4. Mansiyon, İstanbul Deniz Müzesi Ulusal Mimari Proje Yarışması

Proje Raporu

Sergilemenin asal nesneleri olarak Saltanat Kayıklarının tarihsel ve anlamsal değerleri ile Boğaz ve Dolmabahçe Cad. siluetini oluşturan Dolmabahçe Sarayı, Mimar Sinan Resim ve Heykel Müzesi, mevcut Teşhir Binası, Tütün Deposu, Sinan Paşa Camii, Beşiktaş Meydanı gibi çevre değerleri arasındaki gerilimden tasarım kararları oluşturulabilir.

Çevre binaların yüzey yapılarının doluluğuna karşın, öneri müze binasının yüzeyinin içe doğru derinliğin artırılarak (ışık aracılığıyla) kütle etkisinin azaltılması ve teknolojik yüzey oluşumu yerine, mevcut ağaç dokusunun yüzeyde an ve an değişen tonlanmış gölgeli koyuluklar ile İskele ve Dolmabahçe Cad’leri cephelerini birlikte oluşturması hedeflenmiştir.

Müze binası düşeyliğini Dolmabahçe Sarayı’nın saçak kotundan; Dolmabahçe Caddesi ve mevcut Teşhir Binası ile kurulan tasarımsal bütünlükten edinebilir.

Kadırganın diğer objelerden belirgin bir şekilde ayrılarak su ve boğaz siluetinde sergilenmesi müze binasının kent ile kurulan tasarımsal bağı güçlendirilebilir.

Saltanat Kayıkları sergileme mekanı zemin-çatı arasındaki ışık duvarları ile hacimleşir.

Müze programları; A bölgesi-sergileme alanları ve B bölgesi-konferans, geçici sergi salonu, sinevizyon, çocuk salonu, atölye-ofis olarak (iklim koşulları aydınlatma, güvenlik v.b) tasarım bütünlüğü içinde ayrıştırılmıştır.

Kadırganın ve tarihi kayıkların zarar görmemesi için öneri yapı zemin kotu (Ihlamur Deresi verilerinin belirsizliği ile birlikte) mevcut +2.00 kotu +0.00 olarak düzenlenmiştir. Mevcut teşhir bina bağlantısı gezi güzergahı (kronolojik) sürekliliğinde +7.00 kotundan sağlanmıştır.

Kadırga ve Saltanat Kayıkları’nın alandan uzaklaştırılmadan ve zarar görmelerini engellemek üzere müze binasının etaplı yapılması önerilmektedir.

1.Etap: kadırga dışındaki kayıkların saklanması olanağının oluşturulması ve taşınması mevcut binanın ön bölümünün (dilatasyondan) yıkılması,

2.Etap: kadırga sergileme mekanının oluşturulması ve yerine taşınarak yapım süreçlerinden korunmasının sağlanmasını, mevcut binanın diğer bölümünün yıkılması,

3. Etap: saltanat kayıkları sergileme mekanının bütün olarak oluşturulması ve kültürel-sosyal programların yer aldığı 4.etapla ile de müze binanın tamamlanması önerilmektedir.

Açık sergi alanı tasarımı, gezi sürekliliğinde kadırga sergileme mekanı etrafında kurgulanarak, kadırganın dış mekanda da tasarıma etken olması sağlanmıştır.

Sergileme objelerinin alandan uzaklaştırılmadan ve zarar görmelerini engelleyecek etaplı yapılabilme düşüncesi kontrüksiyonun tasarımında etken olmuştur. Sergilime objelerinin büyüklükleri, olası Ihlamur deresi ile karşılaşmada zemin oluşturma ve ziyaretçilerin engelsiz dolaşımını sağlayabilecek ‘olanağı’ artırılmış konstrüktif yapı ile kurgulanabilir. Koşulların belirlediği konstrüktif yapı binanın bedenini kuşatan kabuk konstrüksiyona dönüşür.

Çatı kenetli metal örtü ile materyalize edilirken, sergileme nesneleri için oluşturulan ışık boşlukları kentin gündelik akışına katılır.