Antalya Konyaaltı Sahili Kentsel Tasarım Projesi

Özer/Ürger Mimarlık tarafından tasarlanan ve Antalya Büyükşehir Belediyesi Konyaaltı Sahili Mimari ve Kıyı Düzenlemesi Fikir Projesi Yarışması'nda 1'inci ödüle layık görülen projenin inşaatı 2017 yılında başladı.

Tasarımcıları projeyi anlatıyor:

Yaklaşık 100 hektarlık alanı kaplayan ve yeniden düzenlenen Antalya Konyaaltı Sahili’nin ilk etabı 15 Haziran 2018’de kullanıma açıldı.  Söz konusu alan, 2014 yılında ulusal mimari fikir yarışması ile yeni önerilere açılmış ve ÖzerÜrger Mimarlık’ın projesi uygulanmak üzere birinci seçilmişti.

Müze Meydanı ve Varyant, Beachpark, Olbia Meydanı ve Akdeniz Bulvarı’nı içeren ve dört farklı karakterdeki alanın birleşiminden oluşan ve Tugay Mimarlık ile birlikte tamamlanan Antalya Konyaaltı kıyı düzenlemesi projesinin uygulanan ilk etabı Akdeniz Bulvarı oldu.

Projenin temel amacı, sahil ve yerleşim dokusunu bölen karayolunun ayrıştırıcı hakimiyetini azaltmaktı. Bu amaçla, kentin mevcut merkezler sistemini batı kıyısında çeşitlendirecek şekilde Liman bölgesi ve müze arasında bir dizi tematik odak alanı yaratıldı. Projenin bir diğer hedefi ise kıyı şeridinin arkasındaki konut dokusu ile kıyı ilişkisini kuvvetlendirmek idi. Yerleşim alanlarındaki sakinlerin kullanımına sunulan rekreatif, kültürel ve sportif aktivite alanları bu amaçla kıyı boyunca projeye eklendi.

Alandaki mevcut dikey ve yatay bağlantılar korunurken, yaya ile uyumlu araç trafiğinin yanı sıra nitelikli bir toplu taşıma ve bisiklet ulaşımı için altyapı hazırlandı. Rekreasyon, spor ve kültür faaliyetlerini içeren çoklu ve karma kullanımlarla kıyı yeniden işlevlendirilirken, her türden kullanıcı için alanı erişilebilir ve algılanabilir kılacak mimari öneriler geliştirildi. Kentsel peyzaj elemanları ise farklı işlevde modüller olarak tasarlandı. Oturma ve uzanma imkânı veren kentsel mobilyalar, gölgelikler, aktivite noktaları, su ve bitkisel peyzaj elemanları sert, yarı sert ve yumuşak peyzaj yüzeyleri ile birleştirildi.

Müze Meydanı

Müze meydanı Antalyalılar için sahile giriş kapısıdır. Öte yandan, her ne kadar turistlerin uğrak yeri olsa da Antalya Müzesi, içine dönük bir yaşam önermektedir. Kentsel yenileme projesinde müze bahçesi ile meydanın bütünleşmesi amaçlanmıştır. Ayrıca denizden 40m yukarıda bulunan seyir terası güçlendirilerek yeniden tasarlanmış ve müze meydanıyla bütünleştirilmiştir.

Projenin bu noktasında, ‘paylaşımlı mekân’ kavramı öne çıkar.  Tramvay son durağının da yer aldığı geniş kavşak noktası bütünüyle yeniden düzenlenerek meydanlaştırılmış ve konvansiyonel kent meydanı anlayışından farklı olarak yaya ve aracın, yani iki farklı hareket biçiminin, birbirini engellemeden aynı mekânda var olabildiği ‘paylaşımlı’ bir alana dönüştürülmüştür.

Beachpark

Proje alanının önemli ve aktif noktalarından biri olan Beachpark, eskiden olduğu gibi, alış-veriş, yeme-içme, eğlence ünitelerini içermekte. Burada otoparka dönüşen sahil yolu ve girişteki otopark alanları kaldırılmış, yeşil alan artırılarak sert zemin oranı düşürülmüştür.

