5. Mansiyon, Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Kentsel Tasarım Yarışması

MİMARİ AÇIKLAMA RAPORU

Mekan ve eğitim birbirini belirleyen, dönüştüren olgulardır. Nitelikli bir eğitimin sürdürülebilir kılınması, insan faktörü ile birlikte mekansal kalitenin sağlanması ile mümkündür. Ortak paylaşıma imkan veren, farklı disiplinlerin bir arada bulunmasına olanak sağlayan, insan odaklı, yaya ölçeğine uygun yapısıyla yaratıcı ve üretici bir eğitimi destekleyen PARK – KAMPÜS, özgün ve kaliteli bir üniversite yerleşkesi elde etmek üzere tasarlanmıştır.

DÜŞÜNSEL YAKLAŞIM

1. Üniversiteler ve Eğitim
Üniversiteler, bütünleyici ve birleştirici bir anlayış ile bütün bilgi dallarında evrensel anlamda bilgi üretmeyi, geliştirmeyi ve yaymayı ifade etmektedir. Bünyesinde başka milletlerden ve ülkelerden de öğrenci ve akademisyenlere yer verebilen, evrensel bir eğitim kurumudur.

Bilgi üreten, sorgulayan ve yayan bir kurum olması itibariyle toplum ve medeniyetlerin bilgisi ve bilimleriyle iç içedir. Bilim ve teknoloji üreten üniversiteler, toplumsal kalkınmaya ve refaha da zemin hazırlaması adına ve toplumun hür ve bağımsız olabilmesi adına bir ülke için en önemli kurumlardandır.

Toplum hayatına da tesir ederek, bulunduğu kenti sosyal, kültürel ve ekonomik açıdan canlandırma potansiyeline sahip olan üniversiteler, hareketleri ile toplumları etkisi altına alabilme gücüne sahip olabilmektedirler.

Teknolojinin gelişimi ile birlikte, bilgi üretimi, aktarımı ve kullanımı hızlı bir şekilde yayılmakta ve bu durum bilgi toplumunun oluşumuna zemin hazırlamaktadır. Bilgi toplumunda en önemli görev üstlenen kurumların başında ise üniversiteler gelmektedir. Bu anlamda üniversiteler, bilgi toplumunun en büyük sermayesi olan eğitimli insana şekil verecek en önemli oluşumdur.

2. Mekan ve Eğitim İlişkisi
Eğitim, insanlara bilgi ve beceri sağlamaz, bilgi ve beceri edinmek için fırsat tanır. Yaşamın kendisi deneyimlenerek performe edilen bir şeydir. Bu anlamda eğitim, bir yaşam öğretisi olarak görülmelidir.

Deneyimler bütünü olan eğitimin gerçekleşeceği mekanlar ise eğitimi etkileyen en önemli verilerin başında gelmektedir; mekan, eğitimin tarzını etkileyen ana öğelerdendir.

Eğitim ortamı, öncelikle uygun koşullar içerisinde mekansal anlamını yerine getirebilmelidir ki öğrenciler tam anlamıyla bir öğrenme ortamına dahil olabilsinler. Bu bağlamda, Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Merkez Yerleşkesi’nin oluşumunda “deneyim için bir ortam yaratmak”, fikrinden yola çıkılarak, mekanın eğitimle olan ilişkisi belirlenmiştir.

3. Kampüs Yaşantısında Deneyim, Farkındalık ve Bütünsellik
Kampüsler, barındırdığı anlamsal ve mekansal nitelikler itibariyle bütüncül bir özelliğe sahiptir. Kampüslerin, mekansal bütünlüğü ise ona ait parçaların birbiriyle olan ahengi ile doğru orantılıdır.

Bir kampüsün temel parçaları, kendi başlarına olduklarından fazlasını ortaya çıkarmak için bir araya getirilir ve bu parçalar aynı zamanda iç mekan, ara mekan, dış mekan ve bütüncül çevre kurgusunu da meydana getiren öğeleri barındırır.

Bu anlamda kampüsler, kampüs dokusunu oluşturan parçaların birbirine çok anlamlı bağlantıları ile (bu bağlantılar fiziksel olduğu kadar duyusal ve psikolojik anlamları da barındırmalıdır) devamlılık gösterirler.

Gündelik yaşantı deneyimi içerisinde kampüs içinde eylemlerini gerçekleştiren herhangi bir kullanıcı için kampüs içindeki her bir mekansal örüntünün önemi ortaya çıkmaktadır. Bu bağlamda kampüs tasarımında kullanıcı deneyimi ön planda tutulmalıdır.

Proje özelinde bu veriler dikkate alınarak kampüs tasarım yaklaşımında, devamlılık arz eden birçok mekansal parça ile karşılaşma olasılığını arttıracak bütünsel bir kurguya gidilmiştir. Kampüs mekanını,

yaşanır kılmak ve anlamlı bir örüntü oluşturmak için, kampüs içerisinde ele alınan çok boyutlu bağlar, deneyimsel mekan ve farkındalık oluşturma fikri önemli bir tasarım aracı olarak ele alınmıştır.

Bütünleşik bir mekan anlayışıyla kurgulanan üniversite kampüsü; bulunduğu o anla çok boyutlu bağlar kurarak farkındalık yaratır. Farkındalık ise içinde; anlama, anlamlandırma, duyarlılık/ içselleştirme, eleştirel bakış/ sorgulama, yaşantı/ deneyim, eylemek/eylemsellik, sezgisellik, özgüllük, iletişim, aidiyet, izlenim gibi çok yönlü derin anlamları barındırmaktadır.

Sosyal çarpışmalara ve farklı disiplinlerden kişilerin bilgi paylaşımına olanak sağlayacak, yaya odaklı ve ölçekli bir kampüs tasarlanmıştır. Bu sebeple daha kompakt, bütünleyici bir bakış açısı ile tasarım kurgulanmış, açık alan kullanımı önemsenerek odağa alınmıştır.

4.Kentsel Anlam ve Kampüs Planlaması
Kentsel kurgu, yaşantıyı şekillendiren temel bağlar arasındadır; bireylerin kent yaşamına katılabilmesi ve bu yaşantının sosyal açıdan zengin bir kentsel yaşantıya dönüşebilmesi, kentsel bağlam ile alt mekansal bağlamların birlikteliği ile mümkün olur. “Kamusal İnsan”ın varlığı kentin bu alt bağlamlarla olan ilişkisel bütünlüğüne bağlıdır. İnsanı odağa alan tasarım yaklaşımları ile, insanın kent yaşantısındaki rolü etken kılınmalıdır. Kent yaşantısında büyük öneme sahip alt kentsel bağlamlardan birini üniversite kampüsleri oluşturmaktadır.

Üniversiteler ve içlerinde bulundukları kampüs alanları, asırlar boyunca birlik ve bütünlük ilkesine dayalı olarak gelişen, mesleki eğitim becerilerinin yanı sıra toplumsal yaşantının da öğrenilip geliştirildiği karma yaşam alanlarıdır. Kampüsler, farklı koşullarda, farklı kültürlerde yetişmiş, çeşitli şehirlerden gelen öğrenciler ve yine bu çeşitlilikteki akademisyenler ile mevcut kentlinin kullanımına açıktır. Bu anlamda karma bir kullanıcı profili barındıran üniversite kampüsleri, kent için oldukça önemli bir gelişme kaynağıdır.

Belli bir tasarım anlayışı ile doğru bir şekilde kurgulanmış eğitim kampüsleri, iyi mekanları doğurur ve bu mekanlar ise bilimin gelişimini olumlu etkileyecek sonuçlar ortaya koyar. Medeniyetler seviyesini yükseltecek olan eğitim, mekansal kurgular ile doğrudan ilişkilidir.

Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Merkez Yerleşkesi, nitelikli eğitim mekanlarının alt ve üst bağlamlarla olan kuvvetli bağları ile bütüncül mekan anlayışı ile oluşturulmuştur. Bu alt ve üst bağlamlar; kent ölçeğinden, mimari ölçeğe, doğal verilerden, sosyo-kültürel ve psikolojik verileri içermektedir. “Nitelikli bir eğitim hedefi ile nitelikli bir kampüs tasarımı sorunsalı” disiplinlerarası bir bakış açısı ile ele alınarak proje ana çözüm kurgusunu oluşturmaktadır. Temelinde planlanarak elde edilen bir kampüs ile nitelikli ve bütüncül bir üretim gerçekleştirilecektir. Böylece bütüncül tasarlanan alt ve üst mekansal bağların ahengi ile kampüs gerçek anlamda bir mekansal örüntüye kavuşacaktır.