2012 yılında düzenlenen Çanakkale Belediyesi “Yeşil” Yerel Yönetim ve Kültür Merkezi Binası ile Yakın Çevresinin Düzenlenmesi Ulusal Mimari Proje Yarışması'nı kazanan SCRA Mimarlık ve CBN Mimarlık'ın projesi, 2023 yılında tamamlandı.
Çanakkale Belediyesi “Yeşil” Yerel Yönetim ve Kültür Merkezi Binası ve Yakın Çevresinin Düzenlenmesi Ulusal Mimari Proje Yarışması 2012 yılında Çanakkale Belediyesi tarafından açılmıştır. Yarışmada birinci olan proje, uygulama projelerinin hazırlanmasının ardından inşaat süreçlerinin başlamasıyla 2023 yılında tamamlanmış ve kullanıma açılmıştır.
Kentin önemli arterlerinden Demircioğlu Caddesi ve Atatürk Caddesi’ne, sık konut ve ticaret yerleşimlerinden oluşan mahallelere komşu olan proje arazisi kamusal kullanım açısından çok büyük potansiyeller taşımaktadır. Kullanıcı yaklaşım yollarının yoğunlukları düşünülerek Atatürk Caddesi ve Demircioğlu Caddesi çeperleri kentliye bırakılarak “kent meydanı” oluşturulmuştur. Yapı zemininin boşluklu ve geçirgen yapısı yapının meydanla ilişkisini güçlendirir. Batı ve doğu cephelerine yerleştirilen girişler (belediye girişi, medyatek-sanat galerisi girişi, meclis ve başkanlık girişi) Batı-Doğu doğrultusunda kentsel geçirgenlik ve erişim sağlamıştır. Kent meydanı yapıdan bağımsız olarak kullanılabilecek farklı işlevlerle donatılarak kentliye kamusal bir ortam niteliği sunmaktadır. Bu nedenle, meydanda günün her saatinde kullanım hedeflerine uygun iki farklı kot önerilmiştir. Yayaların meydanda farklı kotlara yönelimleri açık alanları geçiş olmanın ötesine taşıyarak yeni kullanım olanakları sağlamaktadır. Bazen bir nikah sonrası davetlilerin kutlama yaptıkları bir alan, bazen sergi sonrası açık bir fuaye, bazen de günün yoğun temposundan kaçıp bir kahve molası için uğradığınız kafeterya terası.
Belediye meclisi demokrasi ve toplum bilincinin kamusal alanda bir temsili olarak görülmüştür. Artık politik olmaktan çok sosyolojik olarak algıladığımız kamusallık, politik sistemle sivil toplum arasında bir arayüz işlevi görür. Dolayısıyla kamusallık ve kamusal mekân üzerine kurulu bir yapı üretme fikri yurttaşların politik entegrasyonu açısından işlevsel bir yön de taşır. Bu nedenle toplumsal müzakerenin gerçekleşeceği alan olarak görülen meclis salonu meydandan ve yapı içerisinden ulaşılabilen, şeffaf bir şekilde konumlandırılmıştır. Temsili demokrasi mekanizmalarının yarattığı demokrasi açığına çözüm getirmeyi amaçlayan kent konseyleri, çocuk meclisleri, kadın meclisleri gibi kentli ve sivil toplum odaklı mekanizmalar, geleceğin çok sesli, şeffaf yerel yönetim anlayışının bel kemiği olarak görülmüştür.
Toplam 27.083m² kapalı alana sahip yapıda, zemin altı ve alt zemin; kapalı otopark, çok amaçlı salon, nikah salonu, sergi alanı ve kafe/dükkan gibi hizmet birimlerinden oluşmaktadır. Zemin kat, meclis salonu, kent meydanından girişli sanat galerisi ve belediye birimlerinden oluşmaktadır. Alt zemin kattan itibaren tüm yapı koridorları, üzeri cam çatıyla kapatılmış atriyum sayesinde hem görsel bir bağlantı sağlanmaktadır hem de gün ışığından direkt olarak faydalanılmaktadır.
Yarışma aşamasından yapının inşa aşamasına kadar tüm süreçte yeni hizmet binasının sürdürülebilirlik prensipleriyle Leed Sertifikası alması Çanakkale Belediyesi tarafından talep edilmiş ve hedeflenmiştir. Sürdürülebilir bir tasarım yerel sorunlara cevap üretmeye çalışmalıdır, sadece enerjiyi optimize eden bir yaklaşımın ötesinde binanın bulunduğu çevrenin sosyo-ekonomik gelişimine katkıda bulunmalıdır. Bu doğrultuda genel yaklaşım, projenin çevresi ile güçlü bir bağ kurması ve çevresinde yer alan potansiyellerin yeni kentsel kurguyla birlikte yeniden değerlendirilmesini sağlamaktır. Projede çevreye zorla bir yükleme yapan anonim bir mimari yerine, yerel sorunlara cevap üretmeye çalışan, bulunduğu çevre ve koşullarla ilişkili yaklaşımı olan aynı zamanda kentliye de farkındalık kazandırmayı amaçlayan “duyarlı” bir tasarım yapılmaya çalışıldı.
Uzun cepheleri kuzey ve güney yönlerine açılan çalışma bölümleri iklimsel duyarlılığını konumlanış üzerinden göstermeye çabalamıştır. Soğutma yüklerini düşürerek enerji tasarrufu sağlamak ve gölgeleme yaparak konforlu çalışma ortamları oluşturmak amacıyla cam giydirme cephe önünde perfore delikli metal güneş kırıcılar kullanılmıştır. Ofisler mümkün olduğunca açık büro anlayışıyla, net hacimlerin modüler olarak bölünmesiyle de esnek ve dönüşebilir nitelikte tasarlanmıştır. Her bir müdürlük için kişi sayısına göre modüler olarak ayrılan her bölümde bir arşiv odası, toplantı bölümü ve bir müdür odası ayrılmıştır. Sadece başkanlık bölümü belediyenin temsil değerlerinden dolayı ve tüm meydana hakim olması sebebiyle batı cephesine yerleştirilmiştir. Bu bölümlerde de güneş ışınlarının kontrollü bir şekilde içeri alınması için güneş kırıcılar kullanılmıştır. Arazi potansiyelinin en yüksek düzeyde kullanılması, yenilenemeyen enerji tüketiminin en aza indirilmesi, çevre sağlığı açısından uygun ürünlerin kullanılması, su kullanımında tasarruf sağlanması ve su kaynaklarının korunması, hava kalitesinin arttırılması, malzeme ve kaynak seçiminde ulaşılabilir ürünler seçilmesi, mekanik ve elektrik sistemlerde enerji verimliliğini en yüksek seviyede sağlayacak sistemler kullanılması, tüm çatı yüzeyinde kullanılan fotovoltaik paneller sürdürülebilir bir yapı tasarımına katkı sağlamıştır.