Bu alanda fonksiyonları dışında büyüyen eski büfeler yerine sadece kumsala hizmet eden büfeler planlanmış; eski ticari birimler yerine koru alanı ile kıyı bağlantısını güçlendiren birimler eklenmiştir. Kültür park alanına dikey bağlantı için iki asansör eklenerek iki kamusal alan birleştirilmiş, ahşap portatif yollarla engellilerin ve çocuk arabalıların plaja kolay ulaşımı sağlanmıştır. Beachpark alanındaki ticari birimlerin önlerine bir saçak eklenerek yayalar için Falez meydanından Olbia meydanına uzanan konforlu bir geçiş yaratılmıştır. Sahildeki duvarın kaldırılması ile kumsal ile çayır birbiri içine akan tek bir kamusal alan haline gelmiş ve kıyının engelliler tarafından da kullanılması sağlanmıştır.

Kaldırılan araç yolunun izinde tasarlanan yaya ve bisiklet yolu sayesinde çayır alanı ile herkes için bir buluşma, spor ve eğlence alanında dönüştürülmüştür. Bu bölgede yeşil oranı yeni eklenen ağaçlarla ve yumuşak peyzaj yüzeyleri ile %30 artırılmıştır.

Olbia Meydanı

Akdeniz sahilinin Dumlupınar Bulvarı birleşiminde yer alan Olbia Meydanı, spor, eğlence ve kültür aktiviteleri için mekânsal imkanları olan, alana giriş kapısı gibi davranan bir kent meydanı olarak planlandı. Meydandaki interaktif su gösterileri eğlencenin yanında serin bir güneşlenme imkânı sunar. Çok amaçlı spor alanları ise her yaştan kullanıcıya spor ve eğlence altyapısı sağlar. Kentin zengin kültürel hayatının etkinliklerini sahile taşıyan Amfi Tiyatro, denizden bakıldığında alana kimliğini veren bir heykel işlevi görür. Ticari ve idari yapıların önündeki çayır alandaki kay kay pisti, uçurtma tepesi ve eğlence alanları ise alternatif rekreasyon çeşitliliği yaratır.

Akdeniz Bulvarı

Projenin uygulanan ilk etabı olan Akdeniz Bulvarı yoğun trafiğe rağmen kent için önemli bir rekreasyon alanıdır. Proje ile Olbia meydanından Boğa Çayı’na uzanan yol 2 şeride düşürüldü ve otopark alanları yeniden düzenlendi.

Tasarlanan yol geometrisi ve yüzey malzemesi sayesinde trafik yavaşlatılarak Akdeniz bulvarı yaya odaklı hale getirildi. Öte yandan Kuzeydeki yerleşim alanları arasındaki yeşil koridorların izleri sahile dek uzatılarak bu hatlar kıyıda yeşil alanlarla sonlandırıldı.

Kıyı boyunca canlı, ulaşılabilir ve zengin bir kent yaşamı için projede farklı ölçekteki odakları içeren bir program zinciri ve bir fonksiyon menüsü tasarlandı. Bu menüdeki işlevler, Akdeniz Bulvarı’na paralel geniş şerit üzerinde uygun noktalara yerleştirildi. Bu tasarım fikri, değişebilecek talep ve ihtiyaçlara göre menü parçalarının gerekli yerlere eklenebilme ve çıkartılabilme esnekliğini de sağladı.

Sahil boyunca, 150 metre ara ile büfeler projelendirilmiş ancak yaya öncelikli hale gelen kıyının kuzeydeki konut bölgesini ileride dönüştüreceği öngörüsüyle, bu büfelerin hizmet kapsamları genişletilmemiştir. Bulvar boyunca tasarlanan engelli rampaları sayesinde ise engelli, yaşlı ve çocuk arabalı kentlilerin kıyıya rahatlıkla ulaşması sağlanmıştır.

Konyaaltı Sahili Mimari ve Kıyı Düzenlemesi Fikir Projesi Yarışması