LOT Studio Tasarım ve Mimarlık tarafından tasarlanan rehabilitasyon merkezi Bağcılar İlçesi İnönü Mahallesi’nde 2.031 m2’lik bir parsel içinde bulunuyor.
Tasarımcılar, projeyi anlatıyor:
Mevcut imar planında pazar alanı olarak tanımlanmış parsele bitişik durumdaki proje alanın kuzeyinde ise çevredeki en büyük yeşil alan olan Molla Gürani Parkı bulunmaktadır.
Projede 1.382 m2 inşaat alanı bulunmaktadır. Bunun 1.128 m2’si zemin katta, 254 m2’si ise 1. katta bulunmaktadır. Proje alanı dere taşkın alanı içinde yer aldığı için, İSKİ raporlarına ve imar plan notlarına göre bodrum kat inşa edilemez bölgededir.
İhtiyaç programının yaklaşık 1.500 m2’lik programına göre proje alanı son derece sınırlı bir alana sahiptir. Çekme mesafelerinden sonra inşaat yapılabilir alan sadece 1.470 m2 kalmaktadır. Buna projenin tek katlı tercih edilmesi durumu da eklendiğinde yapının araziye sağlıklı biçimde sığması güç bir hal almaktadır. Yapının ana kullanıcısı olan çocuklar, oyun oynayıp sosyalleşecekleri açık alanlara ihtiyaç duymaktadır, bu da alanın tamamen yapıyla doldurulmasını imkân dışı kılmaktadır. Buna normalde bodrum katta çözülecek bazı mekânların (teknik hacim, sığınak vb.), sel durumu nedeniyle yerüstünde çözülme zorunluluğu eklenince projenin ana tasarım girdisi de “böyle bir yoğunlukta nasıl mimari kalitesi yüksek bir mekân tasarlanabilir” sorusu üzerinden ilerlemektedir.
Eğitim alanlarının hepsi zemin katta birlikte çözülmüştür. Personel alanları, ofisler, görüşme odaları gibi çocukların hiç kullanmadığı ya da çok az kullandığı mekanlar üst katta yer almaktadır. Bodrum yapılamadığı için, gerekli teknik hacimler ise, yemekhanenin arkasında, çocukların erişiminden uzak, birlikte çözülmüştür.
Alanın ana yollar ile tek bağlantısı güneydedir, o yüzden yaya ve araç girişi buradan alınmıştır. Yarattığı gürültü ve diğer negatif etkilerden dolayı batıdaki semt pazarından alana direkt giriş olmayacaktır. Kuzeydeki park ise eğitim alanlarının vistası içinde yer almaktadır. Park ile eğitim merkezi arasındaki görsel ilişki, eğitim alan engelli çocukların kendilerini aynı zamanda parkın içinde hissetmelerini sağlarken, engellilere ait mekanlarda çoğunlukla hissedilen toplumdan izole olma halinin de asgariye indirilmesi hedeflenmektedir.
Güney-Kuzey aksındaki yaya omurgası ile girişten kuzeydeki bahçeye kadar kesintisiz bir skylight cam tavan sistemi altında yürünür. Bu mekanlara doğal ışık sağlarken aynı zamanda koridorların farklı aktiviteler için de kullanılmasını sağlar. Mekanların iç duvarlarında çok az opak malzeme bulunmaktadır. Mümkün olduğunca mekanlar ve sirkülasyon alanları arasında akışkan bir cephe yaratılmaya çalışılmış böylece tesis ihtiyaçlara göre şekillenen esnek bir iç mekan kurgusuna kavuşmuştur.
Bağcılar İşitme ve Konuşma Engelliler Rehabilitasyon Merkezi Projesi tipolojisinin İstanbul içindeki ilk örneklerinden birisi durumundadır. Bunu sağlarken aynı zamanda, kuzey komşusu parkla azami görsel ve mekânsal bütünleşmeyi sağlayarak, yapının birincil kullanıcısı olan engelli çocukların kendilerini izole bir mekânda hissetmemeleri sağlanacak, rehabilitasyonun ilk adımı olan “kendini farklı / eksik hissetmeme” ilkesi mekânda da ifade etmiş olacaktır. Bağcılar İşitme ve Konuşma Engelliler Rehabilitasyon Merkezi Projesi, programında “özelleşmiş” kullanıcılara sahip olan bir kamusal alan yaratarak, Bağcılar ve İstanbul halkına hizmet vermektedir.