Arazinin coğrafi konumu – kent siluetine hâkim, sırt üstündeki konumu

Projenin kurgulanma sürecinde bu 2 konu üzerine gidilmiş, bir taraftan coğrafi bağlamına uygun yerleşim stratejileri araştırılırken, diğer taraftan dev imar alanı ve büyükşehir belediyesi statüsüne yol açan sosyoekonomik dönüşümler sorgulanmıştır.

1 – YENİ ÖLÇEK

a-Dev Kent Bölgesi
Marmara denizi etrafında planlanan ve inşa edilen yeni köprü, otoban, hızlı tren ve havalimanı projeleri ile ortaya çıkan kent bölgesi ve buna bağlı ekonomik ölçek Türkiye bağlamında yeni olarak tanımlayabileceğimiz bir durum üretmektedir.

Geçmişte göreceli olarak kopuk çalışan İstanbul, İzmit, Bursa, Balıkesir, Çanakkale ve Edirne kentleri bir şekilde birbirlerine bağlanmakta, Marmara denizi etrafında dev bir altyapı ringi oluşmaktadır. Bu ring, bir taraftan 20 milyon insanın yaşadığı bir alanı yeniden düzenlerken, diğer taraftan kentlerin bir araya gelmesinin getirdiği potansiyeller sayesinde büyüme enerjisi üretmektedir. Bu sistemin Ege bölgesine acılan kapısı olan Balıkesir’de bu dönüşümden etkilenmektedir.

b-Dev imar alanı
Marmara ringi ve Balıkesir’in Büyükşehir belediyesi olması, kentin hinterlandını ve ekonomik kapasitesini genişletmiştir. Buna bağlı olarak tasarlayabileceği ve yöneteceği ölçekte kenti büyütmüştür. Bu noktadan hareketle 28km²’lik kent alanına müdahale etmiş, tek hamlede kenti %17(4.7km²) oranında büyüten adeta yeni bir kent planı önerilmiştir. Sadece bu gelişme bile yeni bir imar ve yapı ölçeğinin habercisi niteliğindedir.

c-Dev açık alan ve yapı ölçeği
Yeni imar planı ile organize edilen alanın büyüklüğü artarken önerilen inşaat-sermaye büyüklükleri ve açık alan ölçekleri de büyümüştür. Eski Balıkesir kent merkezine hâkim olan parsel ve ada ölçeğinden çok daha büyük adalar önerilmiştir. Bu imar planı sayesinde Balıkesir bağlamında yeni olan bir bina ölçeği mümkün olmuştur.

Bu haliyle yeni Balıkesir Büyükşehir Belediye binası tüm bu ölçeklerde ortaya çıkan dönüşümün somutlaştığı bir yapı olarak ele alınmış, yeni ölçek bu belediye binası yoluyla kutlanmıştır.

2 – COĞRAFİ EŞİK

Proje arazisi Balıkesir ovasına hâkim bir sırtta, mevcut kent dokusundan 150m yüksek rakımda 750m uzakta bulunmaktadır. İki vadi arasında kalan bu sırt yeni kent ile eski kent arasında bir eşik noktası olarak çalışmaktadır. Arazinin güney sınırı boyunca uzanan bu eşik bir taraftan eski kente hakim bir cephe verirken, diğer taraftan içinde bulunduğu yeni kentin başlangıç noktası olarak çalışmaktadır. Bu eşik noktası boşluk içerisinde yüzen arazide alınabilecek en güçlü referans noktasını oluşturmaktadır.

3 – DEV AÇIK ALAN KORİDORU

Yeni planlanan kent projesinin ana strüktürü imar planını parçalara bölen, aynı zamanda birleştiren 600.000 m²’lik park ve açık alan koridorudur. Bu koridorun parçaları belediye alanında birleşmekte düğümlenmektedir. Başka bir değişle, Belediye projesi bu dev açık alan koridorunun başladığı ve aktığı nokta olarak çalışmaktadır.

VAZİYET YERLEŞİMİ
İmar planı ve sonucunda ortaya çıkan Park koridoru araziyi doğu – batı doğrultusunda beslerken, coğrafi eşik ve manzara yönlenmesi araziyi kuzey-güney doğrultularında beslemektedir. Bu 4 yön vaziyet organizasyonunda belirleyici akslar olarak kabul edilmiş, arazi bu akslara uygun olarak 4 ayrı alana bölünmüştür. Her alanın karakteri baktığı yöne ve içerdiği işlevlere göre kurgulanmıştır.

Güney cephesi
Arazinin Güneyine yerleştirilen dev ofis kütlesinin, eski kente monolitik bir cephe verip anıtsal bir ifade vermesi amaçlanmıştır.

Kuzey cephesi
Asıl yaya yaklaşımının sağlandığı kuzey cephede ise Dev ofis kütlesinin önüne kamusal programlar ve kütleler eklenerek ölçek etkisi kırılmaya çalışılmıştır. Ana ofis kütlesi arazinin en güney noktasına çekilmiş, bu yolla kent ile yapı arasında sosyal servislerle beslenen bir park alanı organize edilmiştir.

A blok
Tüm alanı domine eden A blok kütlesi aslen dolaşımı bağımsız 2 ayrı parçadan oluşmaktadır. Yönetim ofisleri Batı ucunda bulunurken, hizmet birimleri doğu ucunda bulunmaktadır. Ofis ve koridorun manzaradan maksimum faydayı sağlaması adına kütle saydam bir kutu gibi tasarlanmış, koridor boyunda sürekli devam eden çekirdek işlevleri sayesinde esnek bir planlama sağlanmıştır.

Baza Blokları

B blok
A bloğa takılan B blok, Hizmet birimlerine destek verecek kamusal birimlerin bulunduğu bloktur. Teras, bekleme, toplantı gibi ortak çalışan işlevler bu bölüme yerleştirilmiştir.

C blok ve D blok
Zemin katta belediye hizmet birimlerinden ayrı da çalışabilmeleri için bağımsız olarak kurgulanmıştır.

Ana omurga, KENT BALKONU
Bütün blokları birleştiren ve araziyi kuzey – güney doğrultusunda kesen bir aks organize edilmiştir. Bu aksın sonunda, arazinin güneyindeki park alanına bağlanan bir kent balkonu oluşturulmuştur. Bu bağlantı zamanla projenin kamusal alanı olarak işlev görecektir.