4. Mansiyon, Uzundere Cemevi Sosyokültürel Merkez Mimari Fikir Projesi Yarışması

Mimari Rapor

Bu proje tamamen dışa açık, başlıca alevi inancına mensup kimselere hitap eden, bunun yanı sıra farklı inanç ve düşünce sistemlerine inanan kişilerin de toplanacağı, bir araya geleceği bir kamusal alan olarak proje geliştirme sürecinde ele alınmıştır. Projenin amacı, tarih içersinde süregelen ortak kabulleri, gerekçeleriyle yeniden yorumlamak, diğer taraftan da çağın ruhunu; sosyal gereksinimler ve teknolojik imkânlarıyla beraber, coğrafi bağlam çerçevesinde yansıtmaktır. Bu düşünce zemininden yola çıkarak farklı kullanıcıların, farklı zamanlarda ve amaçlarla kullanılacağı işlevler mekansal olarak biraraya getirilirken, kapalı, açık ve yarı-açık kullanım çeşitliliği önemsenmiş, çevresiyle güçlü bir ilişki kurması gözetilmiş, proje bütününün doğrudan bir kentsel donatı vazifesi üstlenmesi öngörülmüştür.

 Bu doğrultuda;

1. Cemevinin ana girişinin Uzundere mahalle merkezinden gelen 3968. sokak üzerinden olmasına karar verilmiştir. Günlük kullanıcılarının Cemevine en kısa ve en kolay şekilde ulaşmaları arzulanmış, Cemevi kütlesi halihazırdaki Cemevi 0.00 kotu ve konumuna yerleştirilmiştir.
2. Uygulama imar planında yer alan proje alanı ile çocuk oyuna alanı arasından kıvrılarak geçen ‘sokak’ iptal edilerek projenin ulaşılabilirliği arttırılmış, Cemevi, ön avlu ve giriş avlusunun bu yeşil alan alanla bütünleşmesi öngörülmüştür. Bu sayede Cemevi mevcut yerleşimin en belirgin ve dikkat çekici noktasına manzaraya da hakim olarak şekilde yerleştirilmiş, ana giriş avlusu ve önündeki park (ç.o.a) ile de mahalle merkezine doğru yönlendirilmiştir.
3. Cenaze evi ve alt birimleri ise yine doğrudan 3968. sokak ile ilişkili olacak şekilde Cemevinin güney yönünde yerleştirilmiştir. Ana giriş bölümüne nispeten korunaklı bir giriş avlusu olan cenaze evi ve birimleri cenaze aracının içeri girip manevra yapmasına olanak sağlayacak şekilde planlanmıştır. Bu cenaze evi -3.50 kotundaki aşevi kahvehane ve toplanma meydanıyla yakın ilişkide olacak şekilde konumlandırışmıştır.
4. Projenin -3.50 kotundaki toplanma meydanı proje kurgusunun kalbini oluşturur. Bu meydanın çevresi ve algısı aşevi, kahvehane, küçük muhabbet meydanı ve pergola birimleri tarafından tanımlanmıştır. Bütün bu birimlerle birleşebilir niteliktedir. Bunun yanısıra farklı kotlardaki Cemevi avlusu, cenaze evi avlusu, ve park (ç.o.a) ‘dan gelen aksların kesişiminde kurgulanmıştır. İçinde bulundurduğu kapalı, açık ve yarı açık birimlerle birlikte, çevreyle kurguğu güçlü görsel ilişki ve manzara hakimiyeti ile kamunun günlük toplanma meydanı olması arzulanmıştır.
5. Yapının toplanma meydanı üzerinden geçen kuzey güney yönündeki sirkülasyon aksı projenin bütün birimlerini birbirine bağlar. Farklı kotlardaki birimleri yapının açık alan kullanımını da güçlendirecek şekilde ilişkilendirir.
6. Şartnamede istenilen kapalı otopark fonksiyonunu da projenin -7.00 kotuna tek katta 50 araç alabilecek şekilde, diğer proje birimlerine de merkezi şekilde hizmet verebilecek şekilde çizilmiştir. Otopark girişi ise  proje alanının doğu kanadındaki yan yoldan, özellikle yaya kullanıcıları odaklı giriş ve avularından görsel olarak ayrıştırılarak -7.00 kotundan verilmiştir.
7. Projenin -15.00 kotundaki sosyo-kültürel avlu ise; günlük kullanımının daha kısıtlı olması sebebiyle daha özerk bir alanda kurgulanmıştır. Çevresindeki konferans salonu ve sergi salonu ile bütünleşebilecek şekilde düşünülmüş, park (ç.o.a) ve çevre akslarıyla ilişki kurulmuştur.
8. Bu ana tasarım kararları sonucunda, projenin genel görünümüne bakıldığında; tamamen kamuya açık, geçirgen, farklı kotlarlaki farklı avlularıyla kullanıcıları karşılayan, ihtiyaçlarını doğrultusunda çeşitli deneyimler yaşatan, insan ölçekli, çevre akslarıylala ve mevcut yeşil dokuyla doğrudan ilişkili bir sosyo-kültürel ibadet mekanı halini almıştır.