5. Mansiyon, Erenköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi Bizimköy Mimari Proje Yarışması

MİMARİ AÇIKLAMA RAPORU

AMAÇLAR

1. Erenköy semtinde, bütüncül tasarım anlayışı ile kentli sağlığına katkı sağlayacak, iyileştirici faaliyetler için uygun yapısal ve doğal mekânların oluşturulması.
2. Yerleşkedeki mevcut 'grup niteliğindeki ağaçlar' göz önüne alınarak yerine göre bir mimari tasarlanması
3. Hastalar için rekreasyon yönleri ağırlıklı, aracılığı ile sağaltıcı nitelikte kapalı, yarı açık ve açık mekânlar örüntüsü oluşturulması

MİMARİ TASARIM STRATEJİSİ

1. Yerleşkedeki mevcut peyzajın bütüncül bir okuması yapıldıktan sonra niteliklerinin tespit edilmesi
2. Peyzaj içindeki boşluklardaki potansiyelin araştırılması sonrasında yapılaşabilecek bölgelerin tespit edilmesi
3. Boşluk analizi sonrasında rasyonel yerleşime göre maksimum etkin alan veren açının seçilmesi
4. Yerine göre bir mimari örüntünün oluşturması
5. Programın gerekliliklerine karşın inşa edilebilir alanın sınırlı olması nedeniyle yapıların mümkün olduğunca az katlı tutulması
6. Parçalı bir yapılaşmaya gidilerek kütleler arasında, insan ölçeğine ve farklı kişisel mesafe ihtiyaçlarına göre açık mekânlar oluşturulması
7. Alan bölgelere ayrılırken mahremiyet, eşitlik, güvenlik ve erişilebilirlik kriterlerinin gözetilmesi

YAPIM STRATEJİSİ

1. İnşaat sisteminin yerine göre seçilmesi
2. Taşıyıcı sistemde çelik strüktür tercih edilerek önüretimden yararlanılması, inşaat sürelerinin kısaltılması, hasta yaşamını etkileme riskinin en aza indirilmesi.
3. Mevcut ağaç dokusunun altında yerine özel temel inşa yöntemleri uygulanması

Alan 1: GİRİŞ VE KAMUYA AÇIK BÖLGE

• Alandaki önemli aksların kesişim noktasında hem personel, hem klinik, hem de poliklinik
  hastaları için merkez oluşturulması
• AMATEM Mahallesiyle Poliklinik Mahallesi arasında, geniş bir saçak altında bir toplanma
  alanı tanımlanması

Alan 2: PSİKİYATRİ KLİNİKLERİ MAHALLESİ

• Yataklı kliniklerin yerleşkenin güneyine, alanın en mahrem noktasına konumlanması
• Yerleşkenin sınırlarının aynı zamanda kliniklerin bahçe sınırını da oluşturması ve güvenli ve mahrem bir alan sağlaması
• Akut hastaların bahçe kullanımı sınırlı olduğu için en yüksek blokta, çocuk ve ergenlerin en az katlı blokta yer almaları
• Doğal alanlarla ilişkinin en dolaysız şekilde kurulabilmesi için zeminde hiç hasta yatak odası yapılmaması
• Hastaların kapalı koridorlarda eylemsiz bir şekilde ilaçların etki etmesini beklediği bir iyileşme süreci değil sosyal ve sanatsal etkinliklerde bulunduğu mekânlar tasarlanması
• Hastaların odaları dışında en çok zamanı yatak katında geçirdikleri gözlendiğinden (mevcut durumda olduğu gibi) yatak odası dışında dar, uzun ve karanlık koridorlarda dikilmeye mahkum olmamaları için doğal ışık almayan alanlar, ucu kapalı koridorlar planlanmaması
• Zemin katlarda dinlenme, etkinlik, yemek alanları; üzerlerinde yatak katları; en üstte ve/ veya -1. katta da doktorların ve personelin bulunması
• EKT/ TMS’ye hem tüm kliniklerin bodrumundan hem de Psikiyatri Klinikleri aksından ulaşılabilmesi

Alan 3: AMATEM MAHALLESİ

• AMATEM hastalarının üzerlerinde hissedebilecekleri toplum baskısını en aza indirmek için kliniklerin girişlerinin mümkün olduğu kadar mahremleştirilip bir iç sokak üzerinde düzenlenmesi
• Topluma dönüşe en yakın olan AMATEM Erkek Rehabilitasyon Ünitesi'nin en kamusal olan 1. Bölgeye yakın, yeniden işlevlendirilmiş eski AMATEM binasında konumlandırılması.
• Yapı derinliğinin en az tutulması, cephenin sürekli hareketlendirilerek hastaların bulunduğu mekânların günışığından en iyi şekilde yararlanması
• Zemin katların sağaltıcı sanatsal etkinlik atölyelerine, dinlenme, yemek yeme, müzik dinleme mekânlarına ayrılması
• Ağaçların yoğun olduğu merkez bölgede bodrum kat yapmaktan mümkün olduğunca kaçınılması

Alan 4: POLİKLİNİK MAHALLESİ

• Sinan Ercan Caddesi yönünden gelip alanın merkezine kontrollü bir şekilde uzanan mevcuttaki aksın peyzaj öğeleriyle desteklenerek yeniden tasarlanmasıyla temel bir omurga oluşturulması.
• Toplantı Salonu ile bağlantılı bir girişin ve kamusal niteliği yüksek, ayakta hastaların erişimine açık bir bölgenin oluşturulması
• Yapı içinde işleyişi ön planda tutan, kolay okunabilir ve kullanılabilir bir kurgu oluşturulması
• Geçiş alanlarının ayrıca bekleme mekânları olarak düşünülmesi

Alan 5: GÜNDÜZ KULLANIM AĞIRLIKLI SOSYAL İŞLEVLER

• Hastaların topluma dönüşleri öncesi işlevlerin bir araya getirilmesi
• Alanın belleğini önemseyen bir yaklaşımla Ziyaeddin Erim Çocuk Pavyonu'nun korunması, BAHAR olarak yeniden işlevlendirilmesi
• Üzerindeki sanat, kültür ve uygulama alanları, sportif tesisler ve bunlara yönelik az sayıda yapılaşma ile yataklı AMATEM Mahallesi'ni Bayar Caddesi'nin yoğunluğundan koparan bir tampon alan oluşturulması

HEDEFLER

• Önerilen tasarım ilkeleri ile, Erenköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi Bizimköy Mimari Projesinde, bugüne kadar korunmuş olan alanların, bütünlüğünü bozan unsurlardan arındırılarak peyzaj değerlerinin geliştirilerek zenginleştirilmesi, kent insanına bütünlük içinde sunulması
• Proje alanının kent kimliği içindeki yerinin sürekliliğinin sağlanması
• Belirtilen tasarım kararları ile sağlıklı yaşam bilincinin geliştirilmesi, projenin sunduğu olanaklar ile bu kavramın özellikle hedef kitle olan ruh ve sinir hastaları nezdinde yaşama geçirilmesi