4. Mansiyon, İTÜ İşletme Fakültesi Mimari Proje Yarışması

Konsept ve Tasarım Problemine Yaklaşım
Mekan geometrik tanımının ötesinde, insanın içinde etkinliklerde bulunduğu, çevresiyle iletişim sağladığı ve bu iletişimin etkisiyle de her an yenilenen ve biçimlenen dinamik bir alandır. Bu dinamik yapının sergilendiği en önemli alan ise, kuşkusuz kentlerdir. Kentsel doku içerisinde yer alan kamusal yapı tasarımlarında, üzerinde durulması gereken en önemli husus, yapıların zemin kotunda kentle kurduğu ilişki ve iletişim olanaklarıdır. Yapıların kente açıldığı ve birleştiği yüzeyler, kentsel yaşamın dinamik karakterinin bir uzantısı olarak kamusal alanla bütünleşmelidir. İTÜ İşletme Fakültesi Binası tasarımı, kentsel bağlamın canlılığını yapının zeminle buluştuğu kotlarda sürdürerek, kentle olan bağını güçlendirmeye ve eğitim alanlarını sosyal yaşamın dinamikliği ile beslemeye çalışmaktadır. Tasarım, kurgusundaki özgün ve nitelikli tasarım ilkelerinden dolayı kentsel çevresinde potansiyel kullanım alanları oluşturacak ve içinde yer aldığı kentsel dokuyu olumlu yönde etkileyip yeni sosyal mekanlara olanak tanıyacaktır. İTÜ İşletme Fakültesi Binası tasarımı, Maçka Caddesi ve Süleymen Seba Caddesi’nin kesişiminde, Maçka Demokrasi Parkı’nın üstünde yer almaktadır. Batı komşusu, Eski Karakol Binası ve kuzeybatı komşusu Maçka Silahhanesi ile birlikte İTÜ Maçka Kampüsü’nün bir parçasıdır.Yapı, Boğaz silüetine ve Maçka Parkı’na hakim bir konumda, tarihi yapıların ve güncel mimari örneklerin yer aldığı bir bölgede iki doku arasındaki sınırda yer almaktadır. Bu bağlam, farklı eşikler barındırmaktadır. Eşikler belirli ulaşım aksları ile tanımlanmış olsa da, günümüzde mevcut olan yapının kütlesel kurgusu ve topografya ile kurduğu ilişkiler yüzünden eşikler giderek engellere dönüşmüştür. Bu engellerin kaldırılması ve eşiklerin kesintisiz yaya aksları ile birbirlerine bağlanması ile yapının oturacağı alan belirlenmiştir. İTÜ İşletme Fakültesi Binası tasarımı, topografyanın sağladığı her düzeyden, kente, etrafını çevreleyen tarihi yapılara ve kampüsü oluşturan diğer güncel mimari örneklere bağlanarak, kampüs hayatının bir parçası olmaya, topografya kullanımı ile de kente hem görsel hem de sosyal açıkdan bağlanmaya çalışmaktadır. Bu anlamda, mevcut yapının yerine önerilen İTÜ İşletme Fakültesi Binası tasarımı, kentsel aksları ortaya çıkarmak için mevcut engelleri kaldırmış, farklı kotları birbirine bağlayarak kesintisiz bir yaya dolaşımı sağlamış ve kentle bağlantısını hem işlevleri ile hem de çoğaltılan yaya yolları ile güçlendirmiştir.

Kentsel Doku İçinde Konumlanma, Masterplan
Yapı, Maçka Silahhanesi’ne ve Karakol Binası’na paralel olacak şekilde, kuzeybatı, güneydoğu aksında yerleştirilmiştir. Binanın yerleştiği bu alanda, Silahhane ve mevcut yemekhane arasında yer alan; görsel/fiziksel sürekliliği, otopark kullanımı ve mevcut fakülte binası ile Karakol Binası arasındaki köprü geçişi nedeniyle engellenen aks, yayalaştırılmış ve yeşil bir yaya koridoruna dönüştürülmüştür. Sürekliliği sağlanan ve yayalaştırılan bu aks, kullanıcılarını, İTÜ İşletme Fakültesi Binası tasarımı ve Karakol Binası arasında yer alan açık-yarı açık sosyal alanlara taşımaktadır.

Bu sosyal mekan kurgusu, İTÜ İşletme Fakültesi Binası tasarımının farklı kotlarına kademeli düzlemlerle taşınarak, kotlar arasında kullanım ve görsel açıdan süreklilik sağlanmıştır. Aynı şekilde, Karakol Binası ve Silahhane arasında yer alan aks da Silahhane Sokağa kadar bağlanmış ve akışı kesintisiz hale getirilmiştir. Binaya 4 giriş mevcuttur. İlk giriş, Akaretler’den/ Süleyman Seba Caddesi ile kurulan bağlantıdan sağlanmaktadır. İkinci giriş, yemekhane binasının uzantısı şeklinde kurgulanmıştır. Üçüncü giriş, Silahhane Sokak’a uzanan aksın üzerinde, Maçka Silahhanesi köşesinde yer alan meydanda yer almaktadır. Dördüncü giriş ise, Silahhane Sokak’ın yapıya ulaştığı noktadadır. Böylece yapının, etrafındaki tüm önemli yapılara ve kentsel arterlere açılması ve ilişki kurması sağlanmıştır .Yapının kütlesel yerleşimi, bu aksları takip ederek, kampüsün lineer kütlelli yapılanmasını tekrar etmektedir. Yapı, Batı cephesinde yola paralel uzanarak sokağın çizgisini izlemekte ve bir saçağın altındaki yarı açık mekanları ile, kamusal alana uzanmaktadır.

Mimari Organizasyon ve Peyzaj
İTÜ İşletme Fakültesi Binası tasarımı, Karakol Binası ve Maçka Silahhanesi aksının paralelinde çizgisel bir kütle kurgusuna sahiptir. Programın gerektirdiği kütle, yeni oluşturulan yeşil yaya koridoru ile bütünleşerek çizgisel hacimlerin ardışık tekrarından oluşmaktadır. Her bir dilim, içinde barındırdığı işlevleri yansıtacak şekilde, plan ve cephe düzleminde şekillenmiştir. Farklı işlevsel mekanların gruplanması ile birbirinden ayrılan ardışık dilimler, Yemekhane Binası’ndan ve Süleyman Seba Caddesi’nden gelenleri karşılayan büyük bir atrium ile birleşmektedir. Ardışık dilimler kütlenin ortasındaki bu boşluk sayesinde birbirine bağlanmaktadır.

Peyzaj tasarımı, kullanıcıların açık, yarı açık ve bu alanların bağlantılı olduğu zemin kotundaki kapalı mekanları, tekrar tekrar keşfedecekleri ve yeni deneyimlerle bu mekanları tekrar tarifleyecekleri bir esneklikte kurgulanmıştır. Farklı kotlarda yaratılan zeminler, mevcut ve öneri ağaç dokusu ve yumuşak ve sert dokuların kullanımı ile, birbirlerine bağlantılı olacak şekilde düzenlenmiştir. Peyzaj tasarımındaki önemli noktalardan bir diğeri, mevcutta var olan Karakol Binası ve Maçka Silahhanesi paralelindeki yeşil koridorun önündeki fiziksel engellerin kaldırılarak, bu aksın Süleyman Seba Caddesi’ne bağlanması ve bu şekilde yeşil koridorun kesintisiz bir yaya aksına dönüşmesini sağlamaktır. Bu yaya aksı, İTÜ İşletme Fakültesi Binası’nın sosyal alanları ile bütünleşerek kentin bu önemli nirengi noktasında, kamusal kullanımlara olanak tanımaktadır. Kampüs içerisindeki mevcut araç girişleri korunmuş, yeni yapının altındaki otopark çıkışı da mevcut araç çıkışının sağlandığı, Silahhane Sokak’da yer alan çıkışa bağlanmıştır